Kirish
Ba’zi tarjimalarda bu kitob “Qo‘shiqlarning qo‘shig‘i”, deb ham atalgan. Kitobning nomi esa ibroniychada “eng go‘zal qo‘shiq” degan ma’noga egadir.
Bu kitob bir qiz bilan yigitning bir–birlariga sevgi izhor qilib aytgan qo‘shiq va she’rlardan iboratdir. Bu kitobda yigit va qiz ba’zan o‘zlariga o‘zlari gapiradilar. Ba’zan esa bir–birilariga yoki do‘stlariga gapiradilar. Ba’zi she’rlarda ular o‘z munosabatlarining boshida sodir bo‘lgan voqealarni eslayotganga o‘xshaydilar.
Bu qo‘shiqlarni har xil tushunish mumkin. Ba’zilar, qo‘shiqlardagi yigit Sulaymonning o‘zi, deydilar. Boshqalar esa bu qo‘shiqni Sulaymonning saroyida yuz berayotgan voqeaday tushunadilar. Ya’ni qiz shohning saroyiga keltirilgan, lekin o‘z qishlog‘ida sevgilisi bor. Kitobda bayon etilishi bo‘yicha sevishganlar oxiri topishadilar. Ba’zilar bu qo‘shiqdagi yigit va qizni, “Xudo va Uning xalqining yoki Masih va Uning jamoatining tasviri”, deb tushunadilar.
Bu kitobni yigit va qiz bir–biriga nisbatan qanchalik chuqur va kuchli sevgiga ega bo‘lishi mumkinligini izhor etadigan qo‘shiqlar to‘plami deb aytish ham mumkin. Bu qo‘shiqlar qadimgi Isroilda to‘ylarda aytilgan bo‘lishi ham mumkin. Bu kitobning sakkizinchi bob, oltinchi, yettinchi oyatlarida shunday deyiladi:
Qo‘lingdagi muhr uzugingday,
Meni ham yuragingga muhrlab olgin.
Axir, sevgi o‘limday kuchli,
Ishq ajalday shiddatlidir.
Sevgining uchqunlari olov uchqunlariday,
Lovullagan alangadaydir.
Suv sevgini o‘chirolmaydi,
To‘fonlar uni cho‘ktirolmaydi.
Birortasi sevgi uchun
Uyidagi bor boyligini bersa ham,
Mazaxdan boshqa hech narsaga erishmaydi.
1–BOB - Sulaymonning go‘zal qo‘shig‘i
Birinchi qo‘shiq
1 Sulaymonning eng go‘zal qo‘shig‘i. O‘pgin meni lablaring bilan, Sening sevging sharobdan ham shirinroqdir.
2 Atir moylaring qanchalik xushbo‘y! Yoqimli atir kabi noming har tarafga taralar. Shuning uchun qizlar seni sevarlar.
3 Meni o‘zing bilan olib ket, tezroq boraylik. Ey shohim, meni o‘z yotog‘ingga olib kirgin. Ey shohimiz, biz quvonamiz. Siz bilan sevinamiz, Sharobdan ham ko‘proq sizning sevgingizni maqtaymiz. Ey sevgilim! Qizlar seni sevib, to‘g‘ri qilishadi.
4 Ey Quddus qizlari! Men qorachadan kelgan bo‘lsam ham go‘zalman, Kedar chodirlariday qora bo‘lsam ham, Sulaymon pardalariday chiroylidirman.
5 Qoraligim uchun menga past nazar bilan qaramanglar. Quyosh nurlari meni qoraytirdi. Aka–ukalarimning mendan jahli chiqib, Meni uzumzorlar qorovuli qilib qo‘yishdi, Ammo o‘z uzumzorimga qaray olmadim!
6 Sevgilim, menga aytgin–chi, Qayerda o‘z podangni boqasan? Tush vaqti ularni qayerga yotqizasan? Ayt menga, yana podachi do‘stlaring oldida Uyatsiz ayollarday bo‘lib yurmay axir.
7 Qayerdaligimni bilmasang, Ey go‘zallarning go‘zali, Podaning izlaridan borgin. Cho‘ponlarning chodirlari oldida O‘z echkilaringni o‘tlatgin.
8 Ey sevgilim, Sen fir’avn aravasiga qo‘shilgan uchqur otday go‘zalsan.
9 Ziraklaring tufayli yonoqlaring go‘zaldir, Marvaridlar bo‘yningni qanday chiroyli qilar.
10 Senga atab tilladan bezaklar, Kumushdan taqinchoqlar yasattiraman.
11 Shohim yonboshlab yotganda, Atirlarim o‘z hidini taratdi.
12 Ko‘kraklarim orasida yotgan, Xushbo‘y mirraga to‘la xaltacha kabidir mening sevgilim.
13 U men uchun Engedi bog‘laridagi Xina gullaridaydir.
14 Go‘zaldirsan, ey sevgilim, Sen go‘zalsan! Ko‘zlaring kabutar ko‘zlariday nazokatlidir.
15 Chiroylisan, ey sevgilim, Juda ham xushro‘ydirsan, Yam–yashil maysalar bizning to‘shagimizdir.
16 Sadr daraxtlari tomimiz bo‘lsa, Archalar tomimiz sinchlaridir.