Kitob O'zbek tilida (Audiokitob) - Josh va Dotti Makdauell. O‘Smir Bilan Ochiq Suhbat.
14 bob - Tananing ayrim a’zolariga “laqab” qo‘yilishiga qanday qaraysiz?
Mening (Joshning) “Yalang‘och dalillar” nomli kitobim yuzasidan o‘tkazgan seminarim davomidagi tanaffus chog‘ida oldimga bir cho‘ponning xotini keldi. Uning yuzi qizarib ketgan bo‘lib, ovozi hayajondan titrardi:
- Menimcha, o‘z o‘g‘liga “sening olating” deb aytish o‘ta xunuk. Shaxsan men uni “qushcha” deb atayman.
Men xotirjam javob qaytardim:
- Quloq aslida quloq deb aytiladi, burun - burun, ko‘z - ko‘z, qin - qin, olat esa olat deyiladi. O‘ylashimcha, tana a’zolarining nomini o‘zgartirish mening ishim emas.
Xonim mening nuqtai nazarimni qabul qilmaganligi ko‘rinib turardi.
Bolalar uchun o‘z tana a’zolarini o‘rganish qiziqarli. Muayyan bir yoshga yetganlarida, ular bunday savollarni tez-tez berib turishadi. Ularga javob qaytarayotganda yoki shunchaki suhbat o‘tkazayotganingizda to‘g‘riso‘z bo‘ling - tana a’zolarini to‘g‘ri anatomik nomlari bilan ayting.
Bolalarimiz jinsiy a’zolarini biz ko‘proq “jinsiy” deya atashga urinamiz, shu tariqa tananing bu a’zolari o‘ta shaxsiy, qimmatli ekanligini, hammaning tegishi mumkin emasligi va shunday bo‘lib qolishi kerakligini ta’kidlaymiz.
Bola bilan suhbatlashayotganda, eng boshidanoq to‘g‘ri so‘zlardan foydalangan afzal: olat - bu olat, “og‘ayni” yoki “buyum” emas. Shuningdek, “pastdagi” yoki “o‘sha joy” emas.
To‘g‘ri atamalardan foydalangan holda - olat, tuxumlar, pastki lablar, qin, - siz bir vaqtning o‘zida ularning nega kerak ekanligini farzandingizga tushuntirasiz. Ertami yoki kech, u hammasi haqida bilib oladi, Internet esa keyingi paytlarda bu jarayonni ancha tezlatib yubordi. Axir siz aynan Internet unga qanday tana a’zolari borligi va qanday atalishi haqida tushuntirishini istamaysiz, to‘g‘rimi? Siz o‘zingiz ma’lumot beruvchi hurmatli manba bo‘lishni xohlaysiz, shunday emasmi?
Men (Josh) qizlarimdan biri uch yoshli bo‘lganida u bilan o‘yin o‘ynagandim. Xonaga Dotti kirganida qizimiz nogahon bidirlay ketdi:
- Ona, otam mening pastdagi labimga tegindi!
Dotti yuzida qo‘rquvni aks ettirmaslikka urindi. Men chuqur nafas olib, imkon qadar xotirjam ohangda qizimdan so‘radim:
- Azizam, sening pastki labing qayerda joylashgan?
U kulimsirab o‘z kindigini ko‘rsatdi. Shunda men qizimga oddiy so‘zlar bilan kindik va pastki lab o‘rtasidagi farqni tushuntirdim.
Ha, go‘dak toki o‘z tana a’zolarini o‘rganib hammasini to‘g‘ri eslab qolgunicha bir martalik qisqa suhbat kamlik qiladi. Ammo, agarda siz to‘g‘ri atamalardan foydalansangiz va nimaning nega kerak ekanligini tushuntirsangiz, bolangiz uyalib qolmaydi yoki o‘z tana a’zolarining to‘g‘ri aytilishini eshitganida uyalmaydi.
Книга на узбекском языке - Прямой разговор с подроском. Дотти и Джош Макдауэлл.
