Klayv Styeyplz Lyuis G‘alamisning xati- (8-xat) Kitob O'zbek tilida
Ғаламиснинг хати (Клайв Стейплз Льюис) Ўзбек тилида Аудиокитоб 
SAKKIZINCHI XAT
Mening qadrli Razilginam!
Shunday qilib, sen “vasiyligingdagi kishining imondagi davri tugashga yaqinlashayotganidan to‘la umidvorsan”! Men har doim Yo‘ldan ozdiruvchilar oliygohiga Yaramas rahbarlik qila boshlagandan beri uni juda izdan chiqqan deb gumonsirardim. Endi men bunga to‘liq ishonch hosil qildim. Nahotki to‘lqinsimon almashinuv qonuni haqida hech kim senga gapirib bermagan?
Ham suvda, ham quruqlikda yashovchi hayvonlar kabi, odamlar ham ikkiyuzlamachi — ular yarim ruh, yarim hayvondirlar. Dushmaning bunchalik g‘azabni keltiruvchi chatishmani yaratish qarori bizning otamiz Undan yuz o‘girishining sabablaridan biri bo‘lgan. Ruhlar sifatida ular mangulikka daxldor; hayvonlar sifatida zamonda mavjud. Bu shuni anglatadiki, ularning ruhi abadiylikka qaratilgan bo‘lishi mumkin, tanasi, ishtiyoqlari va o‘ylari doimo o‘zgarib turadi, chunki zamonda mavjud bo‘lish “o‘zgarib turish”ni anglatadi. Doimiylikka ular to‘lqinsimon o‘zgarishlarda ko‘proq yaqindirlar. Bu shuni anglatadiki, ular tanazzuldan o‘zlari chiday olmagan yuksak holatga qaytadi va yana tanazzulga yuz tutadi; ko‘tarilish va pasayishlarning zanjiri shunday. Agar sen vasiyligingdagi kishini yaxshilab kuzatsang, bu navbatlashishni uning hayotining hamma tomonlarida ko‘rishing mumkin. Uning ishga bo‘lgan qiziqishi, do‘stlarga bog‘lanib qolishi, hatto ishtahasi ham goh faollashadi, goh o‘tmaslashadi. Toki u yorug‘ dunyoda yashar ekan, hissiy va jismoniy jadallik va tetiklik davrlari charchoq va loqaydlik davrlari bilan almashib turadi. Hozirgi vaqtda sening vasiyligingdagi kishi boshdan kechirayotgan jarangsizlik va zerikish, sen soddalarcha quvonib o‘ylaganingdek, sening ishing natijasi emas. Bular — to‘la tabiiy narsalar va agar sen ulardan to‘g‘ri foydalana olmasang, bundan bizga hech bir naf yo‘q.
Bularni qanday qilib bizning foydamizga yaxshiroq ishlatishni hal etish uchun o‘zimizdan Dushman bu yerda qanday maqsadni ko‘zlayotganini so‘rab olishimiz va aynan qarama–qarshi harakat qilishimiz zarur. Balki, U ko‘tarilish davrlaridan ko‘ra ko‘proq tanazzul davrlaridan umid qilishini bilib, hayron qolarsan. U alohida e’zozlaydigan ba’zilar tanazzulning juda uzoq davrlaridan o‘tishlariga to‘g‘ri keldi. Buning sababi – quyidagicha. Biz uchun odam ko‘proq o‘lja, bizning maqsadimiz — uning irodasini qul qilish, biz uning hisobidan o‘z xudbinligimiz maydonini kengaytirishimiz zarur. Dushman esa undan mutlaqo boshqa narsani talab qiladi. Uning odamlarga bo‘lgan mehri va Unga xizmat qilish – to‘la erkinlik ekanligi haqidagi gap–so‘zlar shunchaki targ‘ibot emas (xuddi biz xohlaganimizdek), balki dahshatli haqiqat ekanligini qat’iy o‘zlashtirib olish kerak. Dushman haqiqatan ham Koinotni O‘ziga o‘xshagan kichkinalar bilan to‘ldirishni o‘ylab topgan. Olam hayoti kichkinalashtirilganda Uning hayotiga o‘xshash bo‘lgan mavjudotlar bilan to‘lib–toshishi Unga yoqadi, U bularni o‘ziga bo‘ysundirgani uchun emas, balki ularning irodasi erkin ravishda Uning irodasiga uyg‘unlashib ketgani uchun. Bizga esa o‘zimizga ozuqa bo‘ladigan to‘da kerak. U O‘ziga o‘g‘illar bo‘lib qoladigan xizmatchilarni istaydi. Biz yutib yuborishni istaymiz. U — berishni xohlaydi. Biz bo‘m–bo‘shmiz va to‘yishni xohlaymiz. U — to‘liqlik, tuganmas manba. Bizning maqsadimiz — jahannam otasi qo‘lga olgan odamlarga to‘la dunyo: Dushman hamma odamlar U bilan birlashib ketishi va bunda har biri takrorlanmas qism bo‘lib qolishini istaydi.
Endi esa — tanazzul davrlari haqida. Hoynahoy, sen nega Dushman O‘zi istagan vaqtda O‘z hukmronligidan foydalanib, O‘zining mavjudligini his qilishlariga qo‘yib bermaydi deb hayron qolayotgandirsan. Qudratlilik ham, Rad etib bo‘lmaslik ham Uning O‘zi tomonidan Uning faoliyati orqali taqiqlangan. Insonning irodasini shunchaki qamrab olish (Uning ishtiroki odamning his qilishini qamrab olgani kabi) Unga foydasiz. U zabt etishi mumkin emas. U faqat da’vat qilishi mumkin. Uning xunuk g‘oyasi ham sarmoya to‘plash, ham mas’umlikn saqlab qolishdan iborat. Odamlar o‘z shaxsini yo‘qotmagan holda U bilan yakdil bo‘lishlari shart. Na odamlarga bepisand bo‘lish, na ularni qul qilish Uni qoniqtirmaydi. U imonga yangi kirganlarni sal–pal tetiklashtirishga tayyor. U ba’zan O‘zining mavjudligini his qildirib, ularga dalda beradi, garchi bu dalda zaif va nursiz bo‘lsada, baribir bu odamlarga yetarli bo‘ladi. U odamlarni orombaxsh quvonch va vasvasa ustidan yengil g‘alaba bilan jonlantirib turadi. Biroq U hech qachon bu uzoq davom etishiga yo‘l qo‘ymaydi. Ertami–kechmi U odamlarni O‘zining qo‘llab–quvvatlashi va O‘z murabbiyligidan uzoqlashtiradi, agar haqiqatan ham bo‘lmasada, odamlarning tasavvurida. U O‘z yaratganlarini oyoqqa turib olish va faqat yolg‘iz iroda yordamida o‘zining butun jozibadorligini yo‘qotgan majburiyatlarini bajarishga majbur qiladi. Dushman insonga ko‘tarilish davrlarida emas, balki aynan tanazzul davrlarida unga kim bo‘lishini topshirgan bo‘lsa, o‘sha kishiga aylanishga yaqinroqdir. Shuning uchun ham “ruhiy quruqlik”da Unga yo‘llangan ibodatlarni U ko‘proq qadrlaydi.
Biz esa mijozlarimizni vasvasalar arqoni bilan o‘zimizga tortishimiz kerak — ular biz tomonimizdan qurbonlikka olib kelishga mo‘ljallangan bo‘lib, ularning irodasi buni qancha ko‘p ma’qullasa, shunchalik yaxshi bo‘ladi. U biz gunohga jalb qilganimiz kabi yaxshi fazilatga jalb qila olmaydi. U odamlarni yurishga o‘rgatishi va O‘z qo‘lini tortishi shart. Agar ular haqiqatan ham yurishni istasa, hatto odamlar qoqilib ketganda ham U xursand bo‘laveradi. Aldanib qolma, Razilginam. Odam go‘yoki Dushmanning har qanday izi yo‘qolgandek bo‘lib tuyuladigan Koinotda bo‘lganida va nima uchun u tashlab qo‘yilganini so‘raganida va Unga unchalik ham istamay, ammo Dushmanning irodasiga ergashishga qat’iy niyat bilan itoat etishda davom etayotganda, bizning ishimiz, ayniqsa, katta xavf ostida.
Albatta, tanazzul davrlari bizga ba’zi imkoniyatlarni beradi ham. Keyingi haftada men senga ulardan qanday foydalanish borasida bir qancha maslahatlar beraman.
Seni yaxshi ko‘ruvchi amaking G‘alamis.
Книга на Узбекском языке: «Письма Баламута» (Клайв Стейплз Льюис)
«Письма Баламута» Клайва Льюиса — уникальное произведение. Это и повесть в лучших традициях эпистолярного жанра, и философская притча, и аллегорическое религиозное наставление.
«Письма Баламута» — рассказ Клайва Льюиса 1942 года, написанный в традициях эпистолярного жанра в котором за внешне забавной историей скрываются серьезные духовные проблемы.
