Klayv Styeyplz Lyuis G‘alamisning xati- (3-xat) Kitob O'zbek tilida
Ғаламиснинг хати (Клайв Стейплз Льюис) Ўзбек тилида Аудиокитоб
UCHINCHI XAT
Mening qadrli Razilginam!
Menga vasiylikdagi kishining onasi bilan munosabati haqida aytib berganlaringdan juda xursandman. Bu yerda ochiladigan imkoniyatlardan albatta foydalan.
Dushman vasiyligimizdagi kishining xulq–atvorini yangi g‘oyaga tobora ko‘proq bo‘ysundira borib, qalbning markazidan uning chekkalarigacha harakatlanish niyatida. Har qanday daqiqada U ona bilan munosabatlargacha yetib borishi mumkin. Sen undan o‘zib ketishing kerak. Bu xonimga vasiylik qiladigan hamkasbimiz Xushomadgo‘y bilan aloqani yo‘qotma. Uning oilasida doimiy tajanglik va kundalik zaharlilik muhitini yarat. Bunda quyidagi usullar foydalidir:
1) Vasiylikdagi kishining diqqatini uning ichki hayotiga qaratib ushlab tur. U imonga kirish “uning ichida” rivojlanadi deb o‘ylaydi va shuning uchun ichkariga, “o‘z ruhining holati”ga yoki aniqrog‘i bu holatlarning sen unga tiqishtiradigan faraziga qaraydi. Qanday qilib bo‘lsada, uni mana shu “o‘zini o‘zi tahlil qilish”da rag‘batlantirib tur va uning nigohini oddiy majburiyatlardan chalg‘itib yuksak va ruhiy maqsadlarga yo‘naltir. Insonning foydali jihati – bir maromdagi hayotdan nafrat va buning oldidagi qo‘rquvni o‘yinga sol. Vasiylikdagi kishini soatlab o‘z ichini kavlashi, lekin bunda u bilan birga yashayotgan yoki ishlayotgan har bir kishiga mutlaqo yaqqol ko‘rinib turgan jihatlarni topa olmaydigan darajaga yetkaz.
2) Shubhasiz, u o‘z onasi uchun ibodat qilishiga hech ham xalaqit qila olmaysan, lekin uning ibodatlarini zararsizlantirishga harakat qil. U har doim bu ibodatlarni onasining bod kasalligi bilan emas, balki onasining qalbi holati bilan bog‘lashi uchun bu ibodatlarni “yuksak va ruhiy” deb ko‘rishini nazorat qilib bor. Bu yerda ikkita ustunlik mavjud. Birinchisi: uning e’tibori o‘zi onasini gunohlari uchun hurmat qilishiga qadaladi; gunohlar deganda esa, u sening kichik bir yordamingda, onasining o‘ziga noqulay bo‘lgan va o‘zining jahlini chiqaradigan xususiyatlarini tushunadi. Shunday qilib, hatto u ibodat qilayotganida ham, unga bir kun davomida yetkazilgan alamlardan qolgan yaralarga tuz sepasan. Bu qiyin ish emas va senga ko‘ngilxushlik keltiradi. Ikkinchisi: uning onasining qalbi haqidagi tushunchalari ko‘pincha juda ham noto‘g‘ri, ko‘pincha esa shunchaki xato, shu bois ham u qay bir darajada tasavvur qilinayotgan shaxs uchun ibodat qiladi; sening vazifang shundan iboratki, ushbu shaxs kun sayin uning haqiqiy onasi – u har kuni tushlik vaqtida uchratadigan tili achchiq xonimga kamroq o‘xshab boraversin. Vaqt o‘tib uning ibodatlaridagi birorta ham o‘y–hissiyotlar uning onasi bilan haqiqiy munosabatlariga ta’sir qilmaydigan darajaga olib kelishing shart. Menda o‘zim shunchalik yaxshi qo‘lga olgan mijozlarim bo‘lgandiki, ular bir lahzada xotini yoki o‘g‘lining qalbi uchun jo‘shqin ibodat qilib, darhol ularni do‘pposlash va haqoratlashga o‘tib ketishi hech gapmasdi.
3) Ikki odam ko‘p yil birga yashaganida, odatda ulardan birida ikkinchisi chidab tura olmaydigan ohang yoki yuz ifodasi bo‘ladi. Shundan ham foydalan. Toki vasiyligingdagi kishining ongiga bolaligidan yomon ko‘rishga o‘rgangan o‘sha qoshlarni chimirish odati to‘liqroq suzib chiqsin va toki u onasini qanchalik yomon ko‘rishini fahmlasin. Toki u onasiga bu holat uning jahlini chiqarishini bilaturib, onasi ataylab qovog‘ini uyayotganini onasiga aytsin. Agar sen ishni to‘g‘ri olib borsang, vasiylikdagi kishi o‘z so‘zlarining chidab bo‘lmas yolg‘on ekanligini payqamaydi. Albatta, hech qachon u o‘zida ham onasiga yoqmaydigan ovoz ohanglari va yuz ifodasi bo‘lishi mumkinligini xayoliga keltirishiga yo‘l qo‘yma. U o‘zini ko‘rmayotgani va eshitmayotgani bois, buni eplash oson.
4) Madaniylashgan dunyoda uydagi nafrat bunday namoyon bo‘ladi: oila a’zolaridan biri boshqasiga bir varaq qog‘ozda mutlaqo beozor ko‘rinishi mumkin bo‘lgan (axir so‘zlar beozor–ku) gapni aytadi, lekin ayni daqiqada bu ohangda aytilgan so‘z tarsakidan kam farq qiladi. Mana shu o‘yinni qo‘llab–quvvatlash uchun Xushomadgo‘y ikkalangiz ahmoqvoylaringizda o‘ziga va boshqasiga har xil talablar bo‘lishini nazorat qilishingiz shart. Sening vasiyligingdagi kishi uning barcha gaplarini so‘zma–so‘z to‘g‘ri ma’noda tushunishlarini talab qilishi kerak, ayni paytda ona aytgan gaplar uning uchun kontekstga, tub sabab va har xil ohanglarga ko‘paytiriladi. Onani ham xuddi shu narsaga gij–gijlash zarur. Shunda har bir janjaldan so‘ng ulardan har biri mutlaqo aybsizligiga ishonib tarqaladi. Bunday hollarda nima deyishlarini bilasan va tushunasan, axir:
«Men onamdan qachon biz tushlik qilishimizni so‘radim, xolos, u esa butunlay quturib ketdi». Agar shu odat yaxshi mustahkamlansa, oldingda ajoyib vaziyat paydo bo‘ladi — odam aniq niyat bilan kimnidir xafa qilish uchun nimadir deydi va ayni paytda uning so‘zlarini dilsiyohlik deb qabul qilishsa, o‘zi xafa bo‘ladi.
Xulosa sifatida kampir imonga qanday munosabatda ekanligini menga ayt. U o‘g‘lini qizg‘anmayaptimi? U bolalikdan o‘rgatganman deb hisoblayotgan narsalarni o‘g‘li boshqalardan va shunchalik kech o‘zlashtirganidan xafa emasmi? U o‘g‘lini juda shovqin qilayapti va imonga juda ham oson erishdi deb o‘ylamayaptimi? Dushman masalidagi akani yodda tut.
Seni yaxshi ko‘ruvchi amaking G‘alamis.
Книга на Узбекском языке: «Письма Баламута» (Клайв Стейплз Льюис)
«Письма Баламута» Клайва Льюиса — уникальное произведение. Это и повесть в лучших традициях эпистолярного жанра, и философская притча, и аллегорическое религиозное наставление.
«Письма Баламута» — рассказ Клайва Льюиса 1942 года, написанный в традициях эпистолярного жанра в котором за внешне забавной историей скрываются серьезные духовные проблемы.