Klayv Styeyplz Lyuis G‘alamisning xati- (14-xat) Kitob O'zbek tilida
Ғаламиснинг хати (Клайв Стейплз Льюис) Ўзбек тилида Аудиокитоб 
O‘N TO‘RTINCHI XAT
Mening qadrli Razilginam!
Vasiyligingdagi kishi dastlab imonga kirgan vaqtda o‘ziga ishonch bilan qabul qilgan qarorlarni endi qabul qilmayotgani to‘g‘risidagi ma’ruzang meni alohida xavotirga solmoqda. U doimiy yaxshi fazilatlarni va’da qilmaydi, u hatto bir umrlik marhamatni ham kutmaydi — u faqat o‘zining kamtar kuchlari qo‘llab–quvvatlashidan, bu kuchlar vasavasa bilan kurashga yetishi uchun, istalgan kuni va soatda umidvor. Bu esa juda yomon!
Men hozir harakatlarning faqat bitta yo‘nalishini ko‘rayapman. Sening vasiyligingdagi kishi itoatga erishdi — buni payqadingmi? Hamma yaxshi fazilatlar biz uchun itoatkorlik fazilatidan ko‘ra kamroq xavflidir, ayniqsa, odam uni o‘zida payqamaganida. Odam ruhiy hushyorlikni unutgan lahzada uni tutib ol, unga: “Axir men itoatkor bo‘lib borayapman–ku”, degan yoqimli fikrni tiqishtir. Agar u ko‘z ochsa, xavfni ko‘radi va kibrning yangi ko‘rinishini o‘chirishga urinadi, uni bu urinish bilan g‘ururlanishga majbur qil va hokazo. Lekin bu bilan juda uzoq shug‘ullanma, chunki sen yumor va sog‘lom fikr hissini uyg‘otishing xavfi bor. Shunday bo‘lib qolsa, u shunchaki ustingdan kuladi va uxlashga ketadi.
Lekin uning diqqatini bu xunuk fazilatga jamlashning boshqa samarali imkoniyatlari ham mavjud. Boshqa har qanday yaxshi fazilatlar orqali bizning Dushmanimiz odamning diqqatini uning o‘zidan chalg‘itish va buni O‘ziga va uning yaqinlariga qaratishni istaydi. Har qanday o‘zidan kechish va o‘zini xo‘rlash oxir–oqibatda aynan shuning uchun mavjud: toki ular shu maqsadga xizmat qilmas ekan, ulardan naf kam. Agar shular tufayli odam ko‘proq o‘z–o‘ziga qiziqsa, o‘zidan kechish va o‘zini xo‘rlash hatto bizga foydali bo‘lishi ham mumkin. Bundan tashqari, o‘zini xo‘rlashdan boshqalarga nafrat, badqovoqlik, beadablik va shafqatsizlikning boshlang‘ich nuqtasi sifatida foydalanish mumkin. Shuning uchun sen itoatkorlikning asl maqsadini mijozdan yashirishing kerak. Itoatkorlik deganda u o‘z qobiliyatlari va o‘z tiynati (xarakteri) haqidagi alohida (aynan yomon) fikrni tushunaversin. Unda ma’lum qobiliyatlar borligiga shubha qilmayman. Uni itoatkorlik bu qobiliyatlarni iloji boricha pastga uradi degan fikrda mahkam tut. Albatta, ular haqiqatan ham inson o‘ylaganidan ko‘ra kamroq qadrli. Lekin gap bunda emas. Eng asosiysi – mijozing haqiqatdan ko‘ra ko‘proq o‘z fikrini qadrlasin va bu bilan boshqa holatda yaxshi fazilatga aylanish xavfi bor bo‘lgan narsaning markaziga nohalollik va yasama imonning hech bo‘lmaganda zarrasini kiritsin. Bu uslub yordamida biz minglab odamlarni chiroyli ayol uchun o‘zini xunuk deb hisoblash, aqlli erkak uchun o‘zini ahmoq deb hisoblash itoatkorlik deb o‘ylashga majbur qilganmiz. Odamlar ishonishga harakat qilgan narsa – butunlay tuturiqsizlik ekanligi bois, ular bu imonga erisha olmaydi va biz tinimsiz ularning fikrini o‘zlari atrofida o‘ralashishga majbur qilamiz, chunki ular iloji yo‘q narsaga erishishga urinishmoqda.
Dushman hujumlarining oldini olish uchun biz Uning maqsadlarini bilishimiz kerak. Dushman odamni u dunyodagi eng yaxshi ibodatxonani loyihalashtirishi mumkin bo‘lganda, bu ibodatxona yaxshi ekanligini bilishi va shu bilan quvonishi mumkin bo‘lgan holatga olib kelishni istaydi, uni boshqa birov loyihalashtirishi mumkin bo‘lgandagi holatdan ortiq ham emas, kam ham emas. Mohiyatan, Dushman odam o‘z foydasi uchun oldindan noto‘g‘ri fikrdan mutlaqo ozod bo‘lishi va xuddi quyosh chiqishidan, fil yoki sharsharadan samimiy va shukronalik bilan quvongani kabi ham o‘zining, ham yaqin kishisining qobiliyatlaridan quvona olishini istaydi. U dunyodagi har bir odam hamma mavjudotlar (jumladan, uning o‘zi ham) ajoyib va chiroyli ekanligini ko‘rishni xohlaydi. U odamdagi hayvoniy o‘ziga mahliyo bo‘lishni iloji boricha tezroq buzishni istaydi, lekin Uning maqsadi – odamda har qanday yaralgan jonga, jumladan, odamning o‘ziga ham yaxshilik tilash va shafqatni tiklashdan iborat deb qo‘rqaman. Odam haqiqatan ham o‘z yaqinini yaxshi ko‘rishni o‘rganganda, unga o‘zini xuddi yaqin kishisini sevgandek sevish beriladi. Biz hech qachon Dushmanimizning eng yoqimsiz va tushunib bo‘lmas jihatini esdan chiqarmasligimiz kerak: U haqiqatan ham O‘zi yaratgan shu junsiz, ikki oyoqlilarni sevadi va Uning o‘ng qo‘li chap qo‘li olgan narsalarni insonlarga qaytarib beradi.
Shuning uchun U har xil yo‘llar bilan sening vasiyligingdagi kishi o‘zining bahosi qancha ekanligini umuman o‘ylamasligiga harakat qiladi. Odamlar o‘zlarini xunuk deb hisoblasa, U xursand bo‘lmaydi. Sening vasiyligingdagi kishiga manmanlik yoki soxta kamtarlikni tiqishtirishga urinishingga javoban, U odamdan o‘z iste’dodi haqida hech qanday fikr talab qilinmasligini eslatadi. Chunki odam sharaf ibodatxonasida o‘zi uchun qanday taxmon tayyorlab qo‘yilganini aniq bilmay, o‘z iste’dodidan bemalol foydalanishi mumkin. Sen nima qilib bo‘lsada, Dushmanning bu fikrini mijozning ongidan chiqarib tashlashing kerak. Bundan tashqari, Dushman yana bir haqiqatga ishontiradi, bu haqiqatni odamlar tan olishadi, ammo ular buni his qilishlari qiyin: odamlar o‘zlarini o‘zlari yaratishmagan, ularning hamma qobiliyatlari U tomonidan in’om etilgan va iste’dodlar bilan faxrlanish xuddi soch rangi bilan faxrlanishdek aqlsizlikdir. Dushman har doim insonni bunday g‘ururdan chalg‘itishga urinadi, sen esa uning diqqatini shunga jalb qilishing shart. Dushman hatto odamlar o‘z gunohlarini haddan ortiq kavlayvermasliklarini istaydi — odam tavba qilganidan so‘ng qanchalik tez ish bilan mashg‘ul bo‘lsa, Dushmanga shunchalik yaxshi bo‘ladi.
Seni yaxshi ko‘ruvchi amaking G‘alamis.
Книга на Узбекском языке: «Письма Баламута» (Клайв Стейплз Льюис)
«Письма Баламута» Клайва Льюиса — уникальное произведение. Это и повесть в лучших традициях эпистолярного жанра, и философская притча, и аллегорическое религиозное наставление.
«Письма Балам ута» — рассказ Клайва Льюиса 1942 года, написанный в традициях эпистолярного жанра в котором за внешне забавной историей скрываются серьезные духовные проблемы.
