Klayv Styeyplz Lyuis G‘alamisning xati- (5-xat) Kitob O'zbek tilida
Ғаламиснинг хати (Клайв Стейплз Льюис) Ўзбек тилида Аудиокитоб
BESHINCHI XAT
Mening qadrli Razilginam!
Ish haqida batafsil hisobotni kutganingda, dudmal zavq–shavqlarni olsang, bu bir oz ko‘ngilni xira qiladi. Sen yevropaliklar o‘zining navbatdagi urushini boshlaganidan “o‘zingni qo‘yarga joy topolmay xursand” ekanligingni yozibsan. Senga nima bo‘lgani menga tushunarli. Seni xursandlik qamrab olmagan, shunchaki mastsan. Mijozning uyqusiz tuni haqidagi betayin xatingni satrlar oralab o‘qib ko‘rarkanman, sening holating haqida ham mulohaza qilishim mumkin. Xizmating davomida birinchi marta butun mehnatimiz uchun mukofot sharobini tatib ko‘rding. Bu sharob, – inson ruhining xavotiri va sarosimasi – aqlingni o‘g‘irladi. Seni ayblash qiyin: dono bosh yosh yelkaga og‘irlik qiladi. Xo‘sh, sen vasiylikdagi kishiga tasvirlab bergan kelajak manzarasi unda taassurot qoldirdimi? Sen unga baxtli o‘tmish haqida qayg‘uli xotiralarni aytib berdingmi, ko‘ksi keragicha jimillab og‘riyaptimi? Sen uning barcha dil torlarini chala oldingmi? Nima ham derdik, bu odatdagi hol. Lekin yodingda tut, Razilginam, har ishning o‘z vaqti bor. Agar sening hozirgi yengil fikrlashing o‘lja qo‘ldan chiqib ketishiga olib kelsa, hozir tatib ko‘rgan sharobingni abadiy va besamar kutadigan bo‘lasan. Bordiyu, qat’iy, sovuqqon va uzluksiz say’–harakatlar bilan uning qalbini qo‘lga kirita olsang, u – abadiy seniki. Shunda u chetigacha alam, dahshat va g‘ulg‘ula to‘ldirilgan tirik qadah bo‘ladi va undan xohlagan paytingda ho‘playverishing mumkin. Shunday ekan, vaqtinchalik qo‘zg‘alish seni asosiy ishdan chalg‘itishiga imkon berma, sening ishing esa — imonni qo‘porish va ezgulikni to‘xtatishdir. Biz nima yaxshiligini: undan ashaddiy tinchliksevar yoki otashin vatanparvar yasashni o‘ylab ko‘rishimiz uchun keyingi xatingda mijozning aks munosabati haqida batafsil va to‘liq hisobot yubor. Bu yerda bizda imkoniyatlar bisyor. Hozircha esa men seni ogohlantirib qo‘yishim kerak: urushdan juda ko‘p umidvor bo‘laverma.
Albatta, urushda ko‘p qiziq narsalar bo‘ladi. Doimiy qo‘rquv va odamlarning azob tortishi — bizning tirishqoq mehnatkashlarimiz uchun qonuniy va yoqimli hordiq. Lekin agar biz vaziyatdan foydalana olmasak va otamizga yangi jonlarni yetkaza olmasak, bundan ne foyda? Men keyinchalik qo‘limizdan chiqib ketadigan odamning vaqtinchalik azoblarini ko‘rsam, o‘zimni xuddi dabdabali ziyofatda menga gazak taklif qilib, keyin butun taomni olib qo‘yishgandek yomon his qilaman. Bu hech narsa tatib ko‘rmagandan ham yomon. O‘zining shafqatsiz uslubiga sodiq Dushman esa faqat bizni qiynash, sinab ko‘rish va oxir–oqibatda kulgiga qoldirish uchun biz O‘zi tanlaganlarning uzoq bo‘lmagan azoblarini ko‘rishimizga ijozat beradi, bizga Uning mudofaa to‘sig‘i yaratgan muttasil ochlikni qoldiradi. Yevropa urushidan qanday rohatlanishni emas, undan qanday foydalanishni o‘ylab ko‘raylik. Qay bir jabhada u bizning foydamizga ishlaydi. Shafqatsizlik va adovatning anchagina me’yoridan umidvor bo‘lish mumkin. Lekin agar biz hushyor bo‘lsak, bu gal minglab odamlar Dushmanga yuz tutishini, unchalik ichkarilab ketmagan o‘n minglab odamlar esa o‘zi bilan mashg‘ul bo‘lmay, o‘zlarinikidan ustun deb hisoblovchi qadriyatlar va ishlar bilan mashg‘ul bo‘lishini ko‘ramiz. Bilaman, Dushman bu ishlarning ko‘pini ma’qullamaydi. Lekin aynan shu yerda U haq emas. Chunki Uning O‘zi pirovardida U o‘sha mudhish, safsatabozga munosib asosda yomon deb hisoblaydigan ishlar uchun jonini bergan odamlarni ulug‘laydiki, odamlarning o‘ziga bu ishlar yaxshi va munosib bo‘lib tuyuladi. Odamlar urushda naqadar nomaqbul tarzda o‘lishini ham o‘ylab ko‘r. Ular o‘zlarini o‘ldirishlari mumkinligini bilishadi va baribir o‘sha yoqqa boraverishadi, ayniqsa, ular Dushmanning tarafdorlari bo‘lsa. Agar ular qimmatbaho kasalxonalarda, o‘layotganlarga hayot va’da qilib va kasallik har bir injiqlikni kechirishini ta’kidlab (agar bizning xodimlarimiz o‘z ishini yaxshi bilishsa), ruhoniy bemorga uning haqiqiy holatini aytib qo‘ymasligi uchun, ruhoniy haqidagi fikrga yo‘l qo‘ymay, bizning uqtirishimizga ko‘ra aldayotgan shifokorlar qurshovida o‘lsa, bizga yaxshi bo‘lardi. O‘limni doimiy eslash esa biz uchun naqadar halokatli!
Bizning patentlashgan qurolimiz — hayot farovonliklaridan rohatlanish — ish bermay qoladi. Urush vaqtida endi hech kim mangu yashashiga ishonmay qo‘yadi.
Chatoq va boshqa ba’zilar imonga hujum qilish uchun urushlarda katta imkoniyatni ko‘rishgani ma’lum, lekin bunday ko‘tarinkilik juda oshirib yuborilgandek tuyuladi, menga. Dushman o‘zining Yerdagi izdoshlariga azob – U Gunohni yuvish deb ataydigan narsaning ajralmas qismi ekanligini yaqqol ko‘rsatdi. Shunday ekan, urush yoki epidemiya tufayli buzilgan imon bizning say’–harakatlarimizga arzimaydi. Albatta, inson aqli falajlangan dahshat, og‘ir judolik yoki jismoniy azoblar paytida sen uni tuzoqqa tushirishing mumkin. Lekin hatto shunda ham, agar odam Dushmanni yordamga chaqirsa, fahmlashimcha, u har doim himoya ostida bo‘ladi.
Seni yaxshi ko‘ruvchi amaking G‘alamis.
Книга на Узбекском языке: «Письма Баламута» (Клайв Стейплз Льюис)
«Письма Баламута» Клайва Льюиса — уникальное произведение. Это и повесть в лучших традициях эпистолярного жанра, и философская притча, и аллегорическое религиозное наставление.
«Письма Баламута» — рассказ Клайва Льюиса 1942 года, написанный в традициях эпистолярного жанра в котором за внешне забавной историей скрываются серьезные духовные проблемы.