R.B.Mitchell Tashlandiq bola - (33-bob) Kitob O'zbek tilida
Ташландиқ бола (Р. Б. Митчелл) Ўзбек тилида Аудиокитоб
Мундарижа
Бу тарих ростми
01. Ташландиқ
02. Кичик ёшли ўғил болалар
03. Қуюн
04. Бошқа
05. Ўғирланган
06. Шифокорлар
07. Жижининг совғаси
08. Танлов
09. Атланта
10. Жой топилармикан?
11. Нима учун
12. Молиявий мустақиллик
13. Учрашув
14. Бир неча яхши йигитлар
15. Исёнкор
16. Йўқотишлар даври
17. Қутқарувчи
18. Сен ростдан ҳам бормисан?
19. Янги ибтидо
20. Биринчи курс талабаси
21. Уй
22. Кутилмаган янгилик
23. Африкада
24. Кечириш керакми?
25. Паулина
26. Отам
27. Онам
28. Йўқотилган болалар
29. Сьюзен билан учрашув
30. Ўзаро муносабатлар
31. Ўз қобиғига ўралган
32. Оила қуришдан қўрқиш
33. Ҳаммаси ойдинлашди
34. Хотима
35. Ўқитувчилар учун эслатма
Китобни муҳокама қилиш учун саволлар
Миннатдорчилик
33. ҲАММАСИ ОЙДИНЛАШДИ
1979 йил ноябр ойида Сьюзен билан мен Чикагога, Жижи охирги кунларини ўтказган қариялар уйига ташриф буюрдик. Бир неча ойдан кейин биз турмуш қурмоқчи эдик ва мен биринчи марта қаллиғимни бувим билан учраштиргани олиб келдим.
Бир неча йил олдин фақат қувонч келтириши мумкин бўлган учрашув бу сафар кўз ёшларга тўла бўлди ва биз унга катта қийинчилик билан эришдик. Менинг йўл кўрсатувчи юлдузим Жижи саксон олти ёшида тўшакка михланиб қолган ва ўрнидан туриб салом бериш учун жуда нимжон эди. Кексаликдаги уйқучанликни енгиб ва онгининг вақтинчалик ўзига қайтганидан фойдаланиб, биз билан ўтириб гаплашишга бор кучини сарфлади.
Авлиё Павлус номидаги қариялар уйида тозаликка амал қилинарди, лекин бу ерда ҳам заҳарли чириндилар билан аралашган антисептикларнинг ҳиди бор эди. Сьюзен билан мени қариялар уйида яшовчилар сайр қиладиган айвончага олиб боришди.
Яқин атрофда бир қанча кексалар гаплашарди, лекин улар кўп эмас экан. Уларнинг аксарияти ногиронлар аравачасида эгилиб ёки уларнинг кулранг юзлари билан деярли уйғунлашган қуюқ оч жигарранг ва кулранг курсиларда ухлаб ётишарди.
Сьюзен стулни Жижининг курсисига тортди ва унинг қуриган қўлини қўлига олди. Шунча дардни кўрган кўзлар аёллар кўрмоқчи бўлган ва эркаклар тушунмайдиган тарзда қаллиғимнинг юзини синчиклаб кўздан кечирди.
Жижи меҳр билан жилмайиб, Сьюзенни қўлини сиқди. На нафас олишимга, на гапиришимга имкон бермайдиган томоғимдаги бўлакдан қутулолмай туриб қолган эдим.
– Мен кўп йиллардан бери Худойим Роб коллежни битириб, турмуш қуришини кўришимга рухсат беришини сўраб ибодат қилардим, – деб пичирлади Жижи. – Сени кўриш учун шу пайтгача яшадим–а, бунинг учун Ундан жуда миннатдорман.
У айвонга кирган ҳамширага юзланиб, ғурур билан деди:
– Бу Робнинг ширингина рафиқаси. Улар март ойида турмуш қуришмоқчи.
Биз Жижининг изоҳини пайқаб, табассум қилдик.
Бувим кўзларини юмди, кейин эса уларни очиб сўради:
– Хўш, Сьюзен, қачон турмуш қурмоқчисизлар?
– Март ойида, Жижи. Роб ва мен март ойида турмуш қуришимиз керак.
Жижи Сьюзеннинг кўзларидан оқаётган ёшни кўрмади, лекин мен кўрдим. Суҳбатни давом эттираётганда, менинг бўлажак рафиқам енгил ва бепарво оҳангни сақлаб қолишга муваффақ бўларди:
– Жижи, айтингчи, бу эркакни нима билан боқишим керак?
Бувим кулганида, юзидаги ажинлар турли томонга қочиб кетди. Энг яқин дўсти билан сирни баҳам кўраётган қизчага ўхшаб, тил бириктираётгандек, зўрға шивирлалади:
– У димлама, картошка бўтқаси ва соусни яхши кўради. Исмалоқ. Шоколад сиропли ванилли музқаймоқни ҳам.
Сьюзен бош ирғади.
– Аммо сени огоҳлантиришим керак ... – жиддий оҳангда қўшиб қўйди Жижи.
Ажабланиб, иккаламиз ҳам муҳим нарсани ўтказиб юборишдан қўрқиб, олдинга эгилдик.
– Азизам, Роб – ёқимтой бола. Аммо унинг хуррак отиши арранинг товушига ўхшайди!
Биз қотиб–қотиб кулдик. У ҳали ҳам ҳазил туйғусини йўқотмаган эди.
Сьюзен кўзларини артди ва яна савол берди. Аммо Жижи яна ухлаб қолди. Биз у уйғониб, биз билан яна бироз гаплашади, деб умид қилдик; қаллиғим кремни чиқариб бувимнинг қўлига суриб қўйди. Қоғоздек юпқа тери уни дарҳол шимиб олди. Жижининг кўзлари ёпиқлигича қолди, лекин лабларида табассум пайдо бўлди.
– Раҳмат, – деди Жижи эшитилар–эшитилмас оҳангда.
Тез орада унинг чарчаб, чуқур уйқуга кетганини тан олишимизга тўғри келди. Қайтиш вақти келди.
Сьюзен ўрнидан турди ва Жижининг пешонасидан ўпиш учун эгилди. Мен ҳам бувимни ўпиб, унинг севимли атирининг ҳидини ҳис қилиш умидида пешонамни бошига босдим. Афсуски, бундай бўлмади ва мен унга бир шиша атир олиб келмаганимдан афсусландим.
Сьюзен билан қўл ушлашиб, индамай айвондан чиқдик. Ҳақиқатда эса, у мени суяб олганди. Мен ҳали ҳам гапира олмасдим. Бу мен таниган ва Сьюзенни таништирмоқчи бўлган Жижи эмас эди. Бувимнинг ҳозирги аҳволини сезмаган эканман: телефонда унинг овози бақувватроқ эшитиларди.
Чикагога боришимизга сабаблардан бири Жижининг Сьюзен билан танишиши эди. Айтиш мумкинки, мақсадимизга деярли эришиб, севимли бувимнинг сўнгги куни яқинлашиб қолганини олдиндан сезиб, қариялар уйидан чиқдик.
Бизни Иллинойсга олиб борган бошқа ишни якунлаш учун шимоли–ғарбий Рокфорд томонга автобусга ўтирдик.
Арт Жижига қариялар уйига кўчиб ўтишга ёрдам берганида, Паулина ота–онамга совға қилган мебелнинг қолдиқларини сақлаб қўйган эди. Ажабланарлиси шундаки, отамнинг никоҳидаги низога сабаб бўлган нарса ўғлининг ёш оиласининг фаровонлиги калитига айланиши керак эди. Рокфордда юк машинасини ижарага олиб, мебеллар тўплами кўринишидаги кичик бойлигимизни унга жойладик. Арт, шунингдек, кундалик ошхона анжомларини ва ота–онам қабул қилиб олган бир нечта тўй совғасини, шу жумладан, биллур қадаҳ ва фужерларни ҳамда яна чиройли антиқий кумуш идишларни сақлаб қўйган эди. Жижининг менга ота–онам меросини топшириш ҳақидаги орзуси амалга ошди. Сьюзен ва мен унинг бебаҳо совғасини Шимолий Каролинага кўчирдик ва у ерда квартирамизни жиҳозлашни бошладик.
Тўйимизни режалаштириш сезиларли даражада тезлашди. Менинг меҳмонлар рўйхатим камтарона эди: Атлантадан Митчеллар ва Шимолий Каролинадан бир неча қариндошлар; жамоатдаги менинг ёшлар гуруҳим аъзолари; коллеждан бир неча профессор ва бир нечта дўстларим. Иллинойслик кекса қариндошларим бундай узоқ сафарга чиқа олмасдилар.
Сьюзеннинг рўйхати анча узун эди. Унинг ота–онасининг ҳам кўплаб қариндошлари бор бўлиб, бунга отаси бошқарадиган ҳозирги ва собиқ жамоатнинг кўплаб аъзолари қўшилганди. Бу меҳмонларнинг барчасини ўрин–ўрнига қўйишга уринишдан чалкашиб кетдим, лекин Сьюзен бу вазифани осон ва жўн тарзда ечди.
У отаси билан кўпинча ошхона столида ўтириб, тўй маросимининг тафсилотларини ишлаб чиқар, Муқаддас Китобдаги оятларни, ваъдаларини ва мадҳияларини танлашарди. «Ҳа» дейишга тайёр эканлигимни билардим, лекин тўйга тайёргарлик кўришдаги ҳиссам шу ерда тугарди.
Шунинг учун баъзи қариндошларим ёрдамга келишганида, таъсирланиб кетдим. Элис аммам ва Мэк поччам қабул қилувчи тараф вазифасини бажариб, маҳаллий қишлоқ клубидаги тўй олдидан кечки овқат пулини тўлаб беришди; Берлингтонлик холавачча бувим Марта ҳам меҳмонларни қабул қилиб, тўй нонуштасини тўлаб берди.
Бизнинг тўйимиз 1980 йил март ойининг қуёшли кунларидан бирида бўлиб ўтди.
Чайна Гроувдаги методист жамоати чиройли ёғоч панеллар ва витраж ойналар билан безатилган эди. Келин дугоналари тўқ қизил рангли кўйлак, куёвнинг дўстлари эса кўк костюм кийишган эди. Сьюзен ажойиб оқ кўйлак кийганди, мен эса – унинг майин порлашини акс эттирувчи смокинг кийгандим. Сочларидаги оқ гардениялар келин гулдастасидаги бир хил гуллар билан уйғунлашганди.
Сьюзеннинг отаси руҳоний вазифасини бажариб, қуёш каби порлаб турарди. Аммо олдиндан хабар бериб, сўнгги оқ фотиҳани берганда ва қўлларимизни ўз қўлларига олганида, ранги оқариб титраб кетди. Шунга қарамай у, ҳаяжонни енгиб, тўй маросимини якунлашга қандайдир куч топди.
Сьюзен ва унинг онаси тўйнинг катта қисмига овқат тайёрлашди, шодиёнамизга эса уч юздан зиёд меҳмон ташриф буюрган эди.
Жанубий Каролина соҳилидаги гўзал Киава Айлендга қилган асал ойи саёҳатимиздан сўнг, кичкинагина квартирамизга қайтдик. Мен аллақачон турмуш қурган одамнинг ролига мослашиб олган эдим ва бахтли бўлишимни билардим.
Гринсборога қайтганимиздан кейин бир неча соат ўтар–ўтмас, телефон жиринглади.
– Салом Роб, – деди амакиваччам Арт. – Сени шунчалик тез безовта қилганим учун узр. Лекин менда ёмон хабар бор.
У жимиб қолди. Юрагим шув этди.
Қандай янгилик ҳақида гап бораётганини фаҳмладим. Чикагога қилган саёҳатимиздан тўрт ой ўтди. Ўша ташриф ва кейинги янгиликлар мени эшитишим керак бўлган ҳолатга тайёрлади. Сьюзенга мен билан қулоқ солиши учун ишора қилдим.
– Жижи душанба куни вафот этди. Мен сизни асал ойингизда безовта қилишни хоҳламадим ва қачон қайтиб келишингизни билмасдим. Шунинг учун кечадан буён ушбу рақамга қўнғироқ қила бошладим.
Мен диққатимни жамлашга ҳаракат қилдим.
– Тафсилотларини айтиб бера оласанми?
– Тўй кунингиз мен Жижи билан бирга эдим. Кейин у мендан сени қачон турмуш қуришади деб қайта–қайта сўради. Ва ҳар сафар мен унга, «Жижи, бугун Роб ва Сьюзен никоҳдан ўтишади», – дедим. Ниҳоят, сизнинг тўй кунингиз келганини англаб етгач, у ухлаб қолди ва қайтиб ҳушига келмади. У вафот этгунча мен у билан Чикагода эдим.
– Раҳмат, Арт. Сен унга жуда меҳрибон эдинг!.. Ёнида бўлмаганим учун, мени кечир.
– Роб, сен учун бу қандай йўқотиш эканини биламан, – деб давом этди Арт эҳтиёткорлик билан. – У сени жуда севарди. Шифокорлар унинг нима учун бунчалик узоқ яшаганига тиббий изоҳ топа олмасликларини айтишди. Коллежни битирганингда у сен билан фахрланган. Лекин сенинг ёлғизлигингдан доим ташвишланарди. Турмуш қурган кунинг, у сени Сьюзенга топширди. Биласанми, сенинг рафиқанг унга ёқди.
– Ҳа, Арт, биламан, – деб жавоб бердим мен. – У ҳар доим коллежни битириб, турмуш қуришимни кўришини айтарди.
– Ишончим комилки, у сизнинг тўйингизни кўриш учун ўзини қандайдир тарзда яшашга мажбур қилган.
Мен гапира олмадим. Арт Жижининг сўнгги буйруқларини ўқишда давом этди. Мен унга иштироки ва айниқса, Жижига кўрсатган ғамхўрлиги учун миннатдорчилик билдирдим.
Гўшакни қўйганимда, Сьюзен менга қараб кутиб турарди.
– Кел, бир сайр қилиб келайлик, – дедим мен ва эшик томон йўл олдим. – Сен машинани ҳайдайсан.
Сьюзен бизнинг кичкинагина «фольксваген»имизни кўзларида ёш билан ҳайдаб борарди, мен эса унинг ёнида жим ўтирардим. Қўлларим билан, кафтларимни қўлтиғим остига маҳкам ўтказиб, мен у ёқдан–бу ёққа бироз чайқала бошладим – худди кўп йиллар олдин, ёш болалигимда Жижи кетаётганида ортидан йиғлаб қараб тургандек. Ва ҳар сафар у қайтиб келадими деб ўйлардим. Мана энди у ҳеч қачон қайтиб келмайди.
Бу содда, камбағал, лекин тақводор аёл мени ўз жонидан ортиқ севарди. У менга бор–будини берди, энди эса у йўқ. Мана энди унга якшанба куни бошқа қўнғироқ қила олмайман ёки у тайёрлаган бостонча димламани ея олмайман. Уни қанчалик севишимни энди айта олмайман. Бу йўқотишни тузатиб бўлмаслиги мени эзди.
Сьюзен яқинлашиб келаётган ҳиссий портлашни ҳис қилгунга қадар биз тахминан йигирма дақиқа юрдик. У кимсасиз автотураргоҳга машинани зўрға қўйишга аранг улгурди ва мен алам билан йиғлаб юбордим.
Мен икки қўлим билан ўзимни қучоқлаб олиб, кафтларимни қўлтиғим остига яшириб, у ёқдан–бу ёққа тебраниб, ҳеч қандай сўз билан ифодалаб бўлмайдиган даражада қайғу билан нола қилаётганимда, кичкина машинамиз силкиниб кетди. Сьюзен индамай мени ўз бағрига босиб, мен билан ва мен учун йиғлаб юборди.
Орадан чамаси ярим соатлар ўтгач, ниҳоят, жуда чарчаган ҳолда, бошқа кўз ёш тўкишга ҳолимиз қолмай, ўриндиқларнимизга суяниб олдик.
Ва кейин Худо ва Сьюзен мен доимо пайдо бўлишни орзу қилган жойга олиб боришди.
Менинг уйимга.
Книга на Узбекском языке: - Брошенный ребенок (Роберт Боб Митчелл)
Аннотация к книге Брошенный ребенок. В поисках надежды и дома.
В этой автобиографической книге рассказывается удивительная история жизни мальчика, которого в возрасте трех лет мать оставила в детском приюте. Это история горьких разочарований, годами не сбывающихся надежд, отчаянной борьбы за свое человеческое достоинство и в конце концов сокрушительной победы над превратностями судьбы. Книга адресована широкому кругу читателей, но может быть особенно полезна людям, работающим с подростками и воспитанниками приютов, так как она дает надежду тем, у кого в силу горького жизненного опыта ее не осталось.
Цитата из книги Общество считает, что такие, как я, — воспитанники сиротских приютов — обречены на бессмысленное прожигание жизни, раннюю гибель или тюремное заключение. Генетическая предрасположенность толкала меня к повторению несчастной судьбы моих родителей. Я же решил изменить свое представление о том, кем я был и кем мог стать. Обратившись к Богу за надеждой, которую Он предлагает всем и каждому, независимо от национальности, языка или культуры, я узнал, что ничто из сделанного мной или другими людьми, пытавшимися оскорбить или унизить меня, ничто из моего прошлого или даже будущего, включая смерть, не может отлучить меня от любви Божьей. Эта любовь помогла мне простить моих обидчиков и освободила из плена мучительного прошлого — точно так же, как помогла обрести свободу и многим другим.
