R.B.Mitchell Tashlandiq bola - (32 bob) Kitob O'zbek tilida
Ташландиқ бола (Р. Б. Митчелл) Ўзбек тилида Аудиокитоб
Мундарижа
Бу тарих ростми
01. Ташландиқ
02. Кичик ёшли ўғил болалар
03. Қуюн
04. Бошқа
05. Ўғирланган
06. Шифокорлар
07. Жижининг совғаси
08. Танлов
09. Атланта
10. Жой топилармикан?
11. Нима учун
12. Молиявий мустақиллик
13. Учрашув
14. Бир неча яхши йигитлар
15. Исёнкор
16. Йўқотишлар даври
17. Қутқарувчи
18. Сен ростдан ҳам бормисан?
19. Янги ибтидо
20. Биринчи курс талабаси
21. Уй
22. Кутилмаган янгилик
23. Африкада
24. Кечириш керакми?
25. Паулина
26. Отам
27. Онам
28. Йўқотилган болалар
29. Сьюзен билан учрашув
30. Ўзаро муносабатлар
31. Ўз қобиғига ўралган
32. Оила қуришдан қўрқиш
33. Ҳаммаси ойдинлашди
34. Хотима
35. Ўқитувчилар учун эслатма
Китобни муҳокама қилиш учун саволлар
Миннатдорчилик
32. ОИЛА ҚУРИШДАН ҚЎРҚИШ
Агар заиф бўлиб қолиш қўрқуви Сьюзен билан бўлган муносабатимни бузиш учун етарли бўлмаса ҳам, энди мени қоплаган ўтмишнинг ота–онам билан боғлиқ сояси сабаб бошқалари ҳам қўшилди.
«Агар Сьюзенга уйлансам, унинг онам каби енгил табиат эканлигини билиб қолсам–чи? – ўз-ўзимдан сўрардим мен. – Бу никоҳни сақлаб қолишим керакми ёки уни бузишим керакми? Агар бу муаммолар аниқлангунича, биз фарзандли бўлсак–чи? Мен уларни ташлаб кетишим керакми ёки уларга васийлик қилишга ҳаракат қилишим керакми? Мен бошимдан ўтказган “жинниликни” улар ҳам бошдан кечириши адолатданми?»
Кўп жуфтликлар қийинчиликларга дош беролмай, фарзандларига имкон қадар кўпроқ вақт ва эътибор бериб, ажралишларини билардим. Аммо мен ҳар доим аёл киши молиявий масалаларда ҳам, умумий мақсадларга эришишда ҳам, севги ва ишқий муносабатларда ҳам менинг содиқ ҳамроҳим бўладиган, шунингдек, руҳий жиҳатдан яқин бўлган никоҳни орзу қилардим. Фарзандларим «Отам нега кетиб қолди?» – деб сўрашларини хоҳламасдим.
«Агар Сьюзен ҳам худди онам отамдан ниманидир яширгандек, мен билан очиқчасига гаплашмаса–чи? Агар мен гормонлар таъсирига берилиб, огоҳлантирувчи белгиларни сезмасам ёки мантиқий фикрлаш қобилиятини йўқотган бўлсам–чи? Агар унинг ҳозирги ҳолати кейинчалик жиннилик билан алмаштирилса–чи?»
Бир неча ой давомида мен ҳар хил «агар… бўлса»лар билан курашдим. Токи бир куни эрталабки ибодат пайтида бошимни эгиб, кўзларимни юмиб, одатдагидан кўпроқ жим кутиб қолмагунимча. Ва бирдан жавоб олишдан умидим узилганда, хаёлимга мутлақо кутилмаган фикр келди.
«Агар асосий муаммо – ўзингда бўлса–чи?»
Биров тишлаб олгандек сапчиб, кўзимни очдим. Яна бир марта Худо ишнинг моҳиятига етказди.
«Агар ҳақиқатан ҳам муаммо менда бўлса–чи? Нега мен худди ота–онам каби ақлдан озишим мумкинлиги ҳақида ўйлаб кўрмадим? Нега бу муаммоларнинг асосий манбаи ўзим бўлсам ҳам, Сьюзенга қадалиб қолдим?»
Одатдагидек, мен фақат бошқаларнинг менга таъсири ҳақида ўйлардим. Аммо Сьюзен–чи? Агар менинг руҳий касаллигим бўлса–чи, бу унинг учун чидаб бўлмас юк бўлиши мумкин эди.
«Агар шундай бахтсизлик менинг бошимга тушса, Сьюзен мени тарк этишини хоҳлардимми? Агар фарзандларимиз бўлса, мен уларнинг хавфсизлиги учун мен билан мулоқот қилмасликларини сўрашга журъат эта оламанми?»
Бу савол мени болалигимдан бери қийнарди. Масалан, Чикагодаги руҳшуносга борганимдан кейин бир куни поездда Жонга берган саволим: «Мен ҳам ота–онам каби ақлдан озаманми?».
Вақт ўтиши билан у ўзгарди: «Агар мен бу дунёда ёлғиз яшай олмасам ёки руҳий ёки ҳиссий муаммолар туфайли барқарор ишимни йўқотсам нима бўлади? Агар менда тарқоқ склероз ёки бошқа неврологик касаллик бўлса–чи, бу мени жисмонан майиб қилиб, мени ғамхўр эр ва меҳрибон ота бўлиш имкониятидан маҳрум қилса–чи? Нимжон бўлиб қолганим учун, Сьюзен мени ташлаб кетишини хоҳлайманми, йўқми?»
Жавоби равшан эди: албатта, у мени ташлаб кетишини истамасдим. Аммо ҳақиқатга тик боқишим ва ўз рафиқам учун юк бўлиб қолишим мумкинлигини тан олишим учун менга анча вақт керак бўлди.
Ғуруримни енгиб, ростини айтишим учун бир–икки ҳафта ўтди: «Албатта, йўқ! Сабаби қандай бўлишидан қатъий назар, мени ташлаб кетишларини хоҳламайман. Мен воз кечиш нима эканлигини биламан, ҳеч ким бунга лойиқ эмас. Мен ногирон бўлиб қолсам ҳам, ҳаёт қийинчиликларини биргаликда енгиб ўтишимиз учун Сьюзен ёнимда қолишини истайман. Мен унинг никоҳ ваъдасига содиқ қолишини, қайғу ва қувончда, касаллик ва соғлиқда, бойлик ва қашшоқликда, то ўлим бизни ажратмагунча мен билан бўлишини жуда хоҳлайман».
Рафиқамдан бундай садоқатни кутсам, ўзимдан қандай қилиб камроғини талаб қилишим мумкин? Ахир турмуш қурсак, ёлғиз ўзим ишонч қадамини ташламайман-ку. Афтидан, Сьюзеннинг қадами кўпроқ қатъийликни талаб қилиши мумкин.
Мен якуний савол шундай бўлиши керак деб қарор қилдим: «Роб, сен ҳаётингни бу аёлга бағишлашга ва нима бўлишидан қатъий назар, ҳар доим ва ҳамма нарсада унга содиқ бўлишга тайёрмисан?» Мен қандай жавоб беришим кераклигини билардим, лекин буни баланд овозда айтишимга қўрқув халақит берди ва мен яна уни енгишга мажбур бўлдим.
Мен у билан психологик муаммоларни ҳал қилишга уринишларимни муҳокама қилганимда, Сьюзен тушуниш ва сабрли бўлиш учун қўлидан келганини қилди. Бир куни ибодат қилаётиб менга қўшилишини сўрадим ва Худога шундай илтижо қилдим: «Эй Худо, Сьюзен мени ҳеч қачон ташлаб кетмаслигига ишонишимга ёрдам бер. Ва менга ҳам ҳар доим ва ҳамма нарсада унга содиқ қолиш учун куч бер».
Ушбу ибодатдан бир ҳафта ўтгач, қалбим таърифлаб бўлмайдиган ва тушунтириб бўлмайдиган хотиржамликка тўлди. Ниҳоят, мен керакли мажбуриятларни олишга тайёр эканлигимни сездим.
Ёз оқшомининг якунида жанубий қарағайлар остидаги тўр беланчакда дам олаётганимизда, Сьюзендан менга турмушга чиқишини сўрадим. Жавоб бермай, у мени шунчалик узоқ ва эҳтиросли ўпич билан мукофотладики, бўғилиб қолишимга сал қолди.
У бизнинг тўйимизни режалаштиришни бошлаганида эса, мен бу ўпич «ҳа» деган маънони англатади деб ўйладим.
Орадан икки ҳафта ўтди ва Сьюзен бу янгиликни ҳеч ким билан баҳам кўришга шошилмади.
– Ота–онангга қачон айтасан? – деб сўрадим ниҳоят.
У чап қўлини бурним олдида силкитди.
– Бу нимани англатади? – деб сўрадим жаҳлим чиқиб.
– Бармоғимга нимадир етишмаяпти! – деди у айёрона жилмайиб.
– Нима экан?
– Бу ерда никоҳ узуги йўқ, аҳмоқвой. Биринчи бўлиб уни олсак яхши бўларди.
– Нима десанг шу, мени дўконга олиб бориб, узукни кўрсат.
Афтидан, у аллақачон узукни кўз остига олиб қўйган экан. Биз дўконга келганимизда, у менга растадаги кўриниб турган бир нечтасини кўрсатди. Мен сотувчи аёлдан нархларини кўриш мақсадида, Сьюзеннинг танлаган узукларидан бирини яқинроқ кўрсатишини сўрадим.
– Сьюзен! – оҳ тортдим мен. Бу тўрт хонали рақам–ку! Сен ҳазиллашяпсан, шундайми?
Мен уни шарманда қилишни ҳам, уялтиришни ҳам хоҳламагандим. Шунчаки, ҳаётимда ҳеч қачон 1000 доллар тўламаганман – ҳатто машина учун ҳам. Аммо унинг кайфияти бир зумда бош айланадиган завқдан бутунлай умидсизликка айланди.
– Илтимос, мени уйга олиб бориб қўй, – деб пичирлади у.
Мен уни бир оғиз сўз айтмай, бу илтимосини бажара оладиган даражада яхши билардим. Менинг бечора уй бекам узоқ давом этган сўзларимни тинглаши керак эди. Мен хонани айланиб, яқинлашиб келаётган харажатлар ҳақида шикоят қилишни тўхтатдим, ўтирдим ва маслаҳат олиш учун унга тикилдим. У кўзларимга тик қарай олмади.
– Сенингча, нима қилишинг керак, Роб? – сўради у, эҳтиёткорлик билан.
– Менда танлаш имкони борми? – саволга савол билан жавоб бердим.
У кулиб юборди ва ниҳоят яна гапира бошлади:
– Кичкинагина ҳам имкон йўқ. Тишингни–тишингга қўйиб, узукни сотиб ол, Роб. Оилавий ҳаётга хуш келибсан.
Мен танланган узукни сотиб олдим ва уни ҳайратда қолган Сьюзенга совға қилдим, у йиғлаб, узоқ ва эҳтирос билан ўпди.
Тез орада биз унинг ота–онасига унаштирилганимизни эълон қилиш учун Чайна Гроувга отландик. Сьюзеннинг онаси аллақачон биларди, лекин отаси билмас экан. Лекин буни билиб қолгач, жуда жонли тарзда розилигини айтишга шошилди.
Бир куни кечқурун, биз уларникида меҳмонда бўлганимизда, Сьюзеннинг отаси менга савол берди:
– Роб, бўлажак эр ва умид қиламанки, ота сифатидаги ролинг ҳақида ўйлаб, шунингдек, болаликдаги оғир тажрибангни ҳисобга олган ҳолда, сен ўзинг билган эркаклардан қай бирини намуна сифатида танлаган бўлардинг?
Бу ролга номзодлар рўйхати бир зумда хаёлимдан ўтди: менинг катта амакиваччам Арт; мактабдаги ижтимоий ҳимоя ходими Марв; овчи Боб; ўринбосар тарбиячи Свани; «оқ кўйлакли» Дейв; миссионер Ли; нгбака қабиласидаги масиҳий Дапала. Ҳаётимда улкан миннатдорликка айланган аёлларни ҳам эсламасдан иложим йўқ эди: Жижи; Нола; Артнинг онаси Фрэн; Элис аммам ва миссионер Эйлин.
Ниҳоят, мен бўлажак қайнотамга жавоб бердим:
– Мени ақлдан озган деб ўйлашингизни хоҳламайман ва агар бу сизга бемаъниликдек туюлса, мени кечиринг. Лекин ишончим комилки, сиз айтиб ўтган сифатлар ичида энг яхши намуна ердаги ҳаётида Исонинг қандай бўлганидир. Шубҳасиз, мен ҳеч қачон Унинг руҳий поклиги билан тенглаша олмайман, лекин мен У каби яшаб ўтишга ҳаракат қилмоқчиман.
– Илтимос, фикрингни тушунтир, – деб сўради Жо.
– Мен билишимча, Исо кичкина болаларга юмшоқ муносабатда, аёлларга ҳурмат билан муносабатда бўлган, эркаклар билан дўст бўлган, заифларни ҳимоя қилган, қийинчиликларда, иккиюзламачилар ва Унинг ўлимини истаганлар олдида орқага қайтмаган ва Худога содиқ қолган. Менимча, У – тақлид қилиш учун жуда муносиб намуна бўла олади.
Жавобим ҳақида ўйлаб кўриб, Жо менга худди шу фикрни қисқача айтиб беришни таклиф қилди.
– Ҳақиқий эркак бир вақтнинг ўзида ҳам қаттиққўл, ҳам юмшоқ бўлиши керак, – деб жавоб бердим мен.
Жо розилик билдирган ҳолда бош ирғади.
– Фарзандларим учун таглик алмаштира оладиган ва уларга энагалик қила оладиган, шунингдек, оғир атлетика, пиёда сайр қилиш ва овга вақт топа оладиган одам бўлишни хоҳлайман.
Суҳбатнинг қайсидир бир нуқтасида Сьюзен ошхонадан билинтирмай хонага кирди. Менинг сўзларимни эшитиб, у кулиб юборди.
– Биласанми, – дедим мен, – сенинг эринг ва болаларимизнинг отаси сифатида менга нисбатан улкан сабр–тоқат кўрсатишинг керак бўлади. Ҳали ўрганишим керак бўлган нарсалар кўп. Умид қиламанки, мени нима қилишни ва қандай қилишни билади деб ўйламайсан!
У жилмайиб, бош ирғаб қўйди ва унинг кўзларида менинг тан олишим унинг учун кутилмаган ҳодиса эмаслигини уқдим.
– Хавотир олма, – деди у. – Менимча, бутун умр ҳали олдинда!
Книга на Узбекском языке: - Брошенный ребенок (Роберт Боб Митчелл)
Аннотация к книге Брошенный ребенок. В поисках надежды и дома.
В этой автобиографической книге рассказывается удивительная история жизни мальчика, которого в возрасте трех лет мать оставила в детском приюте. Это история горьких разочарований, годами не сбывающихся надежд, отчаянной борьбы за свое человеческое достоинство и в конце концов сокрушительной победы над превратностями судьбы. Книга адресована широкому кругу читателей, но может быть особенно полезна людям, работающим с подростками и воспитанниками приютов, так как она дает надежду тем, у кого в силу горького жизненного опыта ее не осталось.
Цитата из книги Общество считает, что такие, как я, — воспитанники сиротских приютов — обречены на бессмысленное прожигание жизни, раннюю гибель или тюремное заключение. Генетическая предрасположенность толкала меня к повторению несчастной судьбы моих родителей. Я же решил изменить свое представление о том, кем я был и кем мог стать. Обратившись к Богу за надеждой, которую Он предлагает всем и каждому, независимо от национальности, языка или культуры, я узнал, что ничто из сделанного мной или другими людьми, пытавшимися оскорбить или унизить меня, ничто из моего прошлого или даже будущего, включая смерть, не может отлучить меня от любви Божьей. Эта любовь помогла мне простить моих обидчиков и освободила из плена мучительного прошлого — точно так же, как помогла обрести свободу и многим другим.
