Otaning 10 majburiyati (Josh Makdauell) 5 bob

Otaning 10 majburiyati. 5-bob Josh Makdauell. Audiokitob Uzbek tilida

Книга на Узбекском языке Agar siz surunkali uyqusizlik tufayli ishda uxlamaslikka harakat qilayotgan yosh ota bo‘lsangiz, yoki yillar davomida ota-onangiz bilan bo‘lgan qarama-qarshiliklarda toblangan tajribali ota bo‘lsangiz, bu kitob sizlar uchun! Mashhur amerikalik voiz Josh Madauellning kitobida muallif o‘z farzandlarida Rabbiyga va ota-onalarga hurmatni oshirish uchun Xudo oldida, oilasi oldida va o‘zi oldida zimmasiga olgan majburiyatlari haqida hikoya qilinadi. Farzandlariga teran va samarali ta'sir ko‘rsatishni xohlaydigan yosh va tajribali otalarga muallifning shaxsiy tajribasi va Kalomning donoligiga asoslangan amaliy tavsiyalari foydali bo‘ladi.

Скачать: https://disk.yandex.uz/i/9gVf4rClQLMnYw PDF (1mb Otaning-10-majburiyati_Josh-Makdauell_kitob-Uzbek-tilida) Skachat

MUNDARIJA

Kirish. Shon Makdauellning so‘zi

1-BOB. Xo‘sh, ota nima qilishi kerak?

2-BOB. Birinchi majburiyat: Har doim bolaga haqiqatni mehr bilan aytishga harakat qilish

3-BOB. Ikkinchi majburiyat: Bolaning o‘rniga emas, uning oldida javobgar bo‘lishga harakat qilish. Birinchi qism

4-BOB. Ikkinchi majburiyat: Bolaning o‘rniga emas, uning oldida javobgar bo‘lishga harakat qilish. Ikkinchi qism

5-BOB. Uchinchi majburiyat: Bola uchun taqlid namunasi bo‘lishga harakat qilish

6-BOB. To‘rtinchi majburiyat: Bolaga xudo kimligi va u kimga o‘xshashligini tushuntirishga harakat qilish

7-BOB. Beshinchi majburiyat: Bolaga xudbin bo‘lmaslikni o‘rgatishga harakat qilish

8-BOB. Oltinchi majburiyat: Bolaga haqiqiy sevgi nima ekanligini tushuntirishga harakat qilish

9-BOB. Yettinchi majburiyat: Bolaga yaxshilikni yomonlikdan ajratishni o‘rgatishga harakat qilish

10-BOB. Sakkizinchi majburiyat: Bolaga jinsiy munosabatlarning ilohiy mazmunini tushuntirishga harakat qilish

11-BOB. To‘qqizinchi majburiyat: Nima uchun biz o‘zimiz ishonayotgan narsalarga ishonishimizni bolaga tushuntirishga harakat qilish

12-BOB. O‘ninchi majburiyat: Bolada minnatdor qalbni tarbiyalashga harakat qilish

SO‘NGGI SO‘Z. “Men iloji bo‘lgan hamma narsani qilaman”

Hissiy ehtiyojlarni aniqlash uchun test. Izohlar

Джош Макдауэлл. Отанинг 10 мажбурияти (Жош Макдауэлл)

Агар сиз сурункали уйқусизлик туфайли ишда ухламасликка ҳаракат қилаётган ёш ота бўлсангиз, ёки йиллар давомида ота-онангиз билан бўлган қарама-қаршиликларда тобланган тажрибали ота бўлсангиз, бу китоб сизлар учун! Машҳур америкалик воиз Жош Мадауэллнинг китобида муаллиф ўз фарзандларида Раббийга ва ота-оналарга ҳурматни ошириш учун Худо олдида, оиласи олдида ва ўзи олдида зиммасига олган мажбуриятлари ҳақида ҳикоя қилинади. Фарзандларига теран ва самарали таъсир кўрсатишни хоҳлайдиган ёш ва тажрибали оталарга муаллифнинг шахсий тажрибаси ва Каломнинг донолигига асосланган амалий тавсиялари фойдали бўлади.

5-БОБ

УЧИНЧИ МАЖБУРИЯТ:

БОЛА УЧУН ТАҚЛИД НАМУНАСИ БЎЛИШГА ҲАРАКАТ ҚИЛИШ

Машинасини йўл четида тўхтатган ва ундан чиққан бир эркак далада ишлаётган фермерга мурожаат қилди.

Чалғитганим учун узр, — қичқирди у.— Дуврга қандай етиб олишимни айта олмайсизми?
Таниш гап, — жавоб берди фермер, — бу яқин орада, бу ердан атиги тўрт миль нарида. Яна бир милча йўл юрсангиз, чорраҳани кўрасиз. Чапга бурилинг, кейин эса Дувргача тўғри кетаверасиз.

Эркак фермерга миннатдорчилик билдириб, машинасига ўтирди.

Чорраҳага етгач, у ишонч билан ўнгга бурилди. У билан бирга бораётган хотини шундай деди:

Генри, фермер чапга бурилишни буюрганди, сен эса ҳозиргина ўнгга бурилдинг.
, азизам, — жавоб берди эр. — “чапга” деган сўзни айтганида, у қўли билан ўнг томонга ишора қилганини сездингми? Мен аллақачон пайқаганман, кимнингдир гапи ва иши бир–бирига тўғри келмай қолса, ишларига ишониш керак.
Тез орада эр–хотин Дуврга етиб келишди.

Бу воқеа менинг фикримни жуда яхши тасвирлаб беради: биз фақат гап билан болаларимизни тўғри нарсаларга ўргатишга қанчалик ҳаракат қилмайлик, қилмишларимиз уларнинг ҳақиқий устози бўлади.

КЎРМАГУНИМЧА, ИШОНМАЙМАН

Ҳозирги авлод болаларининг қонуни фақат самарали бўлган нарсагина тўғридир, деб баён қилаётган дунёда яшамоқда. Бу фикр хато (биз билмай, ким билсин: ҳақиқий бўлган нарсаларгина тўғридир), лекин болаларимиз бирор нарсани қабул қилиш ёки ўрганиб олишдан олдин, таклиф қилинаётган нарсанинг амалий фойда бериши ва самарадорлигига ишонч ҳосил қилишни исташади. Уларнинг шиори: «Кўрмагунимча, ишонмайман».

Бундай ёндашувнинг ўз устунлиги бор, ахир у бизга болаларимиз учун тақлид намунаси бўлишимизга имкон беради. Агар улар ўз ота–оналарининг ҳаётида кундан кунга садоқат, ҳалоллик, раҳмдиллик, ҳурмат, қонунга итоаткорлик, ҳамдардлик ва ўзини қўлга олишни кузатишса, улар жон деб ушбу қадриятларни ўзлаштириб олишади. Болалар учун ҳақиқий намуна бўлиш жуда муҳим, чунки — ҳалол бўлайлик — ҳеч биримиз идеал бўла олмаймиз, лекин ҳар биримиз “ҳақиқий” бўлишимиз мумкин.

Болалар бугун қаерда тушлик қилишни хоҳлаган бўлардинглар? — сўрадим мен.

Ҳаммаси бир овоздан гувиллаб, болалар ўзлари яхши кўрган тармоқли кафеларни айта бошлашди. Натижада қарор деярли бир овоздан қабул қилинди. Келлидан бошқа ҳамма битта кафени танлади. Ҳаммамиз машинага чиқиб олдик, подъезд йўлагидан чиқаётганимзида Келли менсимай деди:

Яна ўша илонхонага бораётганимизга ишонгим келмаяпти!

Шу заҳоти муносабат билдирдим:

Келли, мен сенинг сўз оҳангингни ҳам, сўзларингни ҳам маъқулламайман.

Мен укаси ва синглисининг танловини фақат ўзига ёқмаганлиги учун қоралаши қўполлик эканини қизимга айтдим. Энди Келли анча ҳурматли оҳангда ўз норозилиги фойдасига баҳоналар келтира бошлади ва биз муросага кела олдик. Шон, Кэти ва Хизерни Келлига “ёқмаган” кафеда қолдириб, у Дотти ва мен диди баланд қизим танлаган кафеда овқатланадиган бўлдик. Тез овқатланиш муассасасига етиб келгач, кўпчилик овоз билан маъқуллаган “электорат”га қараб дедим:

Биринчи учлик ювнидихонага қадам бос.

Уч нафар кичкинтойим менинг кинояли таъкидимни қулоғи остидан ўтказиб юборди: улар ўзлари буюртма бермоқчи бўлган фри картошкаси ва гамбургерлар билан бўладиган учрашувдан жуда ҳам ҳаяжонланишаётганди. Лекин биз кафедан узоқлашганимизда Келли шундай деди:

Дада, сиз ҳозиргина яқинда мени айблаган нарсани ўзингиз қилдингиз: “илонхона”сўзининг “ювиндихона”дан нимаси ёмон?

Мен Келлига: «Кўраяпсанку, азизам: мен — отангман, сен эса — менинг қизимсан, демак мен танбеҳ бераман, сен эса уларни эшитасан» дейишим мумкин эди, лекин индамадим. Келли курагимни ерга текизгани аниқ эди. Биз у танлаган кафега йўл олдик, у ерда ўзимни енгиб, Келлига менинг номунтазамлигим ва иккиюзламачилигимни эслатгани учун миннатдорчилик билдирдим, чунки қизимга бир хил гапни маслаҳат бера туриб, ўзим бошқача йўл тутгандим. Хуллас мен кечирим сўрадим.

Шундай қилиб мен тақлид учун идеал эмас, реал намуна кўрсатган эдим. Шубҳасиз, биз ота–оналар олижаноб хулқ–атвор намунаси бўлишимиз зарур, лекин гап шундаки, биз — одамлармиз, демак муваффақиятсизликка учраймиз. Бу ҳолатда биз ўз хатоларимизни тан олишимиз, кўнишимиз ва узр сўрашимиз керак. Шунда биз тақлид учун ҳақиқий мисол бўла оламиз, болалар шунга қараб агар хато қилишса, ўз айбини ювишни ўрганишади.

КИМ ВА КИМГА ҲИСОБ БЕРУВЧИ?

Кимдир болаларнинг олдида хатомизни тан олатуриб, биз уларга ўзимизнинг заифлигимизни намоён қиламиз, дейди. Эмишки, агар болаларга ота–оналарни “тўғрилаш”га рухсат берилса, улар ота–онани ҳурмат қилмай қўярмиш. Бу тарзда фикрлаш ҳукмфармо, ўзига нисбатан ҳурмат талаб қилувчи ота–оналарга хос. Мен ўз фарзандларимга улар нафақат ўзларига нисбатан ҳурмат билан муносабатда бўлишга лойиқ эканликлари, балки мени бирор фойдали нарсага ўргатишга қодир эканликларини намойиш қилиб, уларнинг ҳурматини қозонишни маъқул кўрардим.

Баъзи ота–оналар болалардан кечирим сўраш хўрланиш деб ҳисоблайдиган бошқа сабаб ҳам мавжуд: оила бошлиғининг роли ҳақидаги хато тасаввур. Шундай деб ўйлайдиганлар Худо отани оиланинг президенти, оила аъзоларининг мутлақ ҳокими этиб тайинлаган деган тахминдадирлар. Улар учун ота — намуна–кўргазма ўқитувчи, болалар эса — овозсиз ва итоаткор ўқувчилардир. Баъзи ҳолларда бундай оталар ҳатто хотинига ҳам зорланмайдиган тарбияланувчи сифатида қараши мумкин.

Лекин Исо ўз шогирдларига ҳақиқий етакчи қандай бўлиши кераклиги ҳақида бирорта ҳам шубҳа қолдирмаган. Унинг шогирдлари одамларга йўлбошчилик қилиш – уларга ҳокимлик қилиш билан баробар деган фикрда бўлиб адашган эдилар. Келинг, Исо қандай қилиб лаёқатсиз раҳбарликни фош қилгани ва Унинг фикрича, муносиб раҳбарлик қандай бўлиши кераклигини тушунтирганини кўриб чиқайлик. У шундай дейди:

“...Бутпарастларнинг ҳукмдорлари халқларига ўз ҳукмини ўтказадилар. Эл бошлиқлари ўзларини олийҳиммат деб атайдилар. Сизлар эса бундай бўлманглар. Аксинча, орангизда ким катта бўлса, ўзини энг кичикдай тутсин. Ким бошлиқ бўлса, хизматкордай бўлсин. Хўш, ким катта? Дастурхон атрофида ўтирганми ёки унга хизмат қилаётганми? Дастурхон атрофида ўтирган эмасми?! Мен эса орангизда хизматкордайман.” (Лк. 22:25–27)

Исонинг замондошлари ҳокимиятга эга бўлганлар хизмат қилиш ва бўйсуниш лозим деган ишончда бўлган бир пайтда Исо ҳокимият ва етакчиликнинг мутлақо янги таълимотини ёқлаб чиқди. Лекин Исонинг назарида, хизмат қилиш етакчининг мажбуриятларига киради. Бу инқилобий ғояни У шогирдларига Пасха кечаси ёки Яширин кечада, айнан ўз Жамоати учун умрини беришидан бир кун олдин уқтирди. Ҳаворий Юҳанно гувоҳлик беришича, стол ёнидан турган Исо хизматкор ролини бажариб, шогирдларининг оёғини ювди, ювишни тугатгач шундай деди:

“...Ҳозир нима қилганимни тушундиларингми? Сизлар Мени “Устоз”, “Ҳазрат” деб чақирасизлар ва тўғри қиласизлар, чунки Мен худди шундайман. Агар Мен Ҳазратингиз ва Устозингиз бўла туриб оёқларингизни ювган бўлсам, сизлар ҳам бир–бирингизнинг оёқларингизни ювишингиз шарт. Мен сизларга нима қилган бўлсам, сизлар ҳам ўшани қилишингиз керак. Мен сизларга ўрнак кўрсатдим.” (Ин. 13:12–15)

Барча айтилганлардан келиб чиқиб, ота оилада ўз ҳокимият ваколатларини қандай амалга ошириши зарурлиги ҳақида якун ясаймиз. Агар биз Исонинг нуқтаи назарига қэлишадиган бўлсак ва унинг ўз оилаларимизга раҳбарлик қилиш бўйича кўрсатмаларига амал қилишни истасак, унда “оила аъзоларимизнинг оёғини ювишимиз” керак. Ҳамма ота ҳам Исонинг ҳокимият ҳақидаги бундай тасаввурига рози бўлиши осон эмас, чунки У, агар таъбир жоиз бўлса, етакчилик ғоясининг ўзини ағдар–тўнтар қилиб ташлаган. Сизнинг ижронгизда яқинларингизга хизмат қилиш қандай кўринишда? Ўзингизни “оддий аскар” даражасига тушириб қўйиб, қандай қилиб буйруқлар берасиз? Агар оилангизда қатъий бўйсуниш ҳукм сурар экан, Исо таклиф қилган ёндашув сизга ярамайди, лекин уни оилани янада мустаҳкамлаш ва хотинингиз ҳамда болалар билан ишончли муносабатлар ўрнатиш имконияти сифатида қарасангиз, у “саройга мос тушади”.

Ҳар қандай ота болалари авваламбор уни яхши кўришини, шу боис унга итоат қилишлари ва ундан ўрганишларини истайди. Ҳамма ота–оналар ўз фарзандларини масъулиятли ва итоаткор кўришни, янада яхшироғи, Худога итоаткор бўлгани ҳолда, уларга хизмат қилиш ва улар олдида ҳисобот беришни танлаб олган отага қараганда, жавобгарликка ўргатишни истамайдими?

«Хўш, Макдауэлл, сен бутунлай ақлдан озибсан», — деб ўйлайди кимдир. Лекин мен фақат шуни айтмоқчиманки, болаларингиз сиздан ҳисобот сўрашга имкон беришдан кўра, уларнинг ишончи, ҳурмати ва фахрланишини қозонишнинг яхшироқ усули йўқ.

Аввалига мен бу ваколатларни хотиним Доттига топширдим. Мен билан ўз ҳаётини ва муҳаббатини қўшган аёлдан бошқа ҳеч ким мени бунчалик ҳурмат қилмайди ва мен билан унчалик фахрланмайди, у болаларимнинг онаси, менинг севгилим, энг яхши дўстим ва Менга Худо томонидан ато қилинган ноёб совғадир!

Шунинг учун бир гал мен унга шундай дедим:

, менга сенинг ёрдаминг керак. Мен ота ва эр ролини қандай эплаётганимни сўрашга тайёрмисан? Айтчи, ўз сафарларимни деб оилани жуда ҳам кўп тарк этмаяпманми? Сен ва болаларга етарлича ғамхўрлик қилаяпманми? Ҳаммасини борича айт. Агар сизларга кам вақт ажратаётган бўлсам, жим ўтирма, буларнинг ҳаммаси ҳақида нималарни ўйлаётганингни билишни истайман.
Келишдик, — бир оз тараддуланиб жавоб берди у. — Мен сенга ҳаммасини айтаман ва бундан кейин ҳам айтиб бораман, лекин баъзан менинг сўзларим сени хафа қилиб қўяди, деб қўрқаман.
Азизам, биламан, вақти–вақти билан мудофаа мавқеини эгаллаш эҳтимолим бор. Бундай ҳолатда сенда менга биратўла буни ҳам кўрсатишга ҳаққинг бор. Мен ҳақиқатни эшитишга тайёрман.

Мен шунда тўхтаб қолганим йўқ. Келли етти ёшга тўлганида мен унга “махсус” хат ёздим:

Азизам Келли, мен сени жуда яхши кўраман! Мен сенинг отанг эканлигимдан бахтлиман! Биласанми, бу йил менга сенинг ёрдаминг зарур бўлиб қолиши мумкин. Илгари мен ҳеч қачон етти ёшли қизнинг отаси бўлмаганман, лекин сен учун дунёдаги энг яхши ота бўлишни орзу қиламан! Агар сен қачонки мен бирор нарсани нотўғри қилаётганим ёки адолатсиз, эътиборсиз ва иштироксиз бўлганимни сезсанг, илтимос, бу ҳақда юзимга айтавер.

Шон етти ёшга тўлганида, у ҳам шундай хат олди. Аслида ўзимнинг тўртала фарзандимга ҳам шунга ўхшаш хат ёздим. Тўғри, Кэти учун мен ҳеч қачон илгари етти ёшли кўк кўзли, сариқ сочли қизнинг отаси бўлмаганман, деб ёзишга тўғри келди. Хизерга ёзилган хатда ҳам шунга ўхшаш сўзлар, аммо бир оз тузатилган жойлари бор эди.

Оила аъзоларимга ҳисоб берувчи бўлишга қарор қилганимдан буён, менинг энг яхши маслаҳатчиларим хотиним ва болаларим бўлди. Масалан, Келли ва Шон менинг таклифимни шавқ билан қабул қилишди, қолган икки фарзандим ҳам четда турмади ва тўғри келиб қолган пайтда «мени тўғри йўлга қайтаиб туришди».

Бир гал Шон билан бирга шаҳар марказида сайр қилиб юрганимизда, мен билан гаплашишни истаб, ёнимда тўхтаган одамни учратиб қолдик. У айтган қайсидир гап менга ёқмади ва мен у билан шошилиб хайрлашдим. Бу эркак анча узоқлашгач, Шон сўз қистирди: «Дада, назаримда, сиз бу одам билан унчалик хушмуомала бўлмадингиз ва унга қўполлик қилишингизга сал қолди».

Уялганимдан ер ёрилмади, ерга кириб кетмадим. Биз ўша одамга етиб олиш учун шошилдик, яхшиямки у ҳали кўздан йўқолмаганди. Бу нотаниш одамга етиб олгач, мен унинг қўлидан ушладим ва шу заҳоти, ўғлимнинг кўз ўнгида қўпол хулқ–атворим учун ундан кечирим сўрадим.

Бир куни, навбатдаги сафардан қайтиб келганимда, олдимга қизим, Кэти келди ва қатъий оҳангда деди:

Дада, сен менга нисбатан адолатсизсан.
Нимани айтаяпсан, азизам?
Уйга қайтиб келганингда ҳаммани: Келли, Шон ва Хизерни кафега олиб борасан, лекин мени эмас.
?
а. — Ўн ёшли қизим чекинмасди, лекин кейин ҳар ҳолда сўради: — Бугунчи, биз тушлик қилгани кафега борамизми?

Ўзига нисбатан менинг адолатсиз муносабатим ҳақида ўзи нима ўйлаётган бўлса, ҳаммасини айтиб Кэти менга бемалол танбеҳ бераётганидан хурсанд эдим. Мен қизим билан мулоқотга етарлича вақт ажратаяпман, деб ўйлаган эдим, аммо кўринишидан у бошқача фикрда экан, шунинг учун мен у мени тушликка таклиф қилишимга “мажбурлаётгани”га жуда ҳам қувондим. Ҳаиқатан ҳам, ота билан тушлик қилиш Кэти учун муҳим воқеага айланди, мен эса қизим катта бўлгунича биргаликдаги бундай катта тушликлар анъанага айланиши ҳақида қайғура бошладим.

Ишонаверинг, оила аъзоларим олдида ҳисоб бериш тўғрисидаги қарорим менга ёқимли дақиқаларни қўшиб бергани йўқ. Хотиним ва болаларим менинг таклифимдан фойдланиб, дарҳол менинг хатомни тўғрилашга киришиб кетди, деб айта олмайман, аммо ҳар ҳолда улар менга қандайдир маслаҳатлар беришдан уялишмасди.

Баъзан уларнинг танқиди ҳамиятимга тегарди, шунда мен айлана мудофаа мавқеини эгаллаб олардим. Бироқ ҳар гал хафа бўлганимда, менинг “маслаҳатчиларим” жим бўлиб қолишарди, демак зеҳн ва ёрдамнинг буюк манбаи тугаб қоларди. Шунинг учун худди ўз ғурурим поймол бўлганидан бўғилиб турган пайтимдаги вазиятга қарамай, мен яқинларимнинг ёрдамисиз иш қила олмаслигимни билганим боис, ғуруримни тийиб туришда давом этардим.

Биз, оталар ўз хатомизни, заифлигимиз ва номукаммал томонларимизни тан олишдан қўрқмасак, болаларимиз учун реал намуна бўла оламиз. Ҳаворий Павлус ўзлигича қолиш нима эканлигини биларди. Коринф масиҳийларига номада чуқур руҳий кечинмаларга эга бўла туриб, у одамлар олдида бу кечинмалар билан “мақтана олиши” мумкилигини айтган, лекин тавозе билан қўшиб қўйганди: «...қилаётган ишларимга қараб ёки мендан эшитганлари бўйича менга баҳо берсинлар, ундан ортиқ мени юқори кўтармасинлар деб, ўзимни тутиб турибман » (2 Кор. 12:6).

Тақлид қилиш учун ўзини намуна тариқасида келтирган Павлус ўз ибрати билан янада юқорироқ ахлоқий андаза – Исо намунасининг ўрнини босишга уринмади. Аслида у коринфликларга қуйидагиларни айтганди: «Мен Масиҳдан ўрнак олганим каби, сизлар ҳам мендан ўрнак олинглар» (1 Кор. 11:1), яъни унинг ўзи Исога ўхшашга ҳаракат қилганди. Лекин бунда Павлус муғомбирлик қилмади ва ўзидан идеал етакчи ясамади — у ўзлигича қолди ва ўзининг заифликларини яширмади. Мана унинг самимийлигига мисол:

“...Шунинг учун мени кибрланиб кетмасин деб, баданимга бир ниш, мени ниқталайдиган шайтоннинг элчиси берилди. Буни мендан олиб ташлагин, деб уч марта Раббимиз Исога ёлвордим. Лекин У менга шундай деди: “Менинг иноятим доим сенга етарли бўлади, чунки Менинг қудратим сенинг ожизлигингда тўлиқ намоён бўлади.” Шундай қилиб, Масиҳнинг қудрати мен орқали аён бўлиши учун ожизлигим билан мақтанишни афзал кўраман. Шу сабабдан Масиҳ ҳақи ожизликни, хўрликларни, муҳтожликларни, қувғин ва қийинчиликларни шодлик билан қабул қиламан. Айниқса, ожиз бўлган пайтимда Масиҳнинг қудрати билан кучли бўламан.” 2 Кор. 12:7–10

Ҳаворий Павлуснинг рад қилиб бўлмайдиган ва ижодий намунасининг сири “унда Исонинг кучи яшаши учун” ўзининг заифликларини тушуниш ва очиқ тан олишидадир. Мана сизнинг обрўйингиз манбаи нимада яширинган! Сизга ёрдам кераклигини тан олиш ва оила аъзоларингиз олдида ҳисоб бериш билан сиз Худога сиз орқали Ўз кучи билан ҳаракат қилишига имкон берасиз. Сизнинг заифликларингиз ва хатоларингиз унга маълум, бунинг устига оила аъзоларингиз учун ҳам бу сир эмас. Уларни яширишга уриниш ҳеч нарсага олиб келмайди. Ўз заифликлариингиз ва хатоларингизни тан олиш ва сизни яхши кўрадиган одамлардан ёрдам сўраш анча яхшироқ.

Биринчи навбатда хотинингиз билан гаплашиб олинг. Агар сиз ҳали унга сизнинг ҳакамингиз бўлишга ваколат бермаган бўлсангиз, унинг фикрича сиз нўноқлик қилиб ишни бузиб қўйган бўлсангиз ёки ҳадемай бузиб қўядиган бўлсангиз, у буни сизга айтишини истаётганингизни унга билдириб қўйинг. Кейин болалар билан гаплашиб олинг — сиз дунёдаги энг яхши ота бўлишни истаётганингизни токи улар билиб қўйишсин, лекин бунинг учун сизга ёрдам керак бўлади. Улар етти ёшга тўлганда шундай қилишни маслаҳат бераман. Болаларга уларнинг фикрича, сиз адолатсиз бўлган пайтингизда буни сизга хабар қилишга ҳақли эканлигини айтинг. Балки уларнинг ҳар бирига “ўзаро ҳисоб бериш бўйича” сизнинг ҳамкорингизга айланиши тўғрисида “расмий” хат ёзишингиз зарур бўлар. Фикримча, бу жасоратли қадам сизга Худонинг назарида ўз болаларингиз учун ҳақиқий ва муносиб бўлишга имкон беради.

Агар менинг маслаҳатимга амал қилиб, ўз болаларингизга “расмий” таклиф бермоқчи бўлсангиз, мана сизга ёрдам сифатида бир неча ғоя.

Азизим (боланинг исми),

мен сени яхши кўраман. Мен сенинг сезгирлигинг, ҳалоллигинг, яхши кўрувчи ва меҳрга тўла юрагингни қадрлайман. Шу хат орқали менга сен билан етарлича ҳалол бўлмаган ёки сенга етарлича сезгирлик қилмаган ёхуд сен ҳақингда кам ғамхўрлик қилган пайтларимда буни менга эслатишингга рухсат бераман. Мен сенга дунёдаги энг яхши ота ва дўст бўлишни истайман!

Сенга кўп вақт ажрата олмаганим учун мени кечир. Сенинг ҳаётингда иложи борича фаолроқ қатнашишни жуда хоҳлайман. Бу хат сенга мен ўз ишларим билан жуда ҳам банд бўлганимда, бу ҳақда менга эслатиб қўйиш ҳуқуқини беради. Илтимос, шу ҳуқуқингдан фойдалан.

Ўзимнинг амалга ошмай қолган орзуларимни: ўзим ҳеч қачон шуғулланмаган спорт турида натижаларга эришиш; ўзимга муносиб бўлмаган баҳолар олиш; аслимдагидан яхшироқ бўлишни сенда мужассамлаштиришга уринганим учун мени кечир. Кескин танбеҳлар, сабрсизлик ва қаттиққўл характерим учун мени кечир. Сени яхши кўришимга ҳеч қачон шубҳа қилмаслигинг учун, мен яхши ва меҳрли ота бўлишни жуда ҳам истайман.

Бу хат мендан четга ўтишим ва сенга ҳаракат қилиш эркинлигини беришни илтимос қилишингга рухсат беради. Умид қиламанки, сен менга сабрлироқ ота бўлишимга ёрдам берасан. Шундай экан, сенга совға қилинган ҳуқуқдан фойдалан, бордию бу хат вақт ўтиши билан яроқсиз ҳолга келса, янгисини ёзишга сенга ваъда бераман.

Мен сени севаман, сенинг отанг.

Ўз яқинларингизга ҳисобот беришга қарор қилишингиз оилангизни мустаҳкамлайди ва сизда болаларни тўғри йўлга солишда кўпроқ имкониятлар пайдо бўлади. Аслида учинчи мажбурият шундан иборат: болаларингизга тақлид намунаси бўлиш.

Книга на узбекском языке - 10 ОБЯЗАТЕЛЬСТВ ОТЦА. Как сделать свое влияние на детей глубоким и плодотворным
Автор: Джош Макдауэлл

Если вы отец — молодой, старающийся не заснуть на работе из-за хронического недосыпания, или бывалый, закаленный многолетними родительскими коллизиями, — эта книга для вас! Книга знаменитого американского проповедника Джоша Макдауэлла рассказывает о тех обязательствах, которые автор взял на себя перед Богом, своей семьей и самим собой ради того, чтобы воспитать в своих детях почтение к Господу и родителям. Практические рекомендации, которые автор дает на основе личного опыта и библейской мудрости, будут полезны и молодым, и бывалым отцам, желающим сделать свое влияние на детей глубоким и благотворным. В конце нее читателей ждет бонус: тест на определение основных эмоциональных потребностей.

Содержание: Предисловие
Глава 1. Так что же делать отцу?
Глава 2. Первое обязательство. Постараться всегда с любовью говорить ребёнку истину
Глава 3. Второе обязательство. Постараться нести ответственность не за ребёнка, а перед ним. Часть первая
Глава 4. Второе обязательство. Постараться нести ответственность не за ребёнка, а перед ним. Часть вторая
Глава 5. Третье обязательство. Постараться быть ребёнку примером для подражания
Глава 6. Четвёртое обязательство. Постараться объяснить ребёнку, Кто такой Бог и на кого Он похож
Глава 7. Пятое обязательство. Постараться научить ребёнка не быть эгоистом
Глава 8. Шестое обязательство. Постараться объяснить ребёнку, что такое настоящая любовь
Глава 9. Седьмое обязательство. Постараться научить ребёнка отличать добро от зла
Глава 10. Восьмое обязательство. Постараться объяснить ребёнку Божий замысел интимных отношений
Глава 11. Девятое обязательство. Постараться объяснить ребёнку, почему мы верим в то, во что мы верим
Глава 12. Десятое обязательство. Постараться воспитать в ребёнке благодарное сердце
Послесловие. "Я сделаю всё возможное"
Тест на определение эмоциональных потребностей
Примечания