Урусла Марк. Яна қароқчилар қўлидами? - (20-боб) Китоб Ўзбек тилида
Yana qaroqchilar qo‘lidami? (Urusla Mark) O‘zbek tilida Audiokitob
Томнинг янги саргузаштлари, Шоҳ ўғли
МУНДАРИЖА
Кириш
Бу топшириқ – арзимаган иш!
Мирош
Вақт қўлдан бой берилди
Ҳаммаси бошқача
Туғилган кун байрами
Унинг қарори
Шерли узук
Ором
Қайғули хабар
Энди иккига бўлинган эмас
Қаср ва зулфин ортида
Уйдаги қийинчиликлар
Кенгаш олдида
Ўғирландилар
Биз олға борамиз
Никодимлар ибодатхонасида
Тоғда
Шоҳнинг амри
Софиянинг тарихи
Қудратлининг юзини бошқа тарафи
Жангнинг ғалати режалари
Қонун устози Каиафа
Халққа хабар
20 боб
Қудратлининг юзини бошқа тарафи
‑ Шоҳ ўзининг “мени майин нафасим” деганида нимани назарда тутди? Сиз нима деб ўйлайсиз, она? – кейинги кун жилмайиб сўради Том.
Том унга шундай мурожаат қилишни хоҳларди. Доноликни англатувчи бу аёлнинг “София” исми унга жуда мос эди! Аёл йигитдан бу саволни кутгандай хурсандчилик билан унга қаради. У ўзи кўп ўқийдиган Буюк китобни қўлига олди.
‑ Сенга шундай хабарлар аёнки, уларга кўра эски замонларда одамлар Қудратлини баджаҳл ва кучли, баъзида эса қўрқинчли деб тасаввур қилишган. Шу сабабдан улар уни Қудратли деб аташганди. Бироқ Буюк китобда шундай бир воқеа ёзилганки, унга кўра кузатганлар уни ”зилзилада, бўронда, чақмоқ гумбурлашида эмас, лекин майин шабадада” кўришлари керак эди. Муқаддас Ёзувнинг айнан шу жойи жавоб бўла олмайдими?
Бир пайтлари Том бу воқеани ўқиганди. Бу воқеа жуда қадимги бир пайғамбар билан содир бўлган, у тоғларнинг бирида мана шундай ноодатий равишда Қудратли билан учрашган. Лекин бу нарса бугунги кунга ва мамлакатнинг озодлигига нима даҳли бор?
Шу орада София китобнинг бошқа бир жойидан, шоҳ ўзи ва ҳалқи ҳақида, болани тўйдириш учун уни бағрига босган онадек гапирганини ўқиб берди.
Ҳм. Шу пайтгача Том бу жойига эътибор бермаганди – балки, ўзи билмаган ҳолда. Онасини билмай, унинг ҳаётий тажрибаси билан – ҳаммаси тушунарли. София унга Буюк китобдан бошқа, шунга ўхшаш жойларини кўрсатди. Улар эътиборга лойиқ жойлар эди, лекин уларни Томнинг саволига қандай боғлиқлиги бор?! Сабрсизлик билан Софияга қаради.
София тушунгандек жилмайди. Кейин у Қудратлидан, ўзини сирини очиб бериши учун Донатга донолик сўради.
“Наҳотки ҳозир бу шунчалик муҳим бўлса?” – сўради ўзидан Том.
Ахир у отасини, Қудратлини сирларидан баъзи бирларини биларди, уни ҳатто “Авва” деб чақира олади!
Бироқ, Қудратли Софияни илтимосини эшитган кўринади, чунки Том София унга Буюк китобдан эслатган сўзларни ўзаро боғлиқлигини тушунди. София Буюк китобдан ўқиган жойларни ҳаммаси мазмунан бир хил хабарни англатишарди, айнан: Қудратлида нафақат оталик, балки оналик қалби ҳам бор эди.
Ҳм... Том бундан жуда ҳайрон қолганди! О...! Бу шоҳнинг китобида ёзилганди, Том бу китобни кўп маротаба бошидан охиригача ўқиб чиққанди, лекин ёзилган нарсаларни ўзаро боғлиқлигини энди билди!
‑ Ҳақиқатдан, Қудратлини яқин бўлиши онанинг ҳимояси билан тенглаштирилади, Қудратлини буюкроқ исми “Меҳрибон” эди, чунки ўшанда уни кенг ва ҳамдард юрагини билишарди! – рози бўлишга мажбур бўлди Том.
Энди София бу тасаввурни тасвирлашда давом этди:
‑ Онанинг юзи – бу одам кўзлари билан қабул қиладиган биринчи нарса. Унинг овози – бу онгга қабул қилинадиган биринчи овоз. Юрагининг уриши – унга ҳамроҳ бўладиган ва асрайдиган биринчи товуш. Одам онада тинчлик ва озиқ топади. Онани юмшоқлиги ва содиқлиги бола учун ҳаётий муҳимликка эга. Қудратли ўз ҳалқи учун мана шундай она бўлмоқчи.
Донат онасидан бу гапларни эшитганда, унда юксак ҳис пайдо бўлди. Оналар мана шундай муҳимликка эга ва Қудратли ҳам ҳалқига ўзини шу тарзда кўрсатмоқчи! Донат буни ҳали амалда тасаввур қила олмасди, лекин бу гаплар уни хабарига аниқ тўғри келгани учун катта умид бағишларди.
Бироқ Кенгашда қонун ҳақида кескин ва қатъиятли гапириларди. Қудратли ўз ҳалқи учун нафақат ҳакам, балки ҳам оталик, ҳам оналик қалбига эгалиги ҳаёлига келмаган бўлса, ҳалқнинг устозлари кўр бўлишлари керак. Ўшанда Донат шундай савол берди:
‑ Нима учун бу мамлакатда Қудратлининг меҳрибон юзи ва унинг буюк исми узоқ вақтлардан бери унутилган, ҳаёлдан чиқариб ташланган ва ҳатто рад этилган?
София бу саволга жавоб бермасдан, шунчаки гапирди:
‑ Бироқ бизнинг ҳалқимиз учун айнан шу нарса керак! Фақат шу йўл билан ҳалқимиз шифо топиши мумкин – куч ва қўшин ёрдами билан эмас!
Донат калласи қотиб, бироз жимжитликда ўйлади: “Менга яна шу нарса очилдики, Худо жисмоний кучни ишлатишдан воз кечгани, уни ўз ҳалқи учун ҳам ота, ҳам она бўлишни хоҳлаган шоҳнинг оналик ҳиссига боғлиқ!”.
Ҳақиқатдан, нега буни авваллари билишга ақли етмади, ахир Авва у учун ҳам она, ҳам отаку! Уни бағрида йигит буни ҳаммасини бошидан кечирарди – отани қабул қилиши ва далдаси, онанинг ҳимояси, кўнгил ҳотиржамлиги ва ғамҳўрлиги! Модомики, Донат буларни ҳаммасиини ўзининг ота‑онасидан кўрмаган экан, у шоҳнинг қасрига келганда, бу нарсалар унга ортиғи билан хадя этилганди.
‑ Авва, бунинг учун мен сендан умрбод миннатдорман! – деди Донат ўз юрагида оҳисталик билан.
Шу пайт уни қалбида шоҳнинг ўғли билан тоғда ўтказган дамлар ўтди. Ўшанда гап уни эркак сифатида шаклланиши ҳақида кетаётганди. Ўшанда шоҳнинг ўғли “у ҳам” эркак деб айтмаганмиди?! Бироқ бу унда аёллик ҳиссини тўлдириб турувчи томони эди. Том эса ҳозиргача у томонини сезмасди, ҳатто жирканарди ҳам! Ҳм, демак у ўзи ҳақида ҳам қандайдир нотўғри тасаввурга эга эди. Аниқки, бу масалада у кўп янгиликни очиши керак бўлади!
Йигитни ҳайрат ва ҳайрихоҳлик қамраб олди. Шунингдек, унинг ҳаёлига балки ўзидан бўлмаган бир фикр келди: эҳтимол, у Муқаддас тоғда ҳақиқатдан ҳам Қудратлининг юзини кўргандир! Уни оналик юзини. Унинг Том билан сўзсиз бўлган суҳбатини. Ўшанда унинг қадимги пайғамбар билан бўлган учрашувидек “майин шабадаси”ни сезди. Балки шу сабабдан Томга аёлни учраштиргандир, яъни аёлни кўзларида, сўзларида ва характерида уни кўра олиши учун. Балки шу сабабдан, дадаси тоққа келганида, шоҳнинг сукунат сақлашини ўзига тушунтириб беролмагандир?
Донат ўрнидан турди‑да, аёл ўтирган креслони ёнига келди, тиз чўкиб, бошини унинг оёқларига қўйди. Шунда аёл эгилиб, уни қучоқлади. Бу ажойиб дамлар эди. У ўзини қачонлардир Қудратлининг қучоғида бўлганидек ҳис қиларди.
Кейинги кунларда у “майин нафас” сўзи остида нима назарда тутилаётганини билиб олди. Хабарчилар келиб, ажойиб воқеалар ҳақида хабар беришди. Бир қишлоқда бир қари кампир ўлар даражада касал бўлиб қолибди. Бу бир қандайдир тушунарсиз иситма бўлиб, уни қўшнилари ҳам касал бўлиб қолганди. Бу аёл Лорани онаси эди ва нотаниш бир йигит Мирош Лора билан биргаликда аёлни йўқлаб келганди. Уларнинг иккаласи унга қўл қўйиб, Қудратли унга шифо бериши учун илтижо қилишди. Шундан кейин касал аёл бир зумда шифо топди.
Бу янгилик қишлоқ аҳли, бечора одамлар орасида тез тарқалиб кетди. Ёшлар ўша пайтдан бошлаб, ҳар кеча одамларга шоҳ ҳақида, унинг ўғли ва шоҳлиги ҳақида гапириб беришарди. Одамлар Қудратли нафақат илгарилари, балки бугунги кунда ҳам буюк ишларни бажаришга қодирлигини билиб олишди. У ўзи ҳақида шунчаки билишларини эмас, уни ҳақиқатдан ҳаётларида ҳис қилишларини хоҳлайди.
Лора ва Мирошнинг бундай гувоҳлиги кутилмаган натижани келтирди. Эшитганларнинг кўпчилиги Қудратлининг меҳрибонлигига, уларни ўйламай қилган ҳаракатларига нисбатан сабрли эканлигига ишонч ҳосил қилишди ва Қудратлини аввалгидан ҳам кўпроқ севиб қолишди. Одамлар руҳий шифо топишди, уларни юзларида қувонч пайдо бўлди. Янги кечинмалар бошқа қишлоқларга ҳам тарқалди, ҳамма ҳайратда эди. Одамларни янги умид ва янги севги қамраб олганди, чунки бир‑бирини сотиш ҳақидаги қўрқувлар йўқолди. Узоқ йиллардан кейин кўчаларда яна болалар кулгусини эшитса бўларди! Энди ҳар кеча, яширинча ертўлаларда кўпчилик одамлар учрашишар, кўтаринки руҳ ва ботирлик билан янги қўшиқлар ила Қудратлини мадҳ этишарди. Шу орада Лора ва Мирош Никодимлар қалъасидан яна икки дўстини ва биродар Кондрадни чақириб келишди, чунки одамлар оқими жуда катта эди. Улар ҳам Никодим хоним, хизматкорлари ва бир неча аскарлар билан бошқа қишлоқларга кетишди. Буларнинг ҳаммаси Қудратлининг бу мамлакатдаги ишлари яхши кетаётганидан далолат берарди.
Донат буларни эшитиб жуда хурсанд бўлди. У шоҳнинг бу одамларга нисбатан бўлган ҳамдардлигидан жуда таъсирди, бироқ шу билан бирга унда қандайдир қониқарсизлик ҳисси бор эди. Афтидан, София унда ҳафагарчилик ва яширин ҳасадни сезди. Бу қувончли янгиликларни етказган хабарчилар орқага қайтишаётганда София у билан суҳбат бошлади.
Шунда у ҳис‑туйғуларини сўзга айлантирди:
‑ Яна ҳаммаси менсиз содир бўлди!
Бундай воқеалар у билан кўп маротаба рўй берган! Қароқчилар учун ҳовли қурганда, шоҳнинг шоҳлигига янгилар келиб, ўзлашаётганларида – ҳозир яна шу нарса содир бўлди!
София унга севги билан қаради, кейин кўзларини юмди ва бир неча сонияга жим бўлди. Кейин кўп маъноли савол берди:
‑ Шундай бўлиши мумкинми, гўё сен шоҳнинг назарида катта аҳамиятга эга эмассан?
Йўқ? Ёки барибир ҳа? Бунинг ўз ўрни бўлиши мумкин эди, ваниҳоят ҳайратда иқрор бўлди у.
‑ Эҳтимол, бу ўзингдан қониқмаслик ҳисси, ҳали кичкина бўлганингда ота‑она томонидан қолдириб кетилганингдан бўлиши мумкин. Ўшанда, сенда ўзинг ҳақингда муҳим эмас ёки ҳеч қандай қадринг йўқ деган фикр келган бўлса керак. Эҳтимол, бу ерда, Донат, сен мени ва дадангни биз қўлдан чиқариб юборган нарсаларимиз учун яна бир марта кечиришинг керак бўлади. Балки, бу нарсаларни содир бўлишига йўл қўйиб берган, лекин қандай тузатишни билган шоҳингни ҳам! – таклиф қилди София.
Том ва София шоҳнинг ўғлидан ўшанда синган нарсаларни қайтадан тиклашини сўраганидан сўнг, ўғил табассум қилди.
‑ Раҳмат сизга, онажон! Энди мендаги вайрон бўлган нарса янгидан бут‑бутун бўлди. Ҳаммаси ажойиб тарзда ечилганини ва ўз ўрнига тушганини эндигина билдим! – ҳайратланди у. – Шоҳнинг режалари қандай ажойиб! Бунинг устига у ўз режасини амалга ошириш учун ҳар хил одамларни ишлатишни билади! Воҳ, бу зўрку! Ҳозир менга бир нарса аён: мен ҳақиқатдан у учун муҳимман – унинг ҳар битта фарзандидек. Мен унинг буюк режаларини кичкина бир қисми бўлишим мумкин ва қачон хоҳласа уни ўзи мени ишлатиши мумкин! Энди мен ўз‑ўзимни аҳамиятли қилишимнинг ҳожати йўқ! Мен керакли эканлигимни бошқа исботлашнинг кераги йўқ. Ўз вақтимни кутиб, дам олишим ва мени севишларига йўл қўйиб беришим мумкин.
‑ Ваниҳоят! – тасдиқлади онаси. – Биласанми Донат, сенга ҳозиргина туҳфа этилган нарса, сени бу ерда келажакдаги топшириғингга асос бўлиши мумкин. Мен ҳам бунда иштирок эта олишим жуда ажойиб! Юр мен билан кўчага ўғлим! – қувониб деди онаси. – Ўйлашимча, биз бироз Муқаддас тоққа кўтарилишимиз керак.
Аёл илдам қадамлар билан олдинга шошилди. Онаси уни хушсиз ётганида топган жойида улар бироз дам олишди. Бироздан сўнг София ўзини орқага қайтиш вақти келди деб қарор қилди. Лекин Том, агар хоҳиши бўлса кўтарилишда яна давом этиши мумкин эди.
Ҳа, уни бундай хоҳиши бор эди, ҳатто катта хоҳиш. Унга жуда кўп нарса очилди! Ҳамма нарса ўзини севувчи юрагида режалаштириб қўйганга келиб тақаларди.
Минг хил қувончли ҳаёллар уни гўёки тепага олиб чиқарди. Тепага чиққандан кейин, у яна шоҳ ўғлининг “шармандалик дарахтини” эслатувчи тошли қурилмани олдида ўтирди. Бу сафар қуёш чарақлаб турарди. Ҳақиқатдан, бугун у ўзини эркаланишига йўл қўйиб берди, чунки ҳар томонлама севги билан ўралганди! Шоҳ ва унинг ўғлини яқиндан билиш қандай ажойиб, шу ўринда ўзини, Донатнинг кимлигини билиш! Модомики йигит бу ота‑онанинг ўғли экан ва у шоҳнинг ўғли каби бўлиши керак бўлган бўлса, унда у шунчаки жасурроқ эмас, олийжаноброқ бўлиши керак...
Донат ҳатто ўзининг қадрини ва аҳамиятлилигини сезишга ёрдам берган отасига нисбатан миннатдочилик ҳис қилди. Бу ҳақиқий совға эди!
Книга на Узбекском языке: - Снова у разбойников (Марк Урусла)
Во второй части трилогии вас ждет рассказ о новых приключениях Тома, получившего от царя ряд особо важных поручений.
Увлекательная история для подростков, повествующая о том, каким должны быть отношения молодого христианина с Богом, с людьми, а особенно с врагами.
Рекомендована подросткам, а также тем, кто занят духовным воспитанием молодёжи.
