Урусла Марк. Яна қароқчилар қўлидами? - (2-боб) Китоб Ўзбек тилида
Yana qaroqchilar qo‘lidami? (Urusla Mark) O‘zbek tilida Audiokitob
Томнинг янги саргузаштлари, Шоҳ ўғли
МУНДАРИЖА
Кириш
Бу топшириқ – арзимаган иш!
Мирош
Вақт қўлдан бой берилди
Ҳаммаси бошқача
Туғилган кун байрами
Унинг қарори
Шерли узук
Ором
Қайғули хабар
Энди иккига бўлинган эмас
Қаср ва зулфин ортида
Уйдаги қийинчиликлар
Кенгаш олдида
Ўғирландилар
Биз олға борамиз
Никодимлар ибодатхонасида
Тоғда
Шоҳнинг амри
Софиянинг тарихи
Қудратлининг юзини бошқа тарафи
Жангнинг ғалати режалари
Қонун устози Каиафа
Халққа хабар
2 боб
Мирош
Шоҳнинг ўғли иккаласига қўшиб қўйган боланинг исми Мирош эди. Йўқ, у умуман Томнинг дидига тўғри келмасди. Етарлича семиз – уни футбол ўйнашга қандай ўргатиш мумкин? У жуда тез чарчаб қолади‑ку! Унинг устига қулоқлари шалпайган, юзи ва бўйнига ҳуснбузар тошган ва у баъзида ўзидан кичкиналарни урарди. Бир куни эрталаб, Женни у яна бир болани дўппослаётганда ушлаб олганидан даҳшатга тушганди.
‑ Мирош! Бас қил! – бақирди у ва ҳимоялагани кичкина Никони ўзига тортди. Бироқ, Мирош жаҳлдан ўзини йўқотган ва болачани ураётган қўллари қаерга бораётгани ҳақида ўйламасди. Яхшиямки Том яқинроқда эди. У катта қадамлар ташлаб югуриб келди ва Мирошни итариб, ерга йиқитиб юборди. Бундай силкинишдан кейин у дарровда ўзига келди.
Бу Мирош шундай тўполончи! Женнига ташланишга қандай журъат этди. У уни қорнига урди...
‑ Биласанми сени мен нима қиламан?! – дўқ овозда гапирди Том, бундай овозни ўзи ҳали ўзидан эшитмаганди. Нима қилишини ҳали ўзи ҳам билмасди, лекин бирон нарса бўлса, бу нарса даҳшатли бўлишини биларди. Унинг жаҳли қайнаётган эди. Болага мушт туширмоқчи бўлиб турганда, Женнининг қўрқувдан бақирганини эшитиб қолди. Фақат ўшанда у боланинг қўрқувдан катта очилиб турган кўзларини кўрди. Оҳ, йўқ! Унга нима бўлди? Бунақаси кетмайди!
‑ Сен ‑ шоҳнинг ўғлисан! – Женнининг паст овози эшитилди. Бироқ унинг ичида бошқа овоз гапирди: “Эътибор берма! Уни яхшилаб ур, унга ҳурмат қилишни ўргатиб қўй!” У қайси овозга қулоқ солиши керак эди? Иккинчи овоз биринчисидан кўра жаранлироқ чиққандек туюлди! Бироқ Том секингина муштини пастга туширди. Ҳа, ҳақиқатдан у шоҳнинг ўғли эди. Бу ерда жаҳлга ўрин йўқ. Том Женнини, Мирошни ва буни ҳаммасини кўриб турган болаларни, шунингдек, ўзини олдида уялди. Шоҳнинг шоҳлигида шунча узоқ вақт ўқаётган бир пайтда бунга қандай йўл қўйди! Демак у юрагида ҳали ҳам қароқчи эди! Бу даҳшатли ку!
Шоҳнинг ўғли уларга қандай топшириқ берганди? “Бу болалар ўзларини севганини ҳис қилишмаган” – эслади у. Оҳ, Том қандай хатога йўл қўйди! Унинг ҳаракатларида севгидан асар ҳам йўқ эди.
‑ Бошқа Женнига ва кичкина болага тегма! – деди, тишларини орасидан. Ва Женни, Мирош ва бошқа ўсмирларни ўйлантирган ҳолда жойида қолдириб, ўзи у ердан кетди.
Тушкун кайфиятда ўз хонасига қўлфланиб олди. Яхшиямки, эрталабдан бери хонасидаги пардаларни очиб қўймаган экан. Яримқоронғу хона уни кайфиятига ҳамоҳанг эди. У чўккалаб, хонасининг энг узоқ бурчагида ўтирарди. Полда. Қўлларини бошига қўйган ва ўзини жирканчли ҳис қиларди. Нега у билан бундай аҳвол юз берди! Нима учун унинг калласига яхшироқ фикр келмади? Қўлидан нима келарди? Бу бошқариб бўлмас жаҳл қаердан келди? Ахир у фақатгина Женнини ҳимоя қилмоқчи эди‑ку! Энди Том қай аҳволда қолди? Бола ўзига ўзи ёқмасди. У жуда оз вақт ўзини ушлаб тура олди! У – шоҳнинг ўғли! Унинг қалбини тубида қандайин тўқ рангли олов яширинганди? Агарда Женни бақириб юбормаганда нима бўларди? Шуниси аниқ эдики: у бундай вазифага умуман тўғри келмасди. Шундай экан, у яна бориб тош синдиргани яхшироқ бўларди. Бўлди, шу билан ҳаммасига нуқта қўйиш керак.
Эшик тақиллагани эшитилди ва қандайдир лаҳзалардан кейин шоҳнинг ўғли у билан бирга ўтирган эди. Шундайига полга! Шунда Томни кўзларидан ёш кетди.
‑ Сен? Сен қаердан биласан... – ғўлдиради Том. Шунда шоҳнинг ўғли уни бағрига босганини ҳис қилди.
‑ Мени Женни чақирди! – бироздан кейин жавоб қилди хўжайин. Ҳақиқатдан ҳам, бола энди эслади, ўша пайтда Женни Том деб эмас, шоҳнинг ўғлини исмини айтиб бақирганди ва айнан шу нарса уни тўхтатганди! Бошқа нарса эмас.
Бу вазиятда шоҳнинг ўғли нима қилган бўларди? Аҳмоқона савол! Ахир унинг кучини чеки йўқ–ку! Ҳа, менимча, у ўзини кучини кичкина, семиз қароқчи‑болага қарши ишлатмаган бўларди. У умуман бошқача эди! У ўзининг ёқимли овози ва севгига тўла ҳаракатлари билан ҳаммани ўзига жалб қилади. Умуман, одам уни кўрганда юрагига тинчлик келарди.
‑ Сен менинг олдимга келдинг, – шивирлади Том, – мен шунчалар ноҳақ бўлсам ҳам! Аммо энди мен ҳеч қачон бундай ғазабланмайман. Сенга ваъда бераман!
Ҳа, у жиддий қарор қилди. Яна шунга ўхшаш воқеа ҳеч қачон юз бермаслиги керак! Сўнг у яна жасурлик билан турди, ахир Женнини бундай хавфли болалар билан ўзини ёлғиз қолдирмаслик керак!!!
Бу воқеадан кейин у кўрган нарса, уни тилдан қолдирди. Унинг Женниси ўтлоқнинг ўртасида чўккалаб ўтирганди ва ўша кичик боксер уни тиззасига бошини қўйиб ётганди! Женни секин овозда ашула айтиб, майинлик билан унинг сочларини ва яноқларини силарди. Аввалда қайсар болача энди кўзлари юмилган, хурсанд ва жудаям беозор кўринарди, гўёки пашшага ҳам озор бермайдигандай. Том хўмрайиб у ердан кетди. Бу ерда у ортиқча эди.
‑ Шўх Мирошни қандай қўлга ўргаттинг? – кечки овқат пайти сўради ундан Том.
Ва Женни унга айтиб берди:
‑ Биласан, яқиндагина шоҳнинг ўғли унинг исми дунёда энг кучли эканлиги ҳақида эслатганди. Бизга Мирошни топширган пайтдан бошлаб, юрагимда: “Эммануил, Мирошни марҳаматла! Шоҳнинг ўғли, Мирошни марҳаматла”, – деб қайтарардим. Буни қайта‑қайта такрорлардим. Бу қандайдир ўзгаришларга олиб келишини интизорлик билан кутардим. Шундан кейин, кечқурун мен отани олдига бориб, Мирош ҳам бизнинг биродаримиз бўлганини айтдим.
Ундан ҳам кўпроғи - дўстимиз.
Томга бундай ўйлаш ҳаёлига ҳам келмаганди. У буни ўзига кўпроқ қандайдир қийин вазифа деб биларди!
Женни сўзида давоб этди:
– Отамиз жудаям хурсанд бўлиб, Мирош унга ўзгача қадрли эканлигини айтди.
‑ Ўзгача қадрли – мана шу беадаб болача я?! – ўйлади Том.
‑ Мен бунга озгина ҳайрон бўлдим, – Женни ҳам иқрор бўлди. – Отамиз буни сезди шекилли, болаларининг ҳар бири ўзгача қадрли эканини айтди. Умуман ҳар биттаси. Том, мен бунга ишонаман! У ҳақиқатдан ҳам шундай! Завқланиб ҳайқириб юборди у ва ўз ҳикоясини давом эттирди:
‑ Ундан кейин у менга Мирош қандай ўсганлиги ҳақида айтиб берди. Том, бу жуда даҳшатли эди: у ҳеч кимга керакмас эди. У ҳатто менга девордаги “жонли ойна” орқали, Мирош туғилганидан кейин қандай қилиб – жудаям кичкина, ҳўл ва кир чувалчангдек – ғорнинг четидаги қандайдир бир совуқ тошда, ҳамманинг эътиборидан қолган ҳолда ётганини кўрсатди. Унинг заиф ҳиқиллаб йиғлашларига ҳеч кимни иши ҳам бўлмасди. Юрагим парча‑парча бўлиб кетай деди, ўзимни ёмон ҳис қилдим ва ичимда шоҳнинг ўғлини исмини қайтардим. Ўшанда бу кичкина чақалоқ бирданига ўз ҳаёти учун курашиш кераклигини тушунди шекилли, охирги кучини жамлаб, учта жонни тимдаловчи товушда бақирди. Қандайдир аёл буни эшитган бўлса керак, дарровда қайрилиб қаради ва уни тери парчаси билан ёпди.
Кейин у Мирошни болалигини кўрди. У акаларининг йўлидан чиқиб қолса, доимо уни қулоғидан тортишарди. Балки, шунинг учун уни қулоқлари шалпайгандир? У яна бир парча нон учун курашишга тўғри келарди. У бутун ҳаёти давомида доимо ўзини ҳимоялашга, ўзи учун курашишга мажбур эди. Менга ҳаётида бошқалар уни қийнашганининг ҳамма қисмларини кўрсатишди. Бунинг ҳаммасидан юрагим шунақанги қийналдики, мен отамиздан тезроқ бу болачанинг қалбига шифо беришини сўрадим. У мени қўлимдан ушлаб, буни биз – сен билан мен қилишимиз кераклигини айтди!
Эртанги куниёқ, Мирош икки марта бошқа болалар билан уришганини кўрдим, гўёки бу ҳаёт‑мамот жангидек. Бугун спорт майдончасида ҳам кичкина Нико ундан коптокни олмоқчи бўлганда ҳам, уни бор кучи билан уришни бошлади. Мен Никони ҳимоя қилмоқчи эдим, бу вақеанинг охирини сен биласан, лекин тўлиқлигича эмас. Сен йўлда бўлганингда, Мирош эса қумда йиғлиб ётганида, мен уни урганини енгиллик билан кечирдим, чунки нима учун у доим зўр бериб уришишини билардим. Шунда мен чиғаноқни олиб, сўрадим: “Шоҳнинг ўғли, келиб шу ердалигингни ва унинг учун нима қила олишингни кўрсат”. “Унга буни ўз севгинг билан кўрсат!” – жавоб келди менга. Мен дарров у нимани назарда тутаётганини тушундим: ахир бир ўзимнинг севгим бундай қийин болага аниқ етмасди!
Том, шунда муаммолар ўз‑ўзидан йўқ бўлди. Мен боланинг ёнига ўтириб, секингина унга қўл теккиздим. Бу унга жуда ёқди. Бироз вақтдан кейин қўлим билан унинг қулоқларини силадим ва мен тушунган нарса ҳақида гапирдим: ”Мирош, яқиндагина Нико билан бўлган нарса адолатсизлик эди. Лекин бунга қарамасдан, мен сени яхши кўраман ва сен томондаман”. У менга ҳайрон кўзлари билан қарадида ва тасаввур қилгин, бирор сўз айтмасдан, бошини тиззаларимга қўйиб олди. Том, уни кимдир севиши унга жудаям керак эди!” – Женни илиқ сўзлари билан ўз ҳикоясини тугатди.
Том йўталиб қўйди. Ҳаммаси шунчалар оддий бўлиши мумкин эмас. Ҳеч бўлмаганда унинг учун. У Мирошни тарбиялаш масаласини умуман бошқача тушунарди. Ҳозир Мирошнинг акаси ва бутун унинг оиласи қаердадир қасрда эди. Уларни топиб, бўлган воқеани айтиб, бу ҳақидаги фикрини билиш керак эди. Охир оқибат, Мирошга қилган қилмишлари учун уларни қаттиқ жазолаш керак. Яхшироғи уларни қасрдаги бир хонага қамаб қўйиш керак, ахир улар ўзини кичкина укасига нисбатан жирканчлик қилишди! Улар Мирошдан кечирим сўрашлари керак. Ҳа, улар бунга мажбур. Улар ҳаммаси учун жавоб беришлари керак, қўрс одамлар!
У муштини силкиган ҳолда, беихтиёр баланд овозда гапириб юборди. Женни уни қўлларидан ушлади.
‑ Бироз эшитгин, Том, отамиздан сўраганимиз яхшироқ эмасми? – майинлик билан мурожаат қилди у.
Яхши фикр! Том олға интилди. Ҳа, бу вазиятни адолатли ҳал қилиш керак эди! Бунинг ҳаммасини зудлик билан шоҳга айтиш керак.
Шоҳ аллақачон уларни иккаласини ҳам кутарди. Том унга айтмоқчи бўлган нарсаларни сабрлик билан эшитди. У ўз гапларини тугатгандан кейин шоҳ мулойимлик билан жавоб берди:
‑ Том, мен сени тушунаман, лекин қара, ахир бу муаммони ечиш эмас!
‑ Нимага йўқ? Фақат шу йўл билан улар гап нимадалигини билиши мумкин.
Шоҳ унинг гапларига қўшилмаётганлигини билиб, янада кўпроқ ҳовлиқиш билан қўшди:
‑ Бўлмасам бу мутлақо адолатсизлик бўларди!
Жазо таъсир қилиши керак! Ҳеч қандай ҳолатда шоҳ адолатсизлик қилмаслиги лозим. Ота жим турарди. У Томга ўзининг меҳрибон кўзлари билан узоқ вақт қараб турди. Том ўзини ноқулай ҳис қилди. У кўзларини пастга қаратиб, ўжарлик билан полга қарарди. Шоҳ бу болалар ҳақида шунча нарса била туриб, қандай қилиб уларга марҳаматли бўла олади! Нимага у жим турибди? Наҳотки унинг ҳаёлига ҳеч нима келмаётган бўлса?
Том яна юқорига қаради – ва яна ўша меҳрибон кўзлар унинг юрагига санчилди. Бола қизишни бошлади. Ҳақиқатдан ноқулай эди. У бунга чидай олмасди. Том дарҳол нимадир қилиши керак эди. У уялиб деди:
‑ Яхши, унда мен қараб кўрайчи, қаерда фойдам тегаркин!
Ахир бу отага ёқиши керак эди – шунақа тиришқоқ ўғил!
Шоҳ чуқур ўйлаб унинг орқасидан қараб қолганини Том сезмади.
Книга на Узбекском языке: - Снова у разбойников (Марк Урусла)
Во второй части трилогии вас ждет рассказ о новых приключениях Тома, получившего от царя ряд особо важных поручений.
Увлекательная история для подростков, повествующая о том, каким должны быть отношения молодого христианина с Богом, с людьми, а особенно с врагами.
Рекомендована подросткам, а также тем, кто занят духовным воспитанием молодёжи.
