Урсула Марк. Подшоҳнинг сири - (19-боб) Китоб Ўзбек тилида
Podshohning siri (Urusla Mark) O‘zbek tilida Audiokitob
Подшоҳнинг ўғли, Томга қўйилган янги талаблар
МУНДАРИЖА
1 Боб. Ўқ билан енгилган
2 Боб. Қизалок
3 Боб. Парда
4 Боб. У ёғига беш киши бўлиб
5 Боб. Ниҳоят уйдамиз
6 Боб. Кураш
7 Боб. Кутилмаган ҳолат
8 Боб. Женни
9 Боб. Сенинг қароринг
10 Боб. Ўсимлик
11 Боб. Озодлик
12 Боб. Янги топшириқ.
13 Боб. Унинг оркестри
14 Боб. Шефферларникида
15 Боб. Мўъжизавий денгиз
16 Боб. Кема қурувчиси
17 Боб. Кутилмаган совғалар
18 Боб. Денгизда
19 Боб. Олов
20 Боб. Манзилга етиб келиш
21 Боб. Болталар
22 Боб. Зулмат қаърида
23 Боб. Тош девор ортидан
24 Боб. Янги вақт
19 БОБ
Сирли илиқлик
Учинчи ҳужум энг аёвсиз эди. Элчиларнинг бир-бирлари билан муносабатлар ёмонлашди. Уларнинг қайиқлари эшкаксиз ва елкансиз денгиз бўйлаб мана бир неча кун шунчаки сузар эди. Елкан мачтанинг қолдиғининг устида қуриётган эди. Унинг устида ҳали “Умид” сўзини ўқиса бўлар эди. Ҳа, уларда ҳали, улар етиб келишлари керак бўлган жойга, етиб келишади деган умид бор. Ахир уларни у ерга подшоҳнинг ўзи жўнатди.
Уларнинг озиқ-овқат ва сув захиралари тугай деб қолди. Шу куни эрталаб, дўстлар бир-бирлари билан иккита охирги қотган кулчаларни бўлишиб едилар. Кечга бориб очлик уларни қийнай бошлади. Карл, Стефан балиқ овлашни бошлашини таклиф қилди. Лекин у қарши чиқди, чунки балиқ қаттиқ чанқатар эди, уларнинг кўзаларида эса сув жуда оз қолган эди. Агар улар уни тежаб ишлатишса – бир кунда бир одам учун ярим пиёладан тегади, шунда сув яна икки кунга етиши мумкин. Бу ларзага келтирувчи хабар эди. Сувсиз улар кўп яшай олишмайди. Бундай вазият ҳақиқатдан ҳам хатарли кўринади.
Буниси ортиқча энди. Карлни бу вазият жуда ташвишлантирди. Лекин бунга яна бир нима қўшимча бўлди: охирги тунлардан бирида Иоганн, сирли равишда охирги бир бош карамни еб қўйгани аниқланди. Катта иштаха туфайли у билан шундай ҳодиса рўй бериб турар эди, шунинг учун у ҳеч нарса қила олмас эди. Уни бундай қилишга нимаики мажбур қилган бўлмасин, лекин эрталаб уни кўнгли айниди. Шунда унинг ош қозонидан ҳамма нарса чиқиб кетди ва денгизга тўкилди.
Карл, кечалари овқатланиш-сотқинлик ва ўз манфаатини ўйлаш деб ҳисоблади. У, бугун уларнинг оч қолишига Иоганн айбдорлигини айтди. О, у бундай дейиши керак эмас эди! Иоганн жуда хақоратланиб, ўзининг эски юриш-туришига қайтди. У бақириб бу саёҳатни қарғай бошлади. О, қани эди у бунда иштирок этмаган бўлса эди!
Том аралашмоқчи бўлганида, Карл бу унинг иши эмас деб тўхтатди. У бу ерда раҳбар. Ва бирданига ҳужумга ўтди:
- Сен бизнинг қимматбаҳо ичимлик сувимизни исроф қилдинг! Фақатгина сенинг бош оғриқларинг учун! Энди биз чанқоқдан қийналишимиз керак!
Бу Томга қаттиқ таъсир қилди, чунки у унча кўп сувни ишлатмаган эди.
- Ва умуман...! – деб қўшди яна Карл, жуда қарши бўлиб ва теккизиб.
Умуман? Том ҳеч нарса айта олмади. Лекин унинг катта қилиб очилган кўзлари ҳаммасини айтиб турар эди. Шунда Карл ўзидан яна бир жуда ачиқ сўзни чиқарди:
- Фақат ўзинг ҳақингда катта ўйлама! Сен энг кўп шараф берилган инсон эмассан!
Бу қанчалик жирканчли эшитилар эди! У нимани назарда тутди? Том буни тушунмади.
Яхшиямки у ўзини бутунлай қийнашига йўл қўймади ва ўйланиб қолди:
“Мен шунга ўхшаш нарсани бошимдан ўтказган эдим. Оталаримнинг ерларидан қайтаётганимда”.
Йигит, подшоҳ унга кўрсатган, кўп марта ўралган арқонни эслади - алоҳида турган ипларни осонликча узиб юборса бўлар эди. О, улар айнан ҳозир, бу хавфли вазиятда, бу уларга нимани эвазига бўлмасин бирга туришлари керак!
- Подшоҳнинг ўғли бизларни яна бир қилгин! – деб сўради Том.
У бошида ўз юрагида Карлни кечирди, кейин у тинчгина ва дўстона айта олди: - Илтимос Карл, мен ичимлик сувни ишлатганим учун мени кечир! Мен олдин сендан ва бошқалардан рухсат сўрашим керак эди. Мен жуда авфсусдаман.
Биринчи қадам ташланганидан сўнг улар аста секин тинчликка қайта бошлашди. Иоганн унинг жирканч ҳаракатини кечиришганидан жуда ҳаяжонланиб, миннатдор бўлди. Унинг юзида кўз ёшлари оқар эди. Стефан уни дўстона қучоқлади, Том эса унга деди:
- Иоганн, биз хато қилишимиз мумкин! Сен ўзининг ўзинг ҳам кечиргин!
Карл ҳам ундан ва Иоганндан узр сўради, лекин бу у учун ҳали қандайдир оғриқли эди. Улар ҳаммалари жим ўтиришар эдилар ва ҳар бири шахсий фикрларига чўмиб кетди.
Стефан ҳар доим жим ўтирар эди. Нимага у ҳеч нарса гапирмас эди? Томда у ҳозир бир нарса дейиши керак деган ҳис бор эди. Йигит, Стефан бир нима деса, ундан жуда миннатдор бўлар эди. Бир қанча вақт у Стефанга тикилиб қараб турди. Ниҳоят, у кўзларини кўтариб, қийинчилик билан оғзини очиб деди:
- Мен... мен билмайман... Том, сен бизга буни очишинг керак, биз билан бўлишишинг керак, деб ўйлайман.
Ниҳоят бу айтилди. Стефан буни бир куни айтиши кераклигини анча олдин билар эди. Лекин энди бунга вақт келди. У, Том қандайдир буни тушунади деб ишонар эди. Лекин у унга тушунмай қараб турди. У нимани назарда тутган эди?
Стефан яна бир марта гапиришига тўғри келди.
- Подшоҳнинг ўғлидан, теридан тикилган халтача! - тушунтирди у.
Подшоҳнинг сирини очиш? Очиб, улар билан бўлишиш! Бу ҳолда унинг сирлиги қолмайди-ку! Бу кичкина, олтин идишда нима борлигини билиш хоҳиши Томнинг ўзида ҳам бор эди, лекин у, уни очиб кўришга ботина олмас эди. Шунингдек, у бу ҳақида подшоҳнинг ўғлидан сўрашга ҳам журъат қилмаган эди. Ахир бу унинг сири эди-ку. Том, агар у, бу ҳақида билиши керак бўлса, унда хўжайиннинг ўзи унга у ҳақида айтиб беради, деб ўйлаган эди. Энди у буни очиши керакми, ҳақиқатдан ҳам бунга ҳаққи борми?
Том бирдан Стефан ҳақлигини сезди. У тушунди, энди энг муҳим нарса рўй берди. У қўлини кўйлагининг остига тиқиб, у ердан халтачани чиқарди. Иккита қўли билан уни ўзининг олдида ушлаб турди. Шунда Карл йиғлашни бошлади. Ҳамма ҳайрон бўлиб унга қараб турди. Йиғлаб, у шу халтача деб у Томга ҳасад қилишни бошлаганини тан олди, чунки унга эмас, подшоҳнинг ўғли уни Томга берган эди. Стефан уни устахонада Томга берганидан бошлаб, бу ҳасаднинг кичкина чувалчанги унда пайдо бўлиб шу вақтгача ўсиб келди.
- Мен сенга ўзимнинг сиримни кўрсатдим Том, сен эса ўзингникини кўрсатмадинг! - деб тугатди Карл.
Том унга жилмайиб қўйди:
- Карл, бу менинг сирим эмас. Бу - подшоҳнинг ўғлини сири. Мен нимага у буни айнан менга берганини билмайман. Лекин мен, подшоҳнинг ўғли, сени ҳам, мени севганидек севишини биламан! Ва у жон деб сени кечиряпти. Ва шахсан мен ҳам сени кечираяпман, менинг дўстим! Бу ерга кел, подшоҳнинг ўғли хоҳлаган нарсани қиламиз!
Энди у халтачани севги билан, озиқ-овқатлардан бўшаган ва улар учун стол сифатида хизмат қилаётган идишнинг устига қўймоқчи эди. Йўқ, бу ерда яна бир нима етишмаётган эди. У энди яроқсиз бўлиб қолган елканни олиб, уни катта дастурхон каби ёйиб қўйди. “Умид” сўзи рангги сал очроқ бўлиб қолган бўлсада столнинг ўртасида чиройли кўринар эди. Унинг устига Том энди қимматбаҳо совғани қўйди. Йигит халтачани олиб, уни очиб, идишни чиқариб ва олтин қопқоқни очганида, бу тантанали пайтда ҳамма жим бўлиб қолди.
Унинг ичида қандайдир оқ нарса бор эди. Яхшилаб қарагандан сўнг, Томнинг хавсаласи пир бўлди. Бу фақатгина ноннинг кичкина бўлаги эди. Лекин… қимматбаҳо бўлаги, чунки у подшоҳнинг ўғлидан бериб юборилган эди. Улар, бу ҳақида подшоҳнинг китобида ёзилганидек, уни бир-бирлари билан бўлишишлари кераклигини тушунишди: “Қабул қилинглар... ва ораларингизда бўлишинглар”. Ва яна: “Буни мени эслаб қилинглар”.
- Карл, илтимос уни бизнинг орамиздагиларга бўлиб бер! - ҳурмат билан сўради Том. У хурсанд бўлиб кўзларини кўтарди. Бу, Том қилган нарса жуда ажойиб кўринар эди! У яна уни ҳурмат қиляпти.
Аммо Карл нонга тегинишдан қўрқар эди. Бир томондан, айнан у шу жанжални бошлади, бошқа томондан эса, шу халтача бир оз олдин уларнинг ҳаётини сақлаб қолди, ундан нотабиий нур таралаётган эди, балки айнан у бўронни тинчитди. Шундай қилиб, бу оддий нон бўлиши мумкин эмас. Ва уни у қўлига олиши керакмиди? У унинг қўлида ёнишни бошласа-чи?
Лекин бу унинг ташвиши эмас эди. Карл уни бўлиши керак эди. Ва нуқта. Йигит қўлини кўйлагига артди. У эҳтиёткорлик билан нон бўлагини чиқариб, уни чап қўлига, худди ликопчага қўйгандек солди. Ўнг қўлини у, худди беркитаётгандек, юқорироқ ушлаб турди. Йигит кўзларини кечки осмонга кўтариб, подшоҳнинг ўғлига миннатдорчилик билдирди. Миннатдорчилик ибодатидан сўнг уни тўрт бурдага бўлиб, ҳар бирларига берди. Ҳамма жим ва чуқур эҳтиром билан еди. Улардан ҳар бири, энди подшоҳнинг ўғли уларга жуда яқинлигини сезар эди.
Том оғзида қандайдир нотабиий илиқликни сезди. У ўзининг нон бўлагини ютиб юборганида, иссиқлик томоғида сезилар эди ва уни тўлдириб, тарқалар эди. Бу бир оз вақт давом этди ва йигитга ижобий таъсир қилди. У ўзида тетиклик ва кучга тўлаётганини сезди, бу эса унинг, подшоҳнинг ўғли, учун юрагини бошқатдан ёндирди.
Ноннинг кичкина бўлаги уларни илгаригидан ҳам чуқурроқ бирлаштирди. Дўстлар яна бир-бирларини тушунишлари ва ҳаттоки ҳақиқатдан ҳам севишлари мумкин эди. Унда шунча куч бор эканки, улар кейинги бир неча кун ичида очликни сезмай, озиқани йўқлигини оғриқчиз ўтказишди. Дўстлар фақат чанқоқликни сезишар эдилар, чунки уларнинг сув захиралари томом бўлган эди, лекин улар буни жасорат билан енгишга қарор қилишди, улар, уларнинг қудратли оталари ҳар бирларини катта қўлларида ушлаб, керакли пайтда уларга сув беришига, ва хоҳлашаётган мақсадларига олиб келишига умид қилишар эдилар. Ортиқча кучни сарф қилмаслик учун, улар деярли ҳамма вақт ўз қайиқларида ётар эдилар.
Шу билан бирга йигитлар зерикишмас эдилар. Ўзининг шоҳона китобидан, кўпроқ завқ топишни бошлаган Иоганн, уруғ экаётган экувчи ва у эккан уруғнинг ҳаммаси ҳам, ер тошлоқ ва кучсиз бўлгани учун, ўсиб чиқмагани ҳақидаги ҳикояни ўқиди. Қисқа вақт фикрлашдан сўнг Иоганн юрагининг тубидан ҳайқириб юборди:
- Шунча кўп уруғ ўсиб чиқолмагани жуда ачинарли!
Стефан у билан рози бўлиб, қўшиб қўйди:
- Ҳақиқий дехқон, уруғ сепишдан олдин, ўз ерини тайёрлайди, шундай эмасми?
Иоганн рози бўлди ва Стефан шошилмасдан ўз фикрини давом эттирди:
- Бу бизга бир нима ҳақида айтади. Ҳа, айнан шундай! Ахир биз етиб борадиган жойимизда унинг сўзини экишимиз керак-ку. Мени тушунишимча, подшоҳнинг ўғли биз етиб боргунимизча, далани тайёрлаяпти. У ҳозирдан тошларни ва бегона ўтларни олиб ташлаб, қушларни хайдаб, ерни юмшатаяпти. Лекин мен уни билишимча, у, биз ҳам бунда иштирок этишимизни ҳохлаяпти. Дўстлар, ахир бу ҳақиқатдан ҳам ҳаяжонли воқеа! Биз унга - биз буни ҳозирнинг ўзида қилишимиз мумкинлигини кўрсатишимиз керак! Сизлар, мени нимани назарда тутаётганими тушуняпсизларми?
Том жилмайиб жавоб берди:
- Стефан, сен ишга тетиклак билан киришганингда, сенда амалиётга ундовчи йўналиш кўринади. Бу таклиф жуда ажойиб!
Шунингдек, Карл ҳам айтилган нарсани ажойиб деб тан олди. У зудлик билан ибодат қилишни бошлади:
- Подшоҳнинг ўғли, сен бу малакатда ҳам ғолибсан! Биз унинг устидан сенинг ҳокимиятинг ва номингни эълон қиламиз. У ердаги одамларнинг юрагида ишлагин, токи экилган сўз уларнинг юракларининг тайёр ерига тушсин.
Ва ундан сўнг у ҳам амалий ёндошиб:
- Илтимос, бизларга ўзингнинг қудратли Руҳингни ва биз шу ишни бажаришимиз учун муҳтож бўлган нарсаларни бергин. Шунингдек бизларни ўзингни кучли қўлингда сақла!
Том учун бошқа нарса муҳим эди:
- Подшоҳнинг ўғли, бизларга ўзингнинг севгинг ва донолигингни бер, токи биз у ерда ўз вақтида, керакли уруғни эка олайлик. Бизларга керакли вақтда, керакли сўзларни айтишни бер, шунингдек у ердаги сенинг даланг атрофида катта тўсиқ қўйгин, токи ҳеч ким бизга ишларимизда ҳалақит бермасин!
Шу тариқа иш олдинга силжиди. Яна ва яна кимнидир миясига кейинги илтимос келар эди, бошқалар эса уни қўллаб қувватлар эдилар. Сўнг улар подшоҳниг ўғли учун куйлашди - бу учун уларга куч етарли эди. Иоганн учун бу бир янги нараса эди, лекин жуда завқли эди.
Ниҳоят, улар подшоҳнинг ўғлини сўзларини эслашди ва уларнинг устидан фикрлашди. Уларга, подшоҳ уларга бир куни бегона ўтларни ва харсанг тошларни кўрсатганини эслаш қизиқ эди. Олдинига уларга ўша ерда яшовчи одамлар шундай тошлардан девор қуриб олишгандек туюлди.
- Подшоҳнинг ўғли деворларни қўлатиб ташла, улар хунук кўриняпти!- деб сўради Стефан.
Сўнг улар, у ерда бадбўй хид тарқатувчи ва унда шу вақтгача кўп одамлар тортиб кетилган ботқоқни ва сариқ-яшил рангда тусланаётган туманни кўплигини тахмин қилишди.
- Эй, у ахир бизга таниш,- ўша ифлос ботқоқ! Кўринишдан у одамларни ўзига жалб қилади, улар эса кейин унда чўқиб, нафас ололамай қолишади! - жирканиб ҳайқирди Том. – Улар у ерда ўз бахтларини излашаяпти, лекин бизнинг хўжайинимиз, уларнинг кўзларини очиб, улар шундай ўйлаб, адашаётганларини кўрсатади.
Карл ўзининг шоҳона китобида, одамлар подшоҳга таянишнинг ўрнига, қандайдир ўзлари яратган нарсаларга умидларини боғлаганлари ҳақида ёзилган жойни топди. Шу билан бирга Том, унинг ўзи ҳам бу масалада бенуқсон эмаслигини тан олар эди. Ахир у бўрон пайтида мачта бутун ва бешикаст қолишига умид боғламаганмиди? Йигит буни дўстлари олдида эътироф этди ва подшоҳнинг ўғлидан кечирим сўради.
Шу тариқа дўстлар, подшоҳнинг Руҳи уларга кўрсатган ҳар бир нотўғри ҳаракат ва фикрлари учун, подшоҳнинг ўғлидан кечирим сўрашни ўрганишар эдилар. Улар буни қилишаётганларида баъзи пайтларда уларнинг кўзларида ёш пайдо бўлар эди. Яна ва яна улар ўзларининг ноҳақликларини тан олишганларида, уларнинг юракларига тинчлик ҳисси совға қилинар эди. Бу тўрт киши учун ҳақиқий машқ пайти эди! Улар подшоҳнинг фарзандлари бўлиб туриб, қийинчиликлар билан, ўз ваколатларидан фойдаланиб, уларга қарши ишлатишлари мумкинлигини яхшироқ тушунишар эдилар. Улар ваколатларини олдиндан ҳам ишлатишлари мумкин эди.
Аммо Том учун бошқа мавзу муҳимроқ бўлиб чиқди - подшоҳнинг сири бўлмиш, мўъжизавий нон билан бўлган воқеа. Карл подшоҳнинг китобида шундай ҳикояни топди: чўлдаги бутун халқ деярли очқаб кетди, улар ҳар куни эрталаб, ер юзида оқ нон бўлакларини топишар эдилар, уларни манна - осмондан тушган нон деб аташар эдилар!
Тўртта дўст бундан ҳайратланиб кетишди, ахир улар билан шунга ўхшаш воқеа рўй берди: уларга худди осмондан кичкина нон бўлаги берилди ва шундан сўнг уларнинг тирик қолишларига чуқур умид пайдо бўлди. Наҳотки, бу нонда, ўшандаги маннадан ҳам кўпроқ куч бор бўлса?
Тун тушди. Том ёлғиз ўзи бедор бўлиб, ўз юрагида подшоҳнинг ўғлининг олдида эди. Албатта, у подшоҳнинг ўғлидан, ўзининг нон бўлагини ютиб юборганида нимага илиқлик сезганини сўради. Шунда у жавобни эшитди деб ўйлади: “Бу менинг чексиз севгимнинг олови”.
Том бу сўзларни ўша пайт тушунмади. Лекин улар уни титраб кетишга мажбур қилди - бу подшоҳнинг ўғлининг олови, унга тегди! У унинг ичида эди! Подшоҳнинг ўғли уни куйдириб юбормади! У фақатгина ундан ажойиб илиқликни сезишга муввафақ бўлди.... демак бу нон бўлаги шуни билдирган эканда!!!
Подшоҳ ўзининг севгиси ҳақида гапирди - у чексиз. Тугамайди! Охири йўқ бўлган бир нима мавжуд экани ҳайратланарли! Ва бу севги уни қамраб олди, унга бутунлай кириб борди.
Том, ҳали энг бошида, подшоҳнинг ўғли уни руҳий жангларга тайёрлаётганида, унга бир куни:
- Мен севгиман! - дегани эсига тушди.
Наҳотки бу…?
Том бу фикрни охиригача ўйлашга ботина олмади. У яна титраб кетди. У юқорига, чексиз юлдузли осмонга қарар эди. Унинг, подшоҳинингфикрлари қандай буюк ва ақлга сиғмайдиган.
Кейинги куни йигит подшоҳнинг китобидан, унга бир оз олдинга силжишга имконият берадиган, лекин янги саволларни ҳам кўтараётган ҳикояни топди. Бир чўпон ёнаётган дарахтни кўрди, у ёнар эди, лекин ҳеч ҳам куйиб кетмас эди. У, бу қандай бўлиши мумкинлигини тушуниш учун яқинлашганида, подшоҳ у билан шу ердан гапира бошлади. Шундай қилиб, бу ерда яна олов бор эди! Демак Том ўткан тун адашмабди-да. Бу олов дарахтни куйдириб юбормади, бу олов Томни, ҳам куйдириб юбормади. Ҳм,.. демак ўғил ва унинг қудратли Руҳи, қандайдир тарзда олов билан боғлиқ эди, у буни бир неча марта ўзида ҳис қилди.
Аммо кейин, у подшоҳнинг китобини яна очганида, унинг назарига подшоҳнинг жуда муҳим сўзлари тушди: у бу ерга олов олиб келиш учун келгани ҳақида. Ва у шу олов порлаб ёнишидан бошқа ҳеч нарсани шунчалик хоҳламаётгани ҳақида. Том, бу гапни подшоҳнинг ўғлига жуда мос эканини топди. Балки у, бу билан одамларнинг юраклари у учун ёниб туриши кераклигини айтмоқчидир. Лекин бу нон бўлаги билан қандай боғлиқ? У қандай қилиб унда ёнди? У қандай қилиб ёнаётган гулхандек бўлиши мумкин? Подшоҳнинг ўғли ёки унинг қудратли Руҳи, буни унга тушунтириб беришлари керак эди. Том бу ҳақида зудлик билан сўради, чунки у учун бу жуда муҳимдек кўринди.
Йигитга, подшоҳнинг ва унинг ўғлининг сирлари жуда нотабиийдек кўринди. Биричидан, уларни фақатгина онг билан тушуниб бўлмас эди. Унинг қудратли Руҳи яна озгина юракни ёритишини кутишга тўғри келади. Иккинчидан, ҳеч қачон якунловчи қарорга келиш ва йўлнинг охирига етиб келиб бўлмайди, балки яна янги эшик очилиб, инсон унга кирганида, яна кўплаб янги эшиклари кўраётганидан ҳайрон қолиши аниқ.
“Бунинг охири бўлармикан? Мен ҳамма нарсани бутунлай тушуна оладиган кун келармикан? Лекин ҳайрон қолиш ҳам – ажойиб бир нарса!” - деб овутар эди у ўзини.
Бундан кейин йигит подшоҳга жиддий ваъда берди: “Мен, сенинг оловингни ўзимда ва бошқа одамларда, у ўчиб қолмаслиги учун ёндириб туришни хоҳлайман!”
Аммо унинг атрофида шунингдек, амалий муаммолар ҳам бор эди, уларни ҳам ҳал қилиш керак эди. Учинчи куни, ичимлик сувдан бир томчи ҳам йўқ бўлиб, қуёш эса аёвсиз ёндираётганида, Иоганн самимийлик билан подшоҳдан сув сўради.
- Илтимос подшоҳ, бизларга сув керак. Бизни ҳаммамизни чанқоқ қийнаяпти! Ахир сен буни кўриб турибсан. Ва мен чанқоқликдан ҳаммадан ҳам кўпроқ қийналяпман. Мен ҳаммадан кўп терлаяпман, ва сен фарзандларингга ичишга ҳеч нарсалари йўқлигига тинчгина қараб тура олмайсан-ку!
Том, бу ёш бўлмаган одамнинг имони соддалигидан жилмайиб қўйди. Улар қаердан ичимлик сувини олишлари мумкин эди? Шахсан у подшоҳнинг ўғлидан, қандайдир оқим уларнинг қайиқларини ерга олиб келмагунича чидай олиш учун куч сўради.
Аммо уларнинг хўжайинларида бошқа режалар бор эди, жумладан: оз вақтдан сўнг, уларнинг устиларидан булутлар тўпланиб, уларга ёмғирни тақдим этди, аниқроғи жалани. О, бу нақадар ажойиб! Денгизчилар қанчалик енгил тортишди! Бу ажойиб, илиқ ёмғир, офтобда жуда қиздираётган, таналаридаги кўп тузни ювиб юборди. Улар тўйиб ичиб олишлари учун сув етарли эди, ва улар ёмғирнинг тагига қўйишган идишлар ҳам тўлди. Уларнинг оталари улар учун ғамхўрлик қилгани қандай ажойиб!
Иоганн, унинг илтимоси бажо бўлганидан жуда хурсанд бўлиб кетди. Шу билан бирга, у подшоҳ учун қўшиқ ёзди, унинг биринчи, шахсий қўшиғи. Ва уни куйлай бошлади.
Сув, сув, сув
Сенга биз ҳар доим эгамиз.
Подшоҳ бизни унутмайди
Ва муҳтожликда ёрдам беради.
Тўлқинлар, тўлқинлар, тўлқинлар.
Сизлар подшоҳнинг севгисига тўла сизлар.
У бўронни осон тинчлантиради
Ва бизни хавфдан сақлайди.
Ер, ер, ер,
Биз яқинда сени кўрамиз
Подшоҳ - бизнинг отамиз, биз – унинг фарзандларимиз...!
- Мен давом эттира олмаяпман! - деб хўрсинди у.
- Шунчаки “У дунёда ҳаммадан яхши!” деб куйла, - таклиф қилди Том.
Шундай қилиб Иоганн, бошидан бошлаб куйлади яна, ва яна, миннатдор бўлиб осмонга қараб тўхтамагунича куйлайверди.
Том, нон бўлагини еганидан бери катта севги билан Абба деб чақирган отаси, ҳозир хурсанд бўлиб Иоганнга қараб турганини ва табассум қилаётганини тасаввур қилди. Балки у ҳозир Томга кўзини қисиб:
Сен буни кўраяпсанми Том? Сен буни ўзингга тасаввур ҳам қилолмас эдинг шундай эмасми? – деяётгандир.
Книга на Узбекском языке: - Тайна царя (Марк Урсула)
В последней книге трилогии – «Тайна царя» – Урсула Марк заканчивает разговор о жизни Тома, бывшего мальчика-разбойника, усыновленного царем. Детей и подростков ждут двадцать четыре истории о его новых приключениях.