Урсула Марк. Подшоҳнинг сири - (2-боб) Китоб Ўзбек тилида
Podshohning siri (Urusla Mark) O‘zbek tilida Audiokitob
Подшоҳнинг ўғли, Томга қўйилган янги талаблар
МУНДАРИЖА
1 Боб. Ўқ билан енгилган
2 Боб. Қизалок
3 Боб. Парда
4 Боб. У ёғига беш киши бўлиб
5 Боб. Ниҳоят уйдамиз
6 Боб. Кураш
7 Боб. Кутилмаган ҳолат
8 Боб. Женни
9 Боб. Сенинг қароринг
10 Боб. Ўсимлик
11 Боб. Озодлик
12 Боб. Янги топшириқ.
13 Боб. Унинг оркестри
14 Боб. Шефферларникида
15 Боб. Мўъжизавий денгиз
16 Боб. Кема қурувчиси
17 Боб. Кутилмаган совғалар
18 Боб. Денгизда
19 Боб. Олов
20 Боб. Манзилга етиб келиш
21 Боб. Болталар
22 Боб. Зулмат қаърида
23 Боб. Тош девор ортидан
24 Боб. Янги вақт
2 БОБ
Қизалоқ.
Ҳа, олдинда нимадир силжиди. Йигит отларнинг туёқлари яқинлашаётганини сезди. О, бу от билан бирга келаётган Карл ва Мирош эдилар. Ниҳоят! У қандай хурсанд эди! Лекин улар билан бирга отнинг устида ёнбошлаб ўтирган яна бир киши ким эди? Узун сочлар, кумушдек товланаётган кўйлак. Бу қизча эди. Наҳотки Педрога нисбатан суиқастни шу қиз қилган бўлса?
Мирош отдан сакраб тушиб, ерда жароҳатланган одам ётган жойга югурди. Карл Педронинг отини жиловидан ушлаб, Донатнинг олдига олиб келди. Қизча эса унинг устида, бошини пастга қаратиб турар, унинг қора сочлари бошидаги кумуш рангли тасмасига тушиб, юзини беркитиб қўйган даражада тушириб ўтирган ҳолатда қолди. У кўзларини кўтармас эди.
Донат буни қайсарлик деб баҳолади.
- У бизнинг отимизни ўғирламоқчи эди. Биз деярли унга етолмаётгандик, аммо узоқ давом этган таъқибдан сўнг, Мирош икки бармоғини оғзига келтириб, ўз отини олдига чақираётгандек ҳуштак чалди. Кейинги онда от олди оёқларини юқорига кўтариб уни ташлаб юборди. Биз отни жиловидан ушлаб олдик, аммо ўшанда қизча отни устига сакраб, унинг устида, худди у билан ҳеч қачон айрилишни хоҳламаётгандек, ўтирганча қолди. Менимча у соқовга ўхшайди – деб хабар берди Карл.
Педронинг отини ўғирлашга ҳаракат қилиш – бу қандай уятсизлик! Ва шундай қабих йўл билан-а! У бечора эса, ҳали ҳам дарахт тагида ҳушсиз ётибди.
Донатни кучли ғазаб қамраб олди.
- Отдан туш! У сеники эмас! – деб бақирди у қизчага ва унинг
олдига бир қадам ташлади.
Қизча қурқув билан унга қаради. У, ҳеч бўлмаганда унинг товушини оҳангини тушунди. Қизча тезлик билан отдан тушди ва яқин орада турган дарахт танасининг орқасига яширинди. У дарахт ўзагидан қўллари билан қаттиқ ушлаб олди, эҳтиёткорлик билан, сакрашга тайёр бўлган мушукдек унинг ортидан қараб турарди.
Бу Донатни янада қўпроқ ғазаблантирди ва у, қизчанинг олдига борди. Ғамгин ва пўписа қилмоқчи бўлгандек унга қаради:
- Бу нима дегани?! Отларни ўғирлаш! Заҳарланган ўқларни отиш! Айбсиз одламларни ўл….! О, у деярли “ўлдириш” деб айтмоқчи эди. Йўқ, Педро ўлиши керак эмас! Бу – мумкин эмас!
Донат зудлик билан қайрилиб Педро ётган жойга қаради. Энди қизча ҳам, Мирош безовталик билан дўстининг жароҳатини кўриб чиқаётганини аниқроқ кўра олди. Шу онда унинг кўзларида қўрқув ва кучсизлик аксини кўрса бўлар эди. У елкаларини қисиб, қўли билан оғзини кўрсатди.
Ҳақиқатдан ҳам, у соқовмиди? Ҳар ҳолда кар эмас, чунки овозга эътибор берар эди. Эҳ, албатта қизча унинг тилини тушунмайди!
Донат ўз сўзларини оталарининг тилида қайтарди. Улар эндигина шу мамлакатдан қайтишаётган эдилар. Қизча уларни тушунгандек бўлди. Қизча отни кўрсатиб, худди унга жуда интилаётгандек, “Бундай от менга ёқади, мен бундай отга жуда ҳам эга бўлишни хоҳлар эдим” дегандек қўлларини унга қараб узатди.
Уч ёш йигит буни юзсизлик деб қабул қилишди! Ҳали ҳам Педронинг ёнида тиззасида турган Мирош, қўли билан қонга беланган матоларни кўрсатиб, айблаётгандек ҳайқирди:
- Бу нима бўлмаса?!
Бунга жавобан жиноятда айбланувчи қиз бошини силкитиб, йўлнинг четидаги қалин ўтларни ортига қочиб кетди. Донат унинг ортидан борди. Оёғининг остида ниманидир қидириб, ниҳоят у ерни кўрсатди. У ерда эркакларнинг катта ўлчамдаги этикларини излари бор эди.
Ҳм, бу ўзгача таассуротни қолдирди, чунки қизчанинг оёғи яланг эди. Шундай қилиб бу ерда бир қанча вақт эркак киши турган, айтиш мумкинки анча узоқ вақт, чунки у қумли ер бўлган жойда из қолдириб, у ердаги ўтни ҳам анчагина эзиб юборган эди.
Демак, у бу ўқни отган эканда.... Бўлиши мумкин. Бу Донат эшитган оёқларнинг шовқинларимиди? У киши ким эди? У буни нима сабабдан қилди? У энди қаерга ғойиб бўлди? Нимага ҳам бу қизча гапира олмайди?! Шу учун ҳеч нарсани билиб бўлмайди. Бу хавфли эди!
Донат унинг қўлидан ушлаб, қуйиб юбормай орқага, йўлнинг устига тортди.
Карл ҳали ҳам отларга кўз қулоқ бўлиб, уларни кузатаётган эди. Донат унга бу ерда эркак кишининг этикларини излари топилгани ҳақида бақириб айтди. Карл нима қилиш кераклигини билмас эди, лекин ягона тўғри бўлган нарсани, шундай пайтда подшоҳнинг ўғли қилиши керак бўлганни қилди: ярим овоз билан подшоҳга бир неча ишончли сўзларни айтиб, ундан маслаҳат сўради.
У билар эди, баъзан подшоҳ унга “чиғаноқ” орқали эмас, фикрлари орқали эмас, ўзининг китобидаги сўзлари орқали жавоб берар эди. Шу пайт йигит подшоҳнинг китобига мурожаат қилиш эҳтиёжини сезди. Эгарга маҳкамланган халтадан подшоҳнинг китобини олиб, уни очди ва бирданига керакли жойни топди. У ўқиб, ўқиганларини фикр қилаётганида, унинг дўстлари унга ҳайрон бўлиб қараб туришар эди. Шундан кейин Карл қўлида китоб билан унинг олдига келди.
Қизчани кўринишдан қўрқув қамраб олган эди, у бир қадам орқага силжиди. Аммо Донат уни қаттиқ ушлаб турарди. Шунда у бирданига қайрилиб Донатнинг қўлидан тишлаб олди. Унинг бахтига бу унинг узук тақилган ўнг қўли эди! Узук Донатнинг қўли янада чуқурроқ жароҳатланишдан сақлади. Аммо бу ҳодиса кутилмаганда содир бўлгани учун у қизчани қўлини қўйиб юборди. Қизча қочишга уринган эди, лекин ўша заҳотиёқ, дарахтнинг илдизига қоқилиб, ерга йиқилиб тушди. Менимча қизча енгилди, чунки қўрқувдан титраб, юзини ерга қаратиб ётганича, қимирламасди.
Ҳеч ким, ҳаттоки, у ҳозиргина қўлини тишлаган бола ҳам унга ҳеч нарса қилмаганини кўриб, унинг титроғи ҳам кўринишдан йўқолди, ва бир оз вақтдан сўнг, шум қизча, ҳатто бошини буриб, озгина ҳайрон қолиб, тепага қарашга ҳам жазм қилди. Учта ёш йигит ундан жуда яқин масофада туришган эди. Аммо уларнинг биронтасининг қўлида на пичоқ, на тўқмоқ бор эди. Ҳеч ким унга яқинлашмас эди.
Китоб билан турган бола, китобдан иккита жумлани баланд овозда ва аминлик билан эътироф этди. Улар қизча тушунмайдиган тилда айтилган эди. Нима бу? Суд ҳукмими? Энди у билан нима бўлади? Балки бу қудратли сеҳрли сўзлардир?
Қизчани, қийноққа соладиган қўрқув босди. Бутунлай қотиб қолиб, у нафасини ютиб турди. Шундан кейин, у тезгина сўлагини ютиб юборди. Бу нима экан? У ўзини худди унинг тили ва томоғи озод бўлгандек ҳис қилди. Бундан кейин, худди нимадир унинг қорнининг ичидан кўтарилгандек бўлди ва у бир бирига боғлиқ бўлмаган нарсаларни бақиришни бошлади. Қизча бақиролар эди! Ниҳоят! У уни қийнаган ва унинг ичида тўлиб тошаётган нарсаларни бақирар эди. У худди, жароҳатланган ҳайвон каби, муштлари билан ер урар ва уни устида силкиниб, қичқирарди.
Уч ёш йигит бутунлай ўзларини йўқотиб, кучиз, бир-бирларига қараб туришда давом этишарди. Бунга ўхшаш нарсани бундан олдин улар бошларидан ўтказишмаган. Бу даҳшатли кўринар эди! Буларнинг ҳаммаси, қизча ҳис қилаётган оғриқлармиди, ёки у бу билан шунчаки ўзини хулқини кўрсатаётган эдими?
- Келинглар яна бир марта отамизга мурожаат қиламиз. У биз нима
қилишимиз лозимлигини билади! – деб таклиф қилди Карл.
Донат, нега бу фикр унинг ўзига келмаганига ҳайрон бўлди. У буни яхши фикр деб ҳисоблади. Ҳа, подшоҳ билан гаплашиб кўрамиз, у билан мулоқотга киришиш – бу ҳозир улар учун энг зарури эди. У бу ҳақида унутди, чунки у қизчани ўткир тишлари-ю, қонаётган иккита кичкина жароҳатларидан қаттиқ ғазабланган эди. Ҳа, у бахтсизнинг, бундай ҳимояланишини ўз сабаблари бўлган бўлиши керак!
Бу уч ёш йигитнинг шошилинчсиз бўлиб ўтаётган суҳбатлари, кўринишдан, қизчага яхши таъсир қилаётганга ўхшарди, чунки у бора-бора тинчланаётган эди. Кейин улардан биттаси қўшиқ айтишни бошлаб, қолганлари эса унга жўр бўлганларида, у мутлақо тинчланиб, кўзларини юмиб олди. Куй тамом бўлганида, у ўз кўзларини очди. Ва унинг оғзидан бир сўз чиқди:
- Рахмат!
Қизча яна гапира оларди! Бунга кўпроқ ким ҳайрон қолди: ёш йигитларми ёки унинг ўзими? Шунча йилдан сўнг! Қачондир бошидан ўтказган оғир зарбадан сўнг, унинг овози йўқолган эди, унинг ўзининг ўйлашича, бу мангуга шундай қолиши керак эди. Ҳеч нарса айта олмаслик даҳшат. Бундай ҳимоясиз ҳолатда инсон бошқаларнинг измига ташлаб қўйилгандек. У ўзини жуда ёмон ҳис қилганида, ҳали ҳис қилиш қобилиятига эгалигини, ҳали инсон эканлигини текшириш учун ўз қўлларини ва оёқларини қонагунича тимдалар эди. У бошидан ўтказган нарсалар туфайли келган оғриқлар, ўзига-ўзи яна ва яна келтираётган, янада кўпроқ қонаётган ва йиринглаётган жароҳатлар келтирган оғриқлардан кўра камроқдек туюлар эди. Ва уларни кийимлари остида ҳеч ким кўролмас эди!
Чанқадим! Сув беринглар! – узоқдан нола эштилди.
Педро ўзига келди. Донат унинг олдига югириб келиб, ўзининг идишидан бир неча қултум сув берди. Қолган дўстлари унга қўшилишди.
- Педро ўзингни қандай ҳис қиляпсан? Сенинг отинг яна бизларда! – деб айтди Мирош.
- Оғрияпти! – қийинчилик билан нафасини ростлади Педро ва жароҳатини кўрсатди.
Карл ўйланиб боғланган жойга қаради.
- Сен кўп қон йўқотдинг! Сен кучингни тиклаб олмагунингча, бизлар яна бир оз вақт шу ерда қолишимизга тўғри келади, шундайми Донат?
У индамай бошини силкитиб қўйди. Унинг жонида яна кураш кетаётган эди: энди ҳаммаси, мутлақо у ўйлаганидек эмас, бошқача кечаётган эди. Буларнинг ҳаммасига мана шу қорасоч қиз айбдор! Фақатгина отга эга бўлишни хоҳлагани учун, у қароқчилардан бирини қўпорувчилик ҳаракатини қилишга ундади, Педро эса унинг қурбонига айланди. Бу унинг ҳаёти эвазига бўлиши мумкин эди!
Томни яна ғазаб қамраб олди. У қизчага қўйидаги сўзларни айтмоқчи эди:
- Сен бу қилмишинг учун ҳали катта жавоб берасан! – буни ўйлаганида майингина овоз уни “Биз уни кечиришимиз керак!” – деб огоҳлантирди.
Ким буни шивирлаб айган экан? Мирош? Аммо у бу пайтда отларнинг олдига кетаётган эди. Балки бу Карлдир.
“Бўлиши мумкин эмас! Подшоҳнинг ўғли, сен буни биздан талаб қила олмайсан”, - деб, унинг юрагида эски Том, қаршилик кўрсатишни бошлади.
Эҳ, унга бундай кураш маълум эди, шунингдек, подшоҳнинг ўғлининг жавоби ҳам, чунки у шармандалик дарахтида осилганида ҳаммани кечирган.
Йигит кўзларини юмди ва бир оз вақтдан сўнг чаққонлик билан “Шундай қилиб, яхши, сенинг номинг билан хўжайин! Аммо сен бизларга бу ердан чиқиб кетишимизга ёрдам беришинг керак” – деди.
Бу қиз қаерга ғойиб бўлди? Наҳотки қочиб кетган бўлса? Бир томондан бу ёмон эмас, чунки бу ҳолда улар шу қизчага қўз қулоқ бўлишдан озод бўлишар эди. Бошқа томондан - у ўзи билан, йигитлар қарши тура олмайдиган бошқа қароқчиларни олиб келиши мумкин эди. Карл ва Мирош ҳеч қандай хатарни сезмаётганга ўхшайдилар.
Бундай узоқ давом этган йўлдан сўнг дўстлар озиқланишлари керак эди. Шунинг учун улар эгарга боғлаб қўйилган озиқ овқатларини олиб, Педронинг олдига жойлашиб ўтириб олишди. У ўзига келиб олган эди, фақат қаттиқ оғриқдан инграрди.
Донат ўз озиқасини жойлаштириб бўлган эди, аммо уни ея олмади, чунки кутилмаганда яна ўша ёш нотаниш қиз пайдо бўлиб қолди. У ўзининг қўлларида ниманидир, катта қучоқ гулга ўхшаш яшил бир нарсани ушлаб турар эди. Энди қизча, уларни ёнида ётган силлиқ тошнинг устида эзишни бошлади. Шу эзган нарсани, кичкина, намроқ, думалоқ шаклга келтириб, қийинчилик билан сўзни сўзга боғлаб:
- Ўтни ейиши керак ва шунда тузалиб кетади! – деди.
Қизча, яраланган Педрога қўллаб қувватлаётгандек кулиб қўйди.
У ўзининг болалигини эслади. Ахир, унинг онаси ҳам ўтларнинг фарқига бориб, у касал бўлиб қолганида, ҳар доим ўтлар билан уни даволар эди. У оғзини очиб, тилига яшил баргларни қўйишга ижозат берди. Аччиқ эди. Педро юзини буриштирди, лекин мазаси қандай бўлган бўлса, шундайлигича қолди. У жасурлик билан нотаниш бўлган ўтни чайнаб, ютиб юборар эди.
Донат, Карл ва Мирош буни ҳаммасини кузатиб туришар эди.
Уларни ўз иродаси ўзида бўлмаган аср қизга ишониб бўлармиди? Ҳа, балки бу ёрдам берар – улар бир бирларига маъқуллагандек бошларини силкитишди. Кўп ҳолларда аёллар бу нарсаларга, эркаклардан кўра яхшироқ тушунишар эди. Шунингдек, бўлиб ўтган воқеалардан сўнг, у энди уларга қарши бўлиб кўринмас эди. Ахир қизча “Рахмат” деди. Бундан олдин, Карл китобдаги сўзларни айтганидан сўнг, у шифо топган эди. У яна гапира олар эди. Бу дегани, подшоҳ унга тегинди, чунки бошқа ҳеч ким шифолай олмас эди. Буларнинг ҳаммаси топишмоққа ўхшайди.
Дўсти чанқоғини қондириши учун, Донат яна бир марта дўстига сув тўлдирилган идишни узатди. Қизча бу идишнинг устига чизилган шернинг бошини ва бу ёш йигитнинг қўлидаги узукни кўриб, кўзларини катта очиб, ҳайрон бўлиб карар эди.
- О! – деди-да ва таъзим қилиб бошини эгди.
Бу қизнинг жонида нимадир рўй бераётгандек туюлар эди, чунки у тез қуёшга қаради ва жуда қатъиятли огоҳлантирди:
- Вақтни бой бериш мумкин эмас! Улар ортларига қайтишади. Бизлар кетишимиз керак!
У шошиб, Педронинг отини олиб келди ва Донат билан Карлга имо-ишора билан улар жароҳатланганга отга миниб олишга ёрдам беришларини кўрсатди. У яна отни эгарлай олармикин? Жуда ҳолсизланган Педро, қийналиб жониворнинг бўйнидан ушлаб, унга осилиб олди. Қизча отнинг олдидаги арқондан ушлаб, бошқалар унинг ортидан юришлари учун уларга бошини силкитиб қўйди. Бундан сўнг у Педронинг отини олдида югуришни бошлади. Бошқа қўли билан қизча ўзининг узун кийимини ушлар эди. У катта масофага ва кучли сакрар эди, худди бу нарса у учун одатдагидек бўлгандек.
Книга на Узбекском языке: - Тайна царя (Марк Урсула)
В последней книге трилогии – «Тайна царя» – Урсула Марк заканчивает разговор о жизни Тома, бывшего мальчика-разбойника, усыновленного царем. Детей и подростков ждут двадцать четыре истории о его новых приключениях.
