Эмерсон Эггерих. Севги ва ҳурмат - (14-боб) Ўзбек тилида

Sevgi va hurmat (Emerson Eggerix) O‘zbek tilida Audiokitob

 

 

МУНДАРИЖА

Кириш

МУҚАДДИМА. Севгининг ўзи камлик қилади

БИРИНЧИ ҚИСМ. ТАНГЛИК ДОИРАСИ

1. Никоҳ муносабатларини такомиллаштиришнинг оддий сири

2. Мулоқот қилиш учун шифрни топиш зарур

3. Аёл нега ҳурмат қилмайди, эр нега севмайди?

4. Танглик доираси эркаклар кўпинча қўрқадиган нарсага таянади

5. Аёл остонадаги гиламча бўлишдан қўрқади, эр унинг кўнглини ололмай сарсон

6. Аёл иккиюзламачи бўлишни истамайди, эр ўзига ҳурмат йўқлигидан нолийди

7. Аёл эрини кечиролмайди, эр аёлини севиб бўлмайди, деб ҳисоблайди

ИККИНЧИ ҚИСМ. ҚУВВАТ ДОИРАСИ

8. Оилавий ҳаёт – аёлга севгини қандай намоён этиш керак

9. Бирлашув – аёл яқинликни хоҳлайди

10. Очиқлик – аёл унга нисбатан самимий бўлишингизни истайди

11. Тушуниш – уни тузатишга уринманг, шунчаки тингланг

12. Муроса – аёл сизнинг зийрак бўлишингизни хоҳлайди

13. Садоқат – аёл сиз учун ўзининг энг қадрли эканини ҳис қилишни истайди

14. Иззат – аёл уни ҳурмат қилишингизни ва ардоқлашингизни истайди

15. Эрга ҳурматни қандай намоён этиш мумкин

16. Бўйсуниш – эрингизнинг ишлаш ва муваффақиятга эришиш истагини қадрланг

17. Иерархия – эрингизнинг оилани ҳимоя қилиш ва таъминлаш истагини қадрланг

18. Нуфуз – эрингизнинг хизмат қилиш ва бошқариш истагини қадрланг

19. Зийраклик – эрингизнинг таҳлил қилиш ва маслаҳат бериш истагини қадрланг

20. Муносабатлар – эрингизнинг чин дўстликка интилишини қадрланг

21. Шаҳвоният – эрингизнинг жинсий алоқага интилишини қадрланг

22. Агар сиз ҳаракат қилсангиз, қувват доираси ҳам ҳаракатда бўлади

УЧИНЧИ ҚИСМ. ҒАЛАБА ДОИРАСИ

23. Севги ва ҳурмат учун асл асос

24. Ҳақиқат чиндан ҳам сизни эркин қилиши мумкин

ХОТИМА. Пушти ва мовий рангларни Илоҳий қирмизи рангга айлантириш мумкин

---

14-БОБ. ЭЪЗОЗ – АЁЛ УНИ ҲУРМАТ ҚИЛИШИНГИЗНИ ВА АРДОҚЛАШИНГИЗНИ ИСТАЙДИ

Кўп йиллик хизматим давомида ёнимга турли эркаклар келиб, шундай дейишган:

- Биласизми, Қавмбоши, менинг ибодатларим яхшироқ бўлиши керак, назаримда....

Унга жавобан сўрайман:

- Хотинингиз билан муносабатларингиз қандай?

- Йўқ-йўқ, гап бунда эмас, - шошилиб жавоб қилади у, - ибодат борасида муаммоларим бор.

Мен саволимни такрорлайман:

- Хотинингиз билан муносабатларингиз қандай?

- Қавмбоши, сиз мени тушунмаяпсиз. Мен хотиним ҳақида эмас, балки ибодат билан боғлиқ ҳаётим ҳақида гапираяпман.

Мен кулиб шундай дейман:

- Мен эса хотинингиз ҳақида гаплашишни истайман.

Мазкур китобнинг биринчи бобида биз хотинингизга ўзингиз билан тенг ҳуқуқли шахс сифатида муносабатда бўлишингизни талаб этадиган Муқаддас Китоб тамойиллари ҳақида гаплашган эдик. Ушбу мавзуга оид энг асосий оят Бутруснинг биринчи Мактубининг учинчи  боб еттинчи оятига тўғри келади. У ерда эрларга «хотинларингиз заиф жинсдан эканлигини ҳисобга олиб, улар билан оқилона муносабатда бўлинглар. Улар ҳам абадий ҳаёт иноятидан баҳраманд бўлгани учун, уларни ҳурматга сазовор ҳисобланг» - дея даъват қилинади. Ўша ерда, учинчи оятда яна бир жумла борки, унга ҳар бир эр қулоқ осиши керак. Бутрус хотинларингиз заиф жинсдан эканлигини ҳисобга олиб, улар билан оқилона муносабатда бўлинглар, улар ҳам абадий ҳаёт иноятидан баҳраманд бўлгани учун, уларни ҳурматга сазовор ҳисобланг, дер экан, бунинг сабабини «ибодатларингизга халал берманглар» дея изоҳлайди. Шу боис мен ҳузуримга маслаҳат сўраб келган эрларга, агар ибодатларига жавобан осмондан садо келмаётган бўлса, демак улар хотинларига Худо марҳамат қилганидек ҳурмат ва эъзоз кўрсатмаётган бўлишлари мумикнлигини тушунтираман.

Бу эркаклар ҳамма нарсани тўғри бажаришаётганига ишонишарди – озода юришади, Худога итоат этишади, аммо ибодат қилганларига осмон уларга кўр ва кар бўлиб туюлади. Улар ҳайрон бўлиб сўрашади: «Парвардигор, нега мени эшитмаяпсан?» Аммо биз чуқурроқ кириб борсак, аксарият ҳолларда муаммонинг илдизи, бу эркаклар хотинларига оқилона муносабатда бўлмасликларида, уларни ҳурмат қилмасликларида ва улардан миннатдор бўлмасликларида эканини кўрамиз. Бу эркаклар Муқаддас Китоб талабига бўйсунишлари билан ибодатлари ҳам ижобат бўла бошлайди.  

Олтита тамойилнинг барчаси ўзаро узвий боғлиқ

Аслини олганда, санаб ўтилган барча олтита тамойил ҳам хотинингизга ўз ҳурматингизни намоён этишнинг энг яхши усули ҳисобланади. Хотинингизга ҳурматингизни, айниқса у билан бирлашув, очиқлик, тушуниш, тинчликпарварлик ва садоқат орқали яхшироқ намоён этишингиз мумкин. Ниҳоят, биз охирги сифат – эъзозлашга етиб келдик. Эри томонидан эъзозланадиган аёл ўзини камситилган ҳис этмайди. Муқаддас Китобда эркакка қандай қилиб ўз севгилисини қадрлаши ва эъзозлаши кераклиги баён этилган: «Қандай гўзал ва хушрўйсан, ҳузурбахш севгилим менинг!» (Қўшиқ. 7:7). Эр ўз хотинини «парвариш қилиши» керак (қаранг: Эф. 5:29).

Ҳикматлар китобининг 31 боб, 28-29 оятларида шундай дейилган: «Болалари туриб уни дуо қилади, эри ҳам мақтайди: “Фаросатли аёллар кўп, аммо сен ҳаммасидан аълосан”».

Худо аёлларни шундай яратганки, улар ўзларини қадрлашларини, эъзозлашларини ва ҳурмат қилишларини исташади. Хотинингизни худди Худо билан аҳдингизни қадрлагандек қадрлашингиз учун уни юқори даражада ҳурмат қилишингиз керак. Мен хотинингиз ўзини эъзозлашларини (ҳурмат қилишларини) истайди, деганимда, билингки, бу эркаклар ҳис этадиган эҳтиёждан мутлақо бошқача эҳтиёждир. Аёл учун эъзозлаш ва ҳурмат севгининг бир қисмидир. Менимча, фақат бир марта – унинг фикри сиз учун қизиқ бўлмаганда хотинингиздан сиз уни ҳурмат қилмаслигингиз ҳақида эътироз эшитишингиз мумкин. Аниқроғи, у қуйидаги сўзларни айтиши мумкин: «Биламан, ҳурмат қилмаганинг учун ҳам мени севмайсан».

Ҳурмат қилиш, эъзозлаш ва миннатдорлик хотинингиз учун ўз-ўзича қадрият ҳисобланмайди. Улар хотинингиз сиздан олишни истайдиган севгининг таркибий қисмларидир. Бошқача айтганда, севгининг қирралари бисёр ва биз улардан олтитасини кўриб чиқдик. Ўн бешинчи ва кейинги бобларда биз нималар хотиннинг эрга ҳурматига сабаб бўлиши мумкинлиги ҳақида сўз юритамиз. Эркакнинг табиатидаги нимадир уларнинг ўзаро муносабатларида эрнинг етакчи бўлишини талаб қилади. Бу етакчилик улар томонидан устунлик билан бир хилда қабул қилинмайди. Шунчаки, эр ўзини хотинининг олдида мажбуриятли ҳис этади ва унинг учун ўлимга ҳам тайёр бўлади. Худо эркакларни шундай яратган ва улар ўз зиммаларидаги ана шу масъулиятни ҳис этишади.

Муқаддас Китоб тамойилларига мувофиқ хотин эри ўзи учун ўлимга тайёр бўлганидек ўлишга эҳтиёж сезмайди. Эфесликларга мактубнинг бешинчи бобида эр Исо Масиҳ тимсолида келтирилади, Исо эса Жамоат учун ўлган. Хотин эса Жамоат тимсолини англатади ва эри унинг учун ўлишга ҳам тайёр туради.

Хотинингиз ўзаро муносабатларингизда етакчилик қилишга интилмайди, аммо у сизнинг устувор нарсалар рўйхатингизда биринчи ўринда туришни истайди. Эрларга «уларни ҳурмат қилинглар» (1 Бут. 3:7) – деб буюрганида, Бутрус айнан мана шуни назарда тутган. Хотинингиз сизнинг хаёлларингизда биринчи ва асосий навбатда туриб, муҳим ўрин тутишини билиши керак. Хотиннни «эъзозлаш» деганда мен айнан мана шуни назарда тутаман. Шу нарса бор экан, хотинингиз ўзини аҳамиятли, қадрли, ҳамда дунёдаги ҳамма аёллар орасида энг суюклиси, деб ҳис этади. Шунда у ҳам худди Жамоат Исо Масиҳни эъзозлаб, қадрлаганидек, сизни ҳам ҳурмат қилиш ва эъзозлашни истайди. Сизнинг севгингиз хотинингизни сизга ҳурмат кўрсатишга илҳомлантиришини, унинг ҳурмати эса сизни унга севги билан муносабатда бўлишга илҳомлантиришини ёдда тутинг!

Фарзандлар туфайли Сара кўпинча ўзини омадсиз ҳис этарди

Ҳали фарзандларимиз кичкиналигида Сара ўзини она вазифасини яхши уддалай олмаётган деб ҳисоблаб, тез-тез умидсизликка тушарди. Болаларимизнинг бошига бирор иш тушганида, ёки барча болаларда бўлгани каби бирор ташвишга сабабчи бўлиб қолишганида ёки ўзлари муаммо яратишганида Сара ўзининг ожизлигини ҳис этар ва бунинг учун ўзини айблар эди. Бунақа пайтда у: «Қўлимдан ҳеч нарса келмаяпти» - дерди. Фарзандларимиз ҳали жуда кичкиналигида мен Саранинг шикоятларига эътибор бермасдим, ёки унинг бу ташвишларини ваҳима деб ҳисоблардим.   

Ниҳоят, ики ўғил ва бир қизимиз ўсмир ёшига етишгач, мен Сара ёнимга келиб, қўлидан ҳеч нарса келмаётганини, ўзининг ёмон она эканини айтганида, аслида нимани хоҳлаганини тушуниб етдим. У менинг қўллаб-қувватловимни, унга ишонишимни айтишимни, у оналик вазифасини жуда яхши уддалаётганини мендан эшитишни истаган экан. У шунчаки, фарзандлар тарбияси борасидаги қарорларини қўллаб-қувватлашимга ишонч ҳосил қилишни хоҳлаган. Мен доим унинг садоқати ва интилишларини қадрлашимни, у ҳаётимда борлигидан бахтиёр эканимни, мен ва фарзандларимиз учун қилаётган ишларидан мамнунлигимни билдириб турардим. Мен ҳеч қачон унинг ўринини босолмаслигимни билардим ва буни тез-тез ўзига айтиб турардим.

Севги ва ҳурмат уйғунлиги сизларга бахтли, бамаъни ва соғлом оила қуришларингизда ёрдам беради. 

Аммо ҳаёт ҳар доим ҳам бир текисда давом этмайди. Одам Ато ва Момо Ҳаво боғда таъқиқланган дарахтнинг мевасини тотиб кўрганларидан кейин, гуноҳ барчамиз учун универсал муаммога айланиб қолди (қаранг: Ибт. 3; Рим. 5:12-20). Кескинлик, низо ва муаммоларнинг бўлиб туриши табиий ва сиз уларни енгиб ўтишга тайёр туришингиз керак. Сиз эркак сифатида ўз тасаввурингизни ҳаётингизнинг турли соҳалари, яъни: ишда, муваффақиятларда, натижаларда, марраларни забт этишларда ким эканлигингизга боғлаб қўйишингиз керак (китобимизнинг ўн олтинчи бобига қаранг). Аммо хотинингиз ўз тасаввурига ўзи уйда ким эканлигини боғлаб қўяди. Тўғри, бугун аёллар уйдан ташқарида ишлашлари, мансабларни эгаллашлари мумкин, аммо бир йирик авиакомпаниянинг вице-президенти бўлган аёл айтганидек: «Мен учун энг муҳими иш куни якунида эрим мени севиши ва қадрлашини ҳис қилиш. Дунёда ҳамма нарсадан кўра кўпроқ шуни истайман».

Хотинингизга миннатдорчилик билдириш учун тимсоллардан фойдаланинг

Ҳарбий билим юртини битириб, Уитон коллежига ўқишга кирганимдан кейин, ўзимга қуйидагича савол бера бошладим: «Аёллар қанақа мавжудот?». Мен ҳарбий билим юртида ўқиган давримда, яъни ўн уч ёшимдан ўн саккиз ёшгача, аёллар билан деярли мумомала қилмаган эдим. Мен бошқа ёшлар бермайдиган жуда кўплаб саволларни берардим. Эсимда, бир сафар ошхонада ўтирганимизда, шундай савол берганман: «Нега жанжаллашиб қолганларингдан кейин яхши кўрган қизингга атиргул совға қиласан?» Ҳамма менга ҳайрон бўлиб қараб қолган, сўнг улардан бири шундай деб жавоб берган: «Билмадим, шунчаки бу иш беради. Илтимос, нонни узатиб юбор». Аммо мен савол беришдан тўхтамасдим. Мен бунда ўзим тушунмаган рамз, тимсол борлигини ҳис қилардим. Агар эркак кишига атиргул совға қилинса, унинг кўзлари ёшланмайди ва у дастрўмолини излаб қолмайди.

Кейинчалик, биз Сара билан учраша бошлаганимизда, сўнгра турмуш қургач, мен тимсолларнинг кучи ҳамда ана шу тимсоллар аёлга сизнинг севгингиз ва миннатдорлигингизни қанчалар чиройли тарзда етказиб бериши мумкинлиги ҳақида жуда кўп нарсаларни билиб олдим. Сиз ҳеч қачон хотинингизга у эҳтиёжманд бўлгани даражада ҳиссий очиқлик ва миннатдорликни намоён эта олмайсиз, аммо рамзий изҳорлар бу бўшлиқни тўлдиришга ёрдам беради. Мен бу ўринда, жумалдан, тўйларингизни ва туғилган кунларни назарда тутяпман. Хотинлар бу воқеаларга анчайин катта аҳамият қаратишади (мен Саранинг туғилган кунини унутиб қўйганим эсингиздами?). 

Болаларни аёллар туғишади, шу боис улар туғилган кунларга алоҳиад эътиборли бўлишади. Тўққиз ой давомида у: «Ўша қувончли кун қачон келади?» - деб кун санайди. Фарзанд кўриш аёллар ҳаётининг муҳим қисмидир. Фақат аёллар ўз фарзандларини дунёга келтиришади. Еремиё пайғамбар айтганидек: «Қани, сўраб кўринг: эркак киши туғадими?» (Еремиё 30:6). Аёлларнинг тушунчасидан келиб чиқадиган бўлсак, қандай қилиб туғилган кунни унутиш мумкин? Аёллар буни ҳеч қачон унутишмайди. 

Худди шу каби тўйи бўлган сана ҳам аёлнинг хотирасига ўчмас бўлиб муҳрланиб қолади. Ҳали кичкина қизалоқлигиданоқ аёл тўй ҳақида орзу қилади, бу уларнинг дугоналари билан ўйинларида ҳам акс этади. Ҳатто бугун – орадан шунча йил ўтиб ҳам хотинингиз тўйдаги суратларни дугоналарига кўрсатиб ўтиради. Улар биргаликда кўйлакни, соч турмагини ва шу кабиларни муҳокама қилишади. Ўғил болалар эса ҳеч қачон тўй билан боғлиқ ўйинларни ўйнашмайди. Эркак киши ҳеч қачон: «Гарри, тўй суратларингни кўрсатчи, куёв жўралар ўшанда қандай кийим кийишган экан?» - демайди. Мана шу ҳаётни мовий ва пушти рангли кўзойнаклар орқали кўришни англатади, сиз буни ҳеч қачон унутмаслигингиз керак. Хотинингиз учун тўйларингиз бўлган сана, ўзининг ва оилангизнинг бошқа аъзоларининг туғилган кунларидан муҳимроқ саналар йўқ. Бу саналарнинг барчаси эрлар учун бу кунлар эсингизда эканлигини билдириб қўйиш ва хотинингиз билан уларни нишонлаш орқали унга бўлган севги ва миннатдорлигингизни намоён этишнинг ажойиб воситасидир.

Хотинингизнинг туғилган кунини ёки тўйларингиз бўлган санани нишонлаш илм эмас, балки санъатдир. Бу масалага илмий ёндашув уларни расмиятчиликка айлантириб юборади ва серчиқим қилиб қўйди. Тахмин қилайлик, бир эркак хотинининг туғилган кунига «Мерседес» совға қилди (мен ростдан ҳам шундай қилган уч нафар эркакни биламан). Бошқа эркак эса хотинини боғ сайрига таклиф этди ва улар узоқ сайр қилиб, бир-бирларига бўлган севгиларини изҳор этишди, эр хотини ўзининг ҳаётида жуда муҳим ўрин тутишини айтди. Орқага қайтишларида у кичкина ясси тошча топиб, уни чўнтагига солиб қўйди. Уйда эса тошга кичкина назмий дил изҳорини ёзиб, ушбу сайрдан эсдалик сифатида хотинига совға қилди.

Сизнингча, аёлларнинг қай бири совғани кўпроқ қадрлайди?

Хотин учун қимматбаҳо совға жуда қадрли бўлади, деб ҳисоблаш мумкин (мовий кўзойнакли эркакларнинг фикрича). Ахир эркакка «Мерседес» совға қилишганда, у хурсандчилигини яширолмай: «Мана, ҳақиқий дўст! Тасаввур қиляпсизми, Жо менга машина совға қилди! Ишонгим келмаяпти!» - деб мақтаниб юрган бўларди. 

Аммо хотинингизга «Мерседес» сотиб олганингизда, у одатда, дугонасига тахминан шундай дейди: «Қара, у менга «Мерседес» сотиб олибди. Қизиқ, у хушомадгўйлик қиляптими ёки мендан ниманидир илтимос қилмоқчими?»

Энди эса ўша ясси тошчага қайтамиз. Хотинингиз тўқсон учга кирганида, сиз бу дунёни тарк этганингизга ўн йилча бўлганда, у сиздан хотира сифатида камин устидаги токчада нимани сақлайди? «Мерседес»нинг суратиними? Асло, йўқ! У ўша бир парчагина тошни сақлайди, чунки у бир вақтлар эри ўзига эътиборли бўлганини, уни қадрлаганини эслатиб туради.

Хотини билан йигирма тўрт йилдан бери бирга яшаб келаётган бир эркак конференциямизда турмуш ўртоғи билан ташриф буюрди, ҳамда тезда «кичик» ва бир қарашда сезилмайдиган нарсаларнинг қадрли бўлишини билиб олди. Унинг хотини бизга қуйидаги мактубни ёзганди:  

“Бу йил авлиё Валентин куни ўзгача бўлди... Уйқудан уйғонганимдан кейин мен бироз вақт ширинликлар ови билан шуғулланишимга тўғри келди. Эрим ҳаракат қилиб тўртта кичик шеърлар ёзиб, уларни турли навли валентинка-ширинликлар солинган кичкина ўрамларга ёпиштириб чиқибди. Овим ваннахонадан бошланди ва йўл кўрсаткичлар асосида кейинги ўрамни топишим керак эди. Мен ўзимча кулиб уйни айланиб юрардим, бу жуда қизиқ бўлганди... Ўша оқшом эрим севишганлар кунига бағишлаб ресторанга стол буюртириб қўйибди. У ерда гитарачи классик куйларни ижро этарди. У ерда бизни суратга туширишди ва уни ресторандан «раҳмат» деган сўзлар битилган махсус рамкага солиб беришди. Сокин ва шинам вазиятдаги кечки овқат жуда ажойиб ўтди. Бу унутилмас оқшом бўлди! Эримга ўзининг менга бўлган севгисини қандай изҳор этишга ўргатганингиз учун сизга катта раҳмат”.    

Бу аёлнинг сўзларида муҳим ҳақиқат акс этган. Сиз қандай ўйлар билан хотинингизга совға олганингиз, откритка танлаганингиз ёки иш бажарганингизнинг олдида совғанинг нархи иккинчи ўринга тушиб қолади. Худо хотинингизга севгингизни акс эттирадиган ва сиз уни қанчалик қадрлашингизни билдириб турадиган нарсалар жуда кучли таъсир кўрсатадиган қилиб яратган. Хотинингиз у ҳақда нималарни ўйлаётганингизни билишни истайди. У буларнинг барчаси юрагингиздан самимий чиқишини хоҳлайди. Дарҳақиқат, энг асосийси – буларнинг барчаси ортида нима турганлигидадир.

Хотинингиз нима ҳақида ўйлаётганини билишингизни истайдими?

Авлиё Валентин куни билан боғлиқ воқеа муваффақиятли никоҳда нималар содир бўлиши мумкинлигининг ёрқин исботидир. Аммо баъзида, қисман бўлсада, Мэрфи қонунияти ишга тушади. Буни тасвирлаш учун сиз хотинингизни ресторанга таклиф этган вазиятни оламиз. Тахмин қилайлик, бу никоҳларингизнинг беш йиллиги ва сиз уйга келиб шундай дейсиз:

• Азизам, кел, тўйимиз бўлган кунни ресторанда нишонлаймиз. Қаерга боришни истайсан?

Унинг жавоби:

• Билмасам.

Сиз:

• Лекин мен сени ўзинг хоҳлаган ресторанга олиб бормоқчи эдим. Қаерга боришни истайсан?

У яна жавоб қайтаради:

• Билмайман. Ўзинг танлай қолсанг бўлмайдими?
• Ресторанни мен танлашимни хоҳлаяпсанми?
• Ҳа.
• Лекин мен танлашни истамайман. Сен хоҳлаган жойга боришни истайман.
• Мен эса сен танлашингни хоҳлаяпман, - сўзида туриб олади хотинингиз.
• Бўпти, майли, - ўйлайсиз сиз ва таклифингизни айтасиз: - Стейк-Хаусда шаҳардаги энг яхши мол гўшти пиширилиши ҳақида ўқиган эдим, ўша ерга борайлик.  
• Мен у ерга боришни хоҳламайман, - дейди хотинингиз.

Кўпчилик, деярли барча эркаклар, шунақа вазиятга тушишган. Бунақа пайтда олдингизда иккита вариант туради: сиз хотинингизнинг мантиқсиз жавобига ёки жаҳлингиз чиқиб, ёхуд аччиқланиб муносабат билдирасиз. Сиз мовий рангли кўзойнак ва эшитиш аппаратидан фойдаланганингиз сабабли бу қадар мантиқсиз, ақлсиз ва беқарор бўлиш мумкин эмас, деб ўйлайсиз. Агар хотинингиз оқшомни барбод қилишни истаётган бўлса, у Танглик доираси томон ярим йўлни босиб ўтишга улгурди. Аммо бошқа вариант ҳам бор. Сиз Қувват доирасини танлашингиз мумкин. Хотинингиз пушти рангли кўзойнак ва эшитиш аппаратидан фойдаланиши ёдингизда тургани аниқ. Сиз мовий рангли кўзойнагингиз ва эшитиш аппаратингизни созлаб, сабрли бўлишингиз керак. Асабийлашиш ўрнига кўпроқ маълумот олишга ҳаракат қилинг.

Аслида хотинингиз у нимани хоҳлаётганини сезишингизни, аниқлаб олишингизни истаётган бўлади. У шундай ўйлайди: «Агар у ҳам мени мен уни севганимчалик севганида, нимани хоҳлашимни  аниқ билган бўларди. Мен у нимани хоҳлашини аниқ билган бўлардим. Нега у буни сезмаяпти? У ҳам мен уни ўйлаганимчалик мен ҳақида ўйлармикан, мен унга нисьатан ҳис қиладиган туйғуларни у менга нисбатан ҳис қилармикан, шуни англашни истайман».

Ҳар бир аёл эри ўзини яримта гапидан тушуниб олишини орзу қилади. Гарчи сиз унинг хаёлини ўқий олишни ўрганишингизга ишонч бўлмасада, уриниб кўриш зарар қилмайди. Ўша жойда сиз шундай дейишингиз мумкин: «Тўғри айтасан, Стейк-Хаусда овқатлар ранг-баранг эмас, фақат оловда пиширилган гўшт ва қовурға таклиф қилишади. Яхшиси....». Таомномаси хилма хил ва муҳити яхши бўлган уч-тўртта ресторанни сананг. Ажабмас, уларнинг бири айнан хотинингиз ўйлаган ресторан бўлиб чиқса ва у: «Маъқул, мана шунисига борамиз» - деса. Никоҳингизнинг беш йиллигини нишонлаш режангиз барбод бўлишдан сақлаб қолинади, фалокат рўй бермайди, энг асосийси, хотинингиз уни қанчалик ҳурмат қилишингизни, қадрлашингизни, у ўзини яхши ҳис қилиши учун ҳаракат қилаётганингизни англаб етади.

Аммо шундай вазиятлар ҳам бўладики, хотинингиз сиз унинг хаёлидагини ўқиб олишингизни истамайди, лекин шунга қарамай, сизнинг таклифингизга рози ҳам бўлмайди. Бу вазиятда иш анча оғир кечади. Хотинингизнинг фикри сизникига зид келиб турган бўлса, уни қандай қилиб эъзозлаш мумкин (бу жуда ғалати эмасми?!) Эркаклар аниқликни ёқтиришгани боис, уларнинг фикрларини баён этиш усули қўпол бўлиб туюлиши мумкин, ваҳоланки, ўзлари буни сезишмайди ҳам. Сиз хотинингизнинг фикрига қўшилмаганингизда унга муносабатингизнинг учта варианти мавжуд бўлиб, учаласи ҳам иш беради. Биринчидан, сиз: «Азизам, ўз фикрингни айтганинг учун раҳмат» - дейишингиз мумкин. Иккинчидан: «Азизам, кел, мен буни бир ўйлаб кўрай». Бунда, у сиз унинг фикрларини мулоҳаза қилиб кўрмоқчилигингизни билади. Учинчи ва энг асосийси, энг яхши вариантда шундай дейиш мумкин: «Севгилим, гарчи мен бошқача фикрда бўлсам ҳам, сенинг фикрингни қадрлайман ва юрагингга ишонаман».

Хотинингизга қилаётган барча ишлари учун миннатдорчилик билдиринг

Хотинингизни эъзозлашнинг яна бир йўли барча қилаётган ишлари учун ундан миннатдор эканингизни сездириб қўйиш. Балки сиз ишдан қайтганида йўлакда бетартиб ағанаб ётган велосипед ва самокатлар туфайли гаражга ўта олмаган эркак воқеасини эшитгандирсиз. Уйга кириб, у ошхонада бир уюм ювилмаган идишларни, хоналарда эса кийимлар бетартиб сочилиб ётганини, ваннахонада кирлар уюлиб турганини, икки нафар мактаб ёшига етмаган фарзандлари эса девордаги гулқоғозларга расм чизаётганини кўради. Ниҳоят у ўзининг ўрнида мазза қилиб ухлаб ётган хотинини топади. У хотинини уйғотиб, ундан сўрайди:

• Азизам, уй остин-устун бўлиб кетибдику, болалар ҳам билганини қилаяпти, нима бўлди?

У эрига чарчоқ аралаш табассум билан боқиб, шундай жавоб қайтаради:

• Азизим, сен ҳар куни ишдан қайтгач, кун бўйи нима қилганимни сўрайсан-а?
• Ҳа, тўғри... хўш, нима қипти шунга?
• Бугун ўша ишларнинг бирортасини ҳам қилмадим.

Хотинингизни у қилаётган ишлари учун қадрланг, унинг борлиги учун миннатдорчилик билдиришни ҳам унутманг. Бир аёл эрига шундай деган экан:

• Мен ҳозиргина телефонда синглим билан гаплашдим. Ишониш қийин. Айтишича, у ёзда эрига уйнинг орқа томонига айвонча қуришда ёрдам берибди. Шунингдек, синглим чайқаладиган ўриндиқ ҳам ясабди, экзотик таомлар пиширишни ўргатадиган курсга қатнашиш учун ҳам вақт топаётган экан. У доим нима биландир банд, нимадир қилиб юради. У билан гаплашганимда ўзимни норасо ҳис этаман. Менчи, мен нималар қиляпман?

Эри унга ўгирилиб шундай жавоб қайтарибди:

• Сен мени бахтли қилаяпсан.

Шунақа гаплар! Бу эркакка «балли» дейиш керак. У хотинини қадрлайди ва эъзозлайди. Қуйида сиз ҳаётингизда энг муҳим бўлган инсонни қадрлашингиз, эъзозлашингизда ёрдам берадиган бир қанча ғоялар келтирилган.

Қуйидаги ҳолатларда хотинингиз сизнинг унга бўлган ҳурматингизни ҳис этади...

• «Сен бу ишни уддалаганингдан фахрланаман» - десангиз;
• Бошқа одамлар олдида уни мақтаб гапирсангиз;
• Унга эшикларни очиб турсангиз;
• У билан бирга янги бирор нарса қилсангиз;
• Уни чин дилдан мақтасангиз ёки рағбатлантирсангиз;
• Кийими ёки соч турмагидаги ўзгаришларга эътиборли бўлсангиз;
• Одамлар орасида унга эътиборли бўлиб, мулойим муомала қилсангиз;
• Фарзандларингизни унга ва ўзгаларга ҳурмат билан муносабатда бўлишга ўргатсангиз;
• Ҳатто унинг фикрига қўшилмасангиз ҳам, турли масалаларда унинг мулоҳазаларини қадрласангиз;
• Дўстлар даврасидан кўра, оила дврасида бўлишни афзал кўрсангиз;
• У сиз учун ҳаётдаги энг муҳим инсон эканини таъкидлаб турсангиз;
• У билан ва қилаётган ишларидан фахрлансангиз.

---

Книга  на узбекском языке:  Любовь и уважение (Эмерсон Эггерих)

Женщина нуждается в удовлетворении одного лишь желания - быть любимой. Когда эта потребность удовлетворена, она счастлива. Мужчина имеет лишь одну нужду - уважение к себе. Когда его потребность удовлетворена, он счастлив.
Когда обе эти потребности восполнены, начинают происходить удивительные вещи. "Любовь и уважение" объясняет супругам, почему они реагируют негативно друг на друга, как справиться с подобной реакцией быстро, легко и в соответствии с библейскими истинами.
Основываясь на трех десятках лет консультационной деятельности и на научных и библейских исследованиях, доктор Эмерсон Эггерих с женой Сарой уже пронесли послание любви и уважения по всей Америке, изменяя общение, мышление и отношение друг к другу супружеских пар.
Чего вы хотите для своего брака? Хотите мира? Хотите чувствовать близость друг к другу? Хотите испытывать признательность? Хотите жить в браке по замыслу Божьему? Тогда почему бы вам не попробовать впустить в свою жизнь немного любви и уважения?