Дон Мак-Керри. Иброҳимнинг оиласи: парчаланган шажарани шифолаш - (29-боб) Китоб Ўзбек тилида
Ibrohimning oilasi: parchalangan shajarani shifolash (Don Mak-Kerri) O‘zbek tilida Audiokitob 
Мундарижа
1-ҚИСМ
1-боб: Худонинг дўсти Иброҳим
2-боб: Худонинг дўсти иккиланади
3-боб: Ҳожарнинг фожеаси
4-боб: Исмоил: Худо эшитади
5-боб: Ака-укалар ўртасидаги адоват
2-ҚИСМ. ИСМОИЛНИНГ ЭНГ МАШҲУР ЎҒЛИ
6-боб: Муҳаммад – биринчи мусулмон
7-боб: Қуръон – Муҳаммаднинг китоби
8-боб: Шаклланган ислом: ҳадис ва қонун
9-боб: Ислом. Унинг эътиқод белгилари ва диний вазифалари
3-ҚИСМ. КЎП ҚИЁФАЛИ ИСЛОМ
10-боб: Исломда этник мансублик ва сиёсат
11-боб: Катта бўлиниш: суннийлар ва шиалар
12-боб: Мистицизм: қонундан қочиш
13-боб: Халқ исломи: мусулмонлик ва руҳий кучлар
14-боб: Жанговар ислом: аслиятга қайтиш
15-боб: Ислом ва секуляризм
16-боб: Рақиб пайғамбар Мирзо Ғулом Аҳмад
17-боб: Ирқчи ислом. Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
4-ҚИСМ. МУСУЛМОНЛАРГА ХИЗМАТ ҚИЛИШ
18-боб: Исонинг йўли
19-боб: Худо Шоҳлиги ва маданият
20-боб: Мусулмонларга хизматчи
21-боб: Руҳий кучдан фойдаланиш
22-боб: Аниқ ҳаракатлар доираси
5-ҚИСМ МУСУЛМОНЛАР БИЛАН ИШЛАШ МЕТОДЛАРИ
23-боб: Исо ва суннийлар
24-боб: Исо ва шиалар
25-боб: Исо ва келишувчан мусулмонлар
26-боб: Исо ва жанговар мусулмонлар
27-боб: Исо ва мутасаввифлар
28-боб: Исо ва халқ исломига итоат этувчи мусулмонлар
29-боб: Исо ва аҳмадийлар
30-боб: Исо ва Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
6-ҚИСМ. ИСЛОМ ВА МАСИҲИЙЛИК ЎРТАСИДАГИ ИЛОҲИЙ ЗИДДИЯТЛАР
31-боб: Мусулмонларнинг Муқаддас Битикка ҳужумлари
32-боб: Муҳаммад ўзини пайғамбар дебэълон қилади
33-боб: Муҳаммаднинг Қуръон ҳақидаги таъкидлари
7-ҚИСМ. ИБРОҲИМ ОИЛАСИДА ЯРАШУВ
34-боб: Бошқа эътиқодга ўтишдан жароҳат олиш
35-боб: Мураббийлик баҳоси
36-боб: Мураббийликнинг аниқ мақсадлари
37-боб: Жамоанинг шаклланиш модели
38-боб: Машаққатнинг ниҳояси
Сўнг сўз
29 – боб
Исо ва аҳмадийлар
“Исо уларга шундай жавоб берди: “Эҳтиёт бўлинглар, ҳеч ким сизларни йўлдан оздирмасин!Чунки кўпчилик ўзларини Менинг номим билан атаб: “Мен Масиҳман”, — деб бир қанча одамни йўлдан оздирадилар” (Матто 24:4, 5)
1889 йили Мирза Ғулом Аҳмад исмли одам: “...у Ёғ суртилган Исо ва маҳди эканлигини, унинг келиши илгари башорат қилинганлигини эълон қилди” (Mujeeb, 1967:543) (қолгани 16-бобда батафсил изоҳ қилинган эди).
Ғулом Аҳмад Мирзо - маҳди
Маҳди ҳақидаги таълимот исломнинг иккала асосий мазҳаби – суннийлар ва шиалар учун умимий эди. Айримларнинг тахмин қилишича, маҳди – бу Масиҳдир. Аммо кўпчилик у Масиҳдан бошқача эканлигига, Масиҳ келгунга қадар келиб, исломнинг олдинги софлигини тиклашига, сўнгра Дажжол келиб ўзининг издошларини олиб кетишига, шундан сўнг Масиҳ пайдо бўлиб Дажжолни йўқ қилишига ишонади. Масиҳийларнинг бахтига қарши, Мирзо Ғулом Аҳмад юқорида қайд қилинган таълимотни бузиб талқин қилди. Унинг фикрича, маҳдиларнинг хусусиятларидан бири –Дажжолни ёки Сохта Масиҳни ажратиб олиш қобилиятидир. Мирзо Ғулом Аҳмад маҳди сифатида ҳозирги замон масиҳийлигида Дажжол руҳини аниқлаб олди.
Мирзода Дажжол каби таъсир бор
Мирзо Ғулом Аҳмад Масиҳга нисбатан баъзи бир ғалати фикрларни айтди. Унинг таъкидлашича, Масиҳ Канадаги тўйда онасини ҳақорат қилган, “Эй Тангрим, Тангрим, нега Мени ташлаб қўйдинг?” – деб Раббийга фарёд қилиб, хочда иродаси сустлигини намоён қилган. Қолаверса, Мирзо Ғулом Аҳмаднинг гапига қараганда, Масиҳ хочда ўзини ўликка солган, аслида эса У ҳушини йўқотган, сўнгра яна ҳушига келган ва Кашмирга жўнаган. У ерда Исо 120 ёшга киргунга қадар воизлик қилган, сўнгра ўша ерда вафот этган. Аҳмадийнинг издошлари бугунги кунда Шринагарда Мирзо Ғулом Аҳмаднинг қабрини кўрсата оладилар.
Крэгнинг фикрича, Мирзо Ғулом Аҳмад мусулмонларга ҳалокатли таъсир ўтказган. Бундай зарарли таъсир оқибатида мусулмонларнинг масиҳийларга нисбатан душманлик муносабатлари янада кучайган (Cragg, 1956:251).
Мирзонинг номусулмонларча таълимоти
Аҳмад ўз издошларининг эътиборини шу билан ўзига жалб қилдики, имондан юз ўгирганларни ўлдириш ва ҳарбий низоларни “муқаддас уруш – жиҳод” орқали ҳал этиш зарур, деган ортодоксал назариялардан воз кечди. Ислом унинг шахсий талқинида анъанавийликдан фарқ қилиб, замонавий илм-фан ютуқлари билан ажойиб тарзда уйғунлашади.
Аҳмадийлар ҳаракатининг кенг тарқалиши
Аҳмадийлар ҳаракати Покистон Олий Суди томонидан 1974 йили номусулмон деб тан олинганлигига қарамасдан, Яқин Шарқдан ташқарида Аҳмадийлар ҳаракати мусулмон оламининг кўплаб мамлакатларида гуллаб-яшнамоқда. Ушбу обзорга биз бу мазҳабни ҳам қўшдик, чунки у шунақанги кўзга ташланган ва кенг тарқалганки, эътибор беришимизни талаб этади.
Масиҳийларга махсус чақириқ
Бу тоифадаги мусулмонлар билан ишлаш катта севгини, сабр-тоқатни ва мустаҳкам билимни талаб этади. Аҳмадий издошлари Муқаддас Китобни жуда яхши биладилар, лекин мутлақо сохта сабаблар туфайли ўрганадилар. Улар Муқаддас Китобдан муаммоли матнларни, зиддиятли оятларни ва ҳар турли мантиқий хатоларни излайдилар.
1974 йилдан бошлаб бу мазҳаб расмий равишда ғайриисломий деб эълон қилингандан кейин, Аҳмадийлар масиҳийлар билан мулоқот қилишлари учун бир қадар йўл очилди, ушбу китоб муаллифининг шахсий кузатувлари шу фикрга олиб келди.
Ҳамфикрлик соҳалари
Ушбу мазҳаб тарафдорларига нисбатан ўзимда хайрихоҳлик уйғотишга ҳаракат қилар эканман, мен ҳамфикрликни намоён қилдим. Биринчидан, бу юқорида қайд этиб ўтилган имондан юз ўгириш ва жиҳод билан боғлиқ бўлган шариатнинг шафқатсиз ортодоксал қонунларидан уларнинг воз кечиши туфайли юз берган бўлса, иккинчидан, йигирманчи аср технология ва илм-фан ютуқлари билан диннинг уйғунлашувини кўрсатишга ҳаракат орқали келиб чиқди.
Ҳам Муқаддас Китобни, ҳам Қуръонни яхши билиш зарурати
Лекин масиҳий хизматчи иккала соҳада – ҳам Муқаддас Китоб нуқтаи назаридан, ҳам Қуръон нуқтаи назаридан Аҳмаднинг таълимоти асоссизлигини кўрсатишни ўз олдига мақсад қилиб қўяр экан, ниҳоятда моҳир ва билимдон бўлиши керак. Бу хизматчидан етарлича даражада ҳам Қуръонни, ҳам Муқаддас Китобни яхши билишни талаб этади. Қолаверса, Аҳмад – мусулмонлар ва масиҳийлар кўз ўнгида сохта пайғамбар эканлигини масиҳий хизматчи кўрсата билиши керак. Ортодоксал ислом нуқтаи назаридан Аҳмаднинг таълимоти Қуръон матни билан мувофиқ келмаслигини кўрсатиш мумкин. Масиҳий хизматчи қуйидаги ҳолатларни тасдиқлаш мақсадида Қуръон билан етарли даражада таниш эканлигини намоён қилиши лозим.
Ортодоксал ислом таълимотига биноан Муҳаммаддан бошқа ҳеч қандай пайғамбар бўлиши мумкин эмас. Муҳаммад ислом учун – “пайғамбарларнинг муҳри”, яъни пайғамбарларнинг энг буюги ва сўнгиси эди: “Муҳаммад сизлардан бирон кишининг отаси эмасдир, балки у Оллоҳнинг пайғамбари ва пайғамбарларнинг сўнгисидир. Оллоҳ барча нарсани билгувчи бўлган зотдир” (Қуръон, 33:40). Ушбу оятга мусулмон тафсирчиси Юсуф Алининг шарҳи шундай: “Муқаддас пайғамбар Муҳаммад ҳаворийларнинг узундан–узоқ сафининг якунидир. Раббий таълимоти ривожланмоқда, аммо Муҳаммаддан сўнг энди бошқа пайғамбар бўлмайди” (Yusuf Ali, 1977:119, 3731-изоҳ).
Муқаддас уруш – бу ҳар бир имонли мусулмонга юклатилган муқаддас бурчдир: “Сизларга ёқмаса-да, жанг қилишингиз фарз қилинди. (Зотан) сизлар ўзингиз учун энг яхши бўлган нарсани ёқтирмаслигингиз ва сиз учун ёмон бўлган нарсани яхши кўришингиз мумкин. Оллоҳ билур, сизлар билмассиз” (Қуръон, 2:212-213(216).
Ортодоксал исломда имондан юз ўгирганларнинг жазоси ўлимдир: “Улар ўзлари кофир бўлганлари каби сизлар ҳам кофир бўлиб, улар билан баробар бўлиб қолишларингизни истайдилар. Бас, сизлар то Оллоҳ йўлида ҳижрат қилмагунларича уларни дўст тутманглар! Агар юз ўгирсалар, уларни топган жойингизда тутиб ўлдирингиз ва улардан на бир дўст ва на бир ёрдамчи олмангиз!” (Қуръон, 4:91 (89). Анъанавий қарашларнинг вакили бўлмиш буюк мусулмон шарҳловчиси Байдавий ушбу парча хусусида шундай дейди: “Кимки яширинчами ёки очиқчасигами, имонидан қайтсаю уни биронта мусулмон қаерда топса ҳам, ҳар қандай бошқа кофир сингари тутиб ўлдирсин” (Zwemer, 1924:33).
Аҳмадийлар кимнинг обрў-эътиборига суянади?
Аҳмадийларнинг тарафдорларига доимо қуйидагича савол берадилар: “Сизнинг ғалати таълимотингиз кимнинг обрў-эътиборига суянади?” Шубҳасиз, ортодоксал исломда мавжуд бўлган ягона, расмий муқаддас ёзув - Қуръон обрўли манба бўла олмайди.
Мирзо – Масиҳ
Аҳмадийларнинг масиҳийлик таълимотига қилган ҳужуми хусусида, Мирзо Ғулом Аҳмаднинг қайтиб келган Масиҳ эканлиги борасида гап кетар экан, масиҳий хизматчи чуқур сабр-тоқат кўрсатиши лозим. Мусулмонларнинг ҳужумидан ҳимояланиш тўғрисидаги маслаҳатлар билан ўқувчи кейинги бўлимга мурожаат қилиб, атрофлича танишиб олиши мумкин.
Аҳмадийлар издошларига Муқаддас Китоб ҳам, кейинги масиҳийларнинг тарихи ҳам Мирзо Ғулом Аҳмаднинг бемаъни эътирофларини асло қўллаб-қувватламаслигини масиҳий кўрсатиши керак.
Бунинг учун масиҳий машаққатли ишга қўл уриши, яъни Муқаддас Китобнинг оригинали ҳақиқий, аслига тўғри ва Худодан руҳ олганини ва замонавий таржималар ҳам ишончли манба эканлигини исботлаб бериши лозим. Бунинг учун ўқувчи яна кейинги бўлимдаги материалларга мурожаат қилиши даркор.
Масиҳий хизматчи Муқаддас Китобнинг ҳақиқийлигини асослаб, Мирзо Ғулом Аҳмаднинг бемаъни эътирозларини инкор қилишда ундан фойдаланиши мумкин. Аввало, масиҳий бизнинг Иловамизга – Инжил пайғамбарларининг ҳақиқий тавсифига мурожаат қилиши керак. Бу Илова билан танишиб чиққач, шу нарса аён бўладики, Мирзо Ғулом Аҳмад Инжилга асосланган талабларга ва пайғамбарларга қўйилган мезонларга асло тўғри келмас экан.
Булардан ташқари, масиҳий хизматчи Муқаддас Китобга мувофиқ, Масиҳ бизнинг гуноҳларимиз учун хочда ўлганига, яна Муқаддас Битикларга мувофиқ, У дафн этилганига ва учинчи куни тирилганига, сўнг осмонга кўтарилиб кетишидан олдин У юзтача одамга зоҳир бўлганига (1 Коринфликларга 15:4-8) инкор қилиб бўлмайдиган далил-исбот келтириши асло қийин иш эмас. Эллигинчилар куни Масиҳга имон келтирганларга ҳозирда биз билан бирга бўлган Муқаддас Руҳни ёғдирганини гапирмаса ҳам бўлади. Шифо бериш, гуноҳларни кечириш ва мўъжизалар кўрсатиш Худонинг Шоҳлигининг, Қонунларининг реал мавжудлигига ҳақиқий гувоҳ сифатида хизмат қилади.
Аҳмад – қайтиб келган Масиҳ деган бемаъни гапни фош этишда масиҳий Инжилда Масиҳнинг иккинчи бор келиши тўғрисидаги оятларга мурожаат этиб, Аҳмаднинг бу гапи нақадар бемаънилик эканлигини ҳеч бир қийинчиликсиз кўрсата олади.
Биз Масиҳнинг иккинчи марта келиши тўғрисида қуйидаги парчаларни кўриб чиқишни маслаҳат қилган бўлар эдик:
“Ўшанда Инсон Ўғлининг аломати осмонда намоён бўлади. Ер юзидаги барча қабилалар қайғуради. Шунда ҳамма одам Инсон Ўғлини кўради. Инсон Ўғли қудратга ва буюк улуғворликка бурканиб, булутларда келади. Карнайнинг баланд садоси остида У фаришталарини ернинг тўрт томонига юборади. Улар дунёнинг бир бурчагидан бошқа бурчагигача танланган одамларни тўплаб олишади” (Матто 24:30, 31).
“Зотан, Раббимиз Исо Масиҳ буюк бир садо, бош фариштанинг овози ва Худонинг карнайи садоси остида келганда, биринчи бўлиб Унга ишонган ҳолда ўлганлар тирилади. Сўнг биз, ҳали тирик бўлганлар, ҳавода Раббимизни қаршилаб олиш учун улар билан бирга булутларда кўтариламиз. Шундай қилиб, ҳаммамиз Раббимиз билан абадий бирга бўламиз” (1 Салоникаликларга 4:16, 17).
“Аслида, Раббимиз Исо, ўғри келгандай, ногаҳон келиб қолади. Ўша куни осмон гувиллаб ёниб, ғойиб бўлади, самовий жисмлар олов тафтидан куйиб кетади, шунда ер ва унда қилинган ҳар бир иш очиқдан–очиқ ошкор бўлиб, ҳукм этилади” (2 Бутрус 3:10).
Исонинг қайтиб келишига ҳамоҳанг бўлган аломатлар ва мўъжизалар, ёқимли қўрқув, куч ва қудрат шу қадар ажойиб, шу қадар салобатлики, Исонинг келишини ҳеч бир сохта пайғамбарнинг келиши билан солиштириб бўлмаслигини халқ қийинчиликсиз тушуниб олади, бу ҳатто кулгили ҳам туюлади. Гарчи аҳмадийларнинг издошлари, одатга кўра, оташин ва мунозара қилишга моҳир бўлсалар ҳам, масиҳий миссионер улардан кўра тажрибалироқ бўлиб, усталик билан Муқаддас Битик борасида билимларини қўллаши лозим.
Аҳмадий мағлуб бўлиши мумкин
Аҳмадий уч сабабга кўра мағлуб бўлиши мумкин. Биринчидан, унга қарашли бўлган позиция Қуръон нуқтаи назаридан асоссиздир. Уларнинг бирор манбага таянган мустаҳкам асоси йўқ (ўзларининг яратувчисининг асарларидан ташқари). Қолаверса, Қуръон сўнгги манба сифатида улар томонидан аллақачон инкор этилган.
Иккинчидан, аҳмадийлар ғайриисломий деб эълон қилиниб, бутун мусулмон оламида номусулмонлар сифатида тан олинган. Бошқача қилиб айтганда, исломда уларнинг реал базаси йўқ. Улар алоҳида гуруҳ ҳисобланадилар ва бошқаларга қараганда ортодоксал мусулмонлар томонидан янада кучлироқ таъқиб этиладилар. Шахсий айрилиқ ҳисси уларнинг кўпчилигини масиҳий дўстлар билан мулоқотга киришишлари учун имкон яратади.
Учинчидан, улар бугунги кунда ҳам Муқаддас Китоб билан яхши танишдирлар. Модомики, улар ўзларининг шахсий таълимотларини яратишда Муқаддас Китобдан фойдаланар эканлар, масиҳий хизматчи Муқаддас Китобда айтилганларнинг ҳаммаси ишончга сазовор эканлигини ва Инжил ҳақиқати мукаммал эканлигига уларни ишонтириши керак.
Юқорида айтиб ўтилганларга яна шуни қўшимча қилиш лозимки, Муқаддас Китобнинг таълимотига биноан ҳамда ўз табиатига кўра Худо Шоҳлиги илоҳийдир. Муқаддас Китоб ва ҳозирги замонавий илмий билим ўртасида бир-бирига зид тушунчалар мавжуд эмас. Айнан шу Мирзо Ғулом Аҳмаднинг шахсий таълимоти ва таянч нуқталаридан бири ҳисобланади.
Албатта, биз юқорида муҳокама қилиб ўтган хизматимизнинг барча бошқа асосларини эсимиздан чиқармаслигимиз керак. Биз ўз яқинларимизни севишимиз керак, уларнинг инсонларга хос икки тарафлама эҳтиёжларига ёрдам беришимиз зарур, Муқаддас Руҳнинг куч-қудрати ҳақида гувоҳлик беришимиз лозим. Шу билан бир қаторда, Раббий уларнинг таълимотини чулғаб олган сохта пайғамбарни улуғлаш хатосидан халос этсин, деб ибодат қилишимиз даркор.
Книга на Узбекском языке: Семья Авраама: исцеление сломанной ветви (Дон Мак-Керри)
Эта книга призвана помочь христианским работникам, научить их как трудиться с сыновьями и дочерьми Измаила, так как Мухаммад и его потомки решили отождествить себя с коленом Агари и Измаила.
Эта книга написана не для научных работников, она написана непосредственно для тружеников. Работа эта призвана стать введением в труд среди мусульман.
Для тех, кто имел счастливую возможность закончить учебное заведение, специализируясь на исламе, для тех, кто достиг определенных вершин, занимаясь практическим трудом и самообразованием, нет ничего особенного в этой книге. Но для тех, кто специально не изучал миссиологию и ислам, у кого не было доступа к самым последним исследованиям в этой сфере, книга эта может восполнить имеющийся пробел в знаниях.
