Дон Мак-Керри. Иброҳимнинг оиласи: парчаланган шажарани шифолаш - (3-боб) Китоб Ўзбек тилида
Ibrohimning oilasi: parchalangan shajarani shifolash (Don Mak-Kerri) O‘zbek tilida Audiokitob
Мундарижа
1-ҚИСМ
1-боб: Худонинг дўсти Иброҳим
2-боб: Худонинг дўсти иккиланади
3-боб: Ҳожарнинг фожеаси
4-боб: Исмоил: Худо эшитади
5-боб: Ака-укалар ўртасидаги адоват
2-ҚИСМ. ИСМОИЛНИНГ ЭНГ МАШҲУР ЎҒЛИ
6-боб: Муҳаммад – биринчи мусулмон
7-боб: Қуръон – Муҳаммаднинг китоби
8-боб: Шаклланган ислом: ҳадис ва қонун
9-боб: Ислом. Унинг эътиқод белгилари ва диний вазифалари
3-ҚИСМ. КЎП ҚИЁФАЛИ ИСЛОМ
10-боб: Исломда этник мансублик ва сиёсат
11-боб: Катта бўлиниш: суннийлар ва шиалар
12-боб: Мистицизм: қонундан қочиш
13-боб: Халқ исломи: мусулмонлик ва руҳий кучлар
14-боб: Жанговар ислом: аслиятга қайтиш
15-боб: Ислом ва секуляризм
16-боб: Рақиб пайғамбар Мирзо Ғулом Аҳмад
17-боб: Ирқчи ислом. Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
4-ҚИСМ. МУСУЛМОНЛАРГА ХИЗМАТ ҚИЛИШ
18-боб: Исонинг йўли
19-боб: Худо Шоҳлиги ва маданият
20-боб: Мусулмонларга хизматчи
21-боб: Руҳий кучдан фойдаланиш
22-боб: Аниқ ҳаракатлар доираси
5-ҚИСМ МУСУЛМОНЛАР БИЛАН ИШЛАШ МЕТОДЛАРИ
23-боб: Исо ва суннийлар
24-боб: Исо ва шиалар
25-боб: Исо ва келишувчан мусулмонлар
26-боб: Исо ва жанговар мусулмонлар
27-боб: Исо ва мутасаввифлар
28-боб: Исо ва халқ исломига итоат этувчи мусулмонлар
29-боб: Исо ва аҳмадийлар
30-боб: Исо ва Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
6-ҚИСМ. ИСЛОМ ВА МАСИҲИЙЛИК ЎРТАСИДАГИ ИЛОҲИЙ ЗИДДИЯТЛАР
31-боб: Мусулмонларнинг Муқаддас Битикка ҳужумлари
32-боб: Муҳаммад ўзини пайғамбар дебэълон қилади
33-боб: Муҳаммаднинг Қуръон ҳақидаги таъкидлари
7-ҚИСМ. ИБРОҲИМ ОИЛАСИДА ЯРАШУВ
34-боб: Бошқа эътиқодга ўтишдан жароҳат олиш
35-боб: Мураббийлик баҳоси
36-боб: Мураббийликнинг аниқ мақсадлари
37-боб: Жамоанинг шаклланиш модели
38-боб: Машаққатнинг ниҳояси
Сўнг сўз
3 – боб
Ҳожарнинг фожеаси
“Эй, Ҳожар, Сорайнинг чўриси! Қаердан келяпсан? Қаерга кетяпсан? — деб сўради.
— Бекам Сорайдан қочиб келяпман, — деб жавоб берди Ҳожар” (Ибтидо 16:8).
“Нимага ғам чекяпсан, Ҳожар? Қўрқма, сен болани қолдириб кетган жойдан Худо унинг йиғисини эшитди.
Қани, болани тургиз, унинг қўлидан ушла. Мен унинг наслидан буюк халқ яратаман” (Ибтидо 21:17-18).
Муқаддас Битикда ажойиб муносабатлар намунаси сифатида Худо ва Ҳожар ўртасида бўлиб ўтган мулоқотни келтириш мумкин. Мисрлик чўри қиз Худога ёқадими? Агар ҳақиқатан ёқса, ундай ҳолда Ҳожар ҳақида қандай гувоҳлик бериш мумкин? Биз Ҳожардан яратилганмиз ёки у билан илоҳий яқинлигимиз бор, деб тасдиқловчи мусулмонлар билан мулоқотга киришамиз.
Худонинг Ҳожарга кўрсатган муруввати
Худо бу бахтиқаро аёлга мурувват кўрсатган экан, бу воқеа биз учун ниҳоятда қизиқарли. Худо Ҳожарни икки маротаба қутқарди: биринчи марта – уни Сорайнинг ҳузурига қайтарди, иккинчи марта эса – Ҳожар билан Исмоил саҳрода ўлай деб ётганларида, Худо икковининг ҳаётини сақлаб қолди. Тахминларга кўра, Раббий мисрлик чўри ва унинг ўғлининг тақдиридан безовталанган экан, биз ҳам ўзини бола деб ҳисоблаганларнинг онгини оширишга ўз ҳиссамизни қўшишимиз лозим. Бу муаммонинг муҳим эканлиги сабабини тушуниш мақсадида Ибтидо китобига мурожаат қиламиз. Айнан шу китобда биз қуйидагиларни ўқиймиз:
“Худо Ўз суратидагидай қилиб яратди инсон зотини,
Эркагу аёл қилиб яратди уларни” (Ибтидо 1:27).
Ҳожар мисрлик чўри эканлигига қарамай, барчамизнинг табиатимиз сингари унинг табиати ҳам гуноҳ қилишга мойил эканлигидан қатъий назар, у ўз Яратувчиси – Худонинг олийжаноб сиймосини олиб юрарди. Худо уни эъзозларди. Ҳожар У учун қадрли эди. Агар Иброҳим бутун одамзодни марҳаматлаш учун танлаб олинган бўлса, Ҳожар айнан шу марҳамат ёйилиши керак бўлган ижодни намоён қилади.
Худо ҳеч кимнинг ҳалок бўлишини истамайди
Муқаддас Битикда шу нарса яққол кўриниб турибдики, Иброҳим ва Сора Ҳожарнинг ўлимини хоҳлаганлар. Бироқ Ҳаворий Бутрус бизга шундай дейди: “Баъзилар Раббимиз келмаяпти, берган ваъдасини бажаришга У кечикяпти, деб ўйламоқда. Аслида ундай эмас, У сабр–тоқат қиляпти, чунки ҳеч кимнинг ҳалок бўлишини истамай, ҳамманинг тавба қилишини хоҳлаяпти” (2 Бутрус 3:9). Бу воқеадан Худонинг севгиси борлиги тўғрисида Иброҳим ва Сора кўп нарсаларни билиш олишлари керак эди. Инсон ҳаётига қандай маъно беришни Худо бу эр-хотинга кўрсатди. Баъзи одамларга нисбатан уларнинг ҳаёти ҳеч нарсага арзимасдай бўлиб туюлишига У йўл қўймайди. Кейинроқ Исо Худонинг бу муносабатини қуйидагича эсда қоладиган сўзлар билан ифодалади: “Бешта чумчуқ икки тангага сотилади, шундай эмасми? Бироқ буларнинг биронтаси ҳам Худонинг назаридан четда қолмаган. Сизларнинг эса ҳатто бошингиздаги ҳар бир тола сочингиз саналган. Қўрқманглар, сизлар кўплаб чумчуқлардан қадрлироқсизлар” (Луқо 12:6, 7). Худди шунга ўхшаш ғамхўрликни У самариялик аёлга ҳам кўрсатди (Юҳанно 4:1-42). Исо Унга замонавий Ҳожарни топиб берди, Исо бу аёлга Худонинг севгисини ҳамда мурувватини намоён этди.
Ҳожар ва самариялик аёл
Ҳожар ва самариялик аёлнинг тарихи шунчалик ўхшашки, бу тарихни махсус изоҳлаш лозим бўлади. Иккала аёл ҳам жамиятнинг назаридан қолган эдилар, бири – қувғинга учраган чўри-аёл, бошқаси эса – бир эрдан иккинчисига, иккинчисидан яна бошқасига ўтиб юрган, ва ниҳоят, унга эр бўлмаган эркак билан яшаётган аёл. Иккала воқеа ҳам қудуқнинг ёнида юз берди. Раббий Ҳожарга жисмоний ҳаётини тутиб туриши учун сув берди, бошқасига эса Исо “ҳаётбахш сув” берди. Ўшанда Ҳожар деди: “Мен кўрадиган Худони кўрдим-а!” (Ибтидо 16:13). Самариялик аёл эса шундай деди: “Мен қилган ишларнинг ҳаммасини У айтиб берди” (Юҳанно 4:39). Худо Ҳожарнинг кўзини очиб юборган эди, у бир қудуқни кўрди. Қудуқдан мешни сувга тўлдирди–да, боласига ичирди, сўнг ўзи ҳам ичди. Шу тариқа она-боланинг ҳаётлари сақлаб қолинди. Исо кўзини очиб, “қудуқ олдида турган аёлга қаради”. Аёл эса Унинг Ёғ суртилган эканлигини фаҳмлади. Ота Худо Ўзининг буюк севгисини Ҳожарга ва Исмоилга кўрсатди.
Ҳожарнинг қизларига нисбатан Худо севгиси
Ушбу сабоқ ҳозирги кунда ҳар бир мусулмон аёлига - ер юзидаги ҳар бир бешинчи аёлга алоқадор. Чунки Худо Ҳожарга берган ваъдасини сўзсиз бажарганини биз биламиз. У шундай деган: “ Сенинг наслингни шу қадар кўп қиламанки, кўплигидан ҳеч ким санай олмайди” (Ибтидо 16:10). Юқорида айтиб ўтганимиздек, мусулмон аёлларининг ҳаммаси ҳам ўзлари Ҳожардан келиб чиққанликларини айтавермайдилар. Бироқ улар ҳар доим ўзларининг Ҳожар билан руҳан яқин эканликларини тасдиқлайдилар.
Ҳожар тарихининг зиёратчилар томонидан такрорланиши
Ҳожар ҳеч қачон Қуръонда ўз исми билан аталмайди. Лекин ҳадисларда, яъни ривоятларда, у тўғридан-тўғри Исмоилнинг онаси деб аталади. Маккага борган ҳар бир зиёратчи мусулмон Ҳожарга ўхшаб сув ахтариш керак. Бу ҳам бир маросим. Шу мақсадда зиёратчилар Ас-саф ва Ал-Марв тепаликларида дарбадар бўлиб юрадилар. Зиёратчилар оби Замзам қудуғи олдида тўпланиб, Ҳожарга Худонинг қилган мурувватини эслайдилар ва сувдан ичадилар.
Исо Масиҳ биз учун – Ҳаётбахш Булоқ Манбаидир. Шунинг учун зиёратчилар маросимлари, бир томондан, ҳис-туйғуларни уйғотса, иккинчи томондан, барибир, умид пайдо қилади. Зиёратчилар моддий сув излаш саҳнасини ўйнаганларида, уларни кузатиш жуда ачинарли, айни шу вақтда Раббий уларга руҳий сув беришга интилади. Исо Масиҳнинг Ўзи бу изланишнинг чинакамига охири бўлди. Бироқ ислом бундай изланишга мусулмонлар эга бўлишларини таъқиқлайди. Лекин Худо мурувват кўрсатиб, ташна инсоний руҳга очилади. Биз эса бу инсонларни, Исонинг ҳаёт бахш этувчи булоғидан ичсин, деб олиб келамиз.
Ушбу бобни ниҳоясига етказар эканман, мен сизни ажойиб таъсирчан бир шеър билан таништирмоқчиман. Ушбу шеър голландиялик масиҳий Иҳсоқ де Коста қаламига мансуб (1860 йил). Шеър 1990 йил таржима қилинган. Менинг илтимосимга биноан шеър лейденлик Мартин Вогелаар томонидан таржима қилинди ва унинг рухсати билан муаллиф инглиз тилида шеърнинг қофиясини келиштирди. Ушбу шеър чуқур хайрихоҳлик ҳислари билан суғорилган бўлиб, бу хайрихоҳликни ҳозирги замондаги Ҳожар қизларига нисбатан татбиқ қилсак бўлади.
Кўз олдимда яна хаёлот:
Чўлда аёл бемақсад изғиб юради.
Юраги ғам-андуҳга тўла аёл
Танҳо ўзи ўлимга пешвоз боради.
Оғриқ, дард, алам ва бадномлик
Юракни эзади. Ваҳшийлик мудом,
Қаерда ўлимни кутарсан ҳар дам?
Бир тишлам нонни еб, яна кетарсан.
Йўқ, чўлда изғиб юрган фақат сен эмас:
Юрагинг остида бошқа бир жон бор.
Худди сен сингари у ҳам оч, ташна...
Наҳотки иккингиз бўлаасиз завол?
Қайғу руҳни босди... Бироқ сен билурсен
Нечун экканингни ўрарсан чўлда.
Чўри бўла туриб устун қўйдинг ўзингни,
Кибр-ҳавога берилиб, баланд парвоз қилдинг сен.
Хўш, энди нима? – Чўлда бадарға.
Кеча Иброҳим чодири сеники эди.
Ҳозир қаердасан? Орқага тез қайт –
Худога итоат эт, Сорага бўйсун.
Барчасини унут, беканг оёғига йиқилгин.
Раббий эшитгай сенинг нолангни,
Сен томон борар дарддан халос этгани.
У дер: “Тез қайт Сора ҳузурига,
Кечирим сўра, эт итоат унга!
Беканг томонидан кечирилгайсан сен,
Ибром чодирида топгайсан ором,
Унга ва Сорага хизмат қилиб, бахтли бўлгайсан,
Дарбадарлик оқибатин унутгайсан сен.
Вақти-соати келиб туғасан ўғил,
Буюк ва улуғ бўлар саркарда,
Унинг наслидан яратаман халқу шоҳларни.
Орқага қайт! Турма! Тезроқ бўла қол!”
Книга на Узбекском языке: Семья Авраама: исцеление сломанной ветви (Дон Мак-Керри)
Эта книга призвана помочь христианским работникам, научить их как трудиться с сыновьями и дочерьми Измаила, так как Мухаммад и его потомки решили отождествить себя с коленом Агари и Измаила.
Эта книга написана не для научных работников, она написана непосредственно для тружеников. Работа эта призвана стать введением в труд среди мусульман.
Для тех, кто имел счастливую возможность закончить учебное заведение, специализируясь на исламе, для тех, кто достиг определенных вершин, занимаясь практическим трудом и самообразованием, нет ничего особенного в этой книге. Но для тех, кто специально не изучал миссиологию и ислам, у кого не было доступа к самым последним исследованиям в этой сфере, книга эта может восполнить имеющийся пробел в знаниях.