Дон Мак-Керри. Иброҳимнинг оиласи: парчаланган шажарани шифолаш - (23-боб) Китоб Ўзбек тилида
Ibrohimning oilasi: parchalangan shajarani shifolash (Don Mak-Kerri) O‘zbek tilida Audiokitob 
Мундарижа
1-ҚИСМ
1-боб: Худонинг дўсти Иброҳим
2-боб: Худонинг дўсти иккиланади
3-боб: Ҳожарнинг фожеаси
4-боб: Исмоил: Худо эшитади
5-боб: Ака-укалар ўртасидаги адоват
2-ҚИСМ. ИСМОИЛНИНГ ЭНГ МАШҲУР ЎҒЛИ
6-боб: Муҳаммад – биринчи мусулмон
7-боб: Қуръон – Муҳаммаднинг китоби
8-боб: Шаклланган ислом: ҳадис ва қонун
9-боб: Ислом. Унинг эътиқод белгилари ва диний вазифалари
3-ҚИСМ. КЎП ҚИЁФАЛИ ИСЛОМ
10-боб: Исломда этник мансублик ва сиёсат
11-боб: Катта бўлиниш: суннийлар ва шиалар
12-боб: Мистицизм: қонундан қочиш
13-боб: Халқ исломи: мусулмонлик ва руҳий кучлар
14-боб: Жанговар ислом: аслиятга қайтиш
15-боб: Ислом ва секуляризм
16-боб: Рақиб пайғамбар Мирзо Ғулом Аҳмад
17-боб: Ирқчи ислом. Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
4-ҚИСМ. МУСУЛМОНЛАРГА ХИЗМАТ ҚИЛИШ
18-боб: Исонинг йўли
19-боб: Худо Шоҳлиги ва маданият
20-боб: Мусулмонларга хизматчи
21-боб: Руҳий кучдан фойдаланиш
22-боб: Аниқ ҳаракатлар доираси
5-ҚИСМ МУСУЛМОНЛАР БИЛАН ИШЛАШ МЕТОДЛАРИ
23-боб: Исо ва суннийлар
24-боб: Исо ва шиалар
25-боб: Исо ва келишувчан мусулмонлар
26-боб: Исо ва жанговар мусулмонлар
27-боб: Исо ва мутасаввифлар
28-боб: Исо ва халқ исломига итоат этувчи мусулмонлар
29-боб: Исо ва аҳмадийлар
30-боб: Исо ва Африка-Америкадан келиб чиққан мусулмонлар
6-ҚИСМ. ИСЛОМ ВА МАСИҲИЙЛИК ЎРТАСИДАГИ ИЛОҲИЙ ЗИДДИЯТЛАР
31-боб: Мусулмонларнинг Муқаддас Битикка ҳужумлари
32-боб: Муҳаммад ўзини пайғамбар дебэълон қилади
33-боб: Муҳаммаднинг Қуръон ҳақидаги таъкидлари
7-ҚИСМ. ИБРОҲИМ ОИЛАСИДА ЯРАШУВ
34-боб: Бошқа эътиқодга ўтишдан жароҳат олиш
35-боб: Мураббийлик баҳоси
36-боб: Мураббийликнинг аниқ мақсадлари
37-боб: Жамоанинг шаклланиш модели
38-боб: Машаққатнинг ниҳояси
Сўнг сўз
5 – ҚИСМ МУСУЛМОНЛАР БИЛАН ИШЛАШ МЕТОДЛАРИ
Кириш
Биз мусулмонларга бўлган муносабатларимизга оид кўплаб масалаларни муҳокама қилиб чиқдик. Шунингдек, Исо оламнинг жисмоний кучига қарши ўлароқ Илоҳий кучдан фойлангани ҳақида гапириб ўтдик. Биз Худо Шоҳлиги қай тарзда инсон маданиятининг турли хиллари билан муносабатдошлиги масаласини муҳокама қила бошладик. Биз мусулмон маданиятига қандай муносабатда бўлишимиз кераклигини ҳаворий Павлуснинг фаолиятидан билиб олдик. Яна руҳий курашнинг табиати ҳақида ҳам гапирдик. Қолаверса, биз мусулмон дўстларимизга, қўшниларимизга қандай муносабатда бўлишимиз кераклиги тўғрисидаги амалий масалаларни кўриб чиқдик. Генри Мартин ҳаёти мисолида биз муҳокамани тугатдик.
Мусулмонларнинг турли типига мансуб бўлган ёндашувимизни муҳокама қилиш жараёнида бу ҳамма маълумотни биз доимо ёдда сақлашимиз керак. Агар зарурат туғилгудек бўлса, юқорида қайд этилган барча тамойиллар қўлланилиши лозим. Бироқ, мусулмонларнинг ҳар бир тоифаси шахсий, ўзига хос хусусиятларга эга.
Шундай қилиб, қандай мусулмонни сиз Масиҳ учун қўлга киритмоқчисиз? Уларни бошқа мусулмонлардан ажратиб турадиган қандайдир ўзгача қарашлари мавжудми? Уларнинг келиб чиқиши, имон-эътиқоди, дунёқарашидаги аксиомалар алоҳида усулларни қўллашингизга сизни даъват қилиши керакми? Мусулмонлар билан ишлашингиз жараёнида шаклланган махсус усул, менимча, керак. Баъзи вазиятларда масиҳий хизматчи мусулмоннинг имон-эътиқодидан фойдаланиши ёки унинг ҳаётий тажрибасини масиҳийча мазмунга тўлдириши мумкин. Бошқа ҳолатларда эса масиҳий хизматчи мусулмон тасаввурларидан ўзини четга тортиши лозим, ўзининг мутлақо ўзгача қарашларини ишончли тарзда унга намоён қилиши керак.
Ушбу бўлимда у ёки бу оқимдаги мусулмонлар билан қандай ишлаш кераклиги тўғрисида биз бир нечта маслаҳатлар келтирамиз. Исо ҳозирда бизнинг ўрнимизда бўлганда қандай йўл тутишини тасаввур этишга ҳаракат қиламиз.
Исо мусулмон-суннийлар, шиалар, жангари мусулмонлар ва мўмин мусулмонлар билан, мутасаввуфлар, халқ исломига эътиқод қилувчи одамлар билан, аҳмадийлар билан ва келиб чиқиши афроамерикалик бўлган мусулмонлар билан қай тарзда мулоқот қилар экан? Шундай қилиб, таҳлилимизни бошлаймиз. Бироқ шуни ёдингизда тутингки, ушбу маслаҳатларни ўз шахсий тажрибангизда синаб кўришингиз керак. Бу маслаҳатлар – мазкур вазиятда мана шу ягона усул ёрдами билан Раббий аниқ бир мусулмонлик эътиқодига таъсир кўрсатади – дегани эмас.
Мусулмонлар кўпинча ўз масиҳий дўстларининг фақатгина ширин сўзларини эшитганларида эмас, балки жозибадор, мафтункор, лаззатли ҳаётларини кўрганларида Масиҳга юз тутишларини ҳам эсингиздан чиқарманг. Баъзи бир мусулмонларни қандай масалалар қизиқтирганлигини масиҳий хизматчи билганлиги учун ва охир-оқибатда, Масиҳ - бундай мусулмонларнинг эҳтиёжи, уларни қониқтирмаган талабларига жавоб эканлигини кўрсата олганлиги учун Масиҳга келадилар.
23 – боб
Исо ва суннийлар
Уч кундан сўнг Уни Маъбаддан топдилар. У муаллимлар орасида ўтирарди, уларнинг гапларига қулоқ солиб, саволлар берарди. Исонинг гапларини эшитганларнинг ҳаммаси Унинг фаҳм–идрокига ва бераётган жавобларига ҳайрон қолардилар (Луқо 2:46, 47).
Эсингизда бўлса, суннийлар шундай одамларки, улар Муҳаммад изидан борадилар, Қуръонни ҳам, ҳадисни ҳам тан оладилар. Мўмин, имон-эътиқодли сунний шариат қонунларига амал қилиб яшашга интилади. Эҳтимол, мусулмон суннийлар Исо давридаги ортодоксал яҳудийларга ўхшаб кетса керак. Тахминимизча, Исо ўз вақтида Мусо қонунларининг ихлосмандларига қандай муносабатда бўлган бўлса, суннийларга нисбатан ҳам шундай муносабатда бўлган бўларди.
Мусо қонунларига Исонинг муносабати
Исо ўн икки ёшидан дин билан қизиқа бошлади, чунки айнан Муқаддас Битикни, Қадимги Аҳдни ўрганаётганларда шундай кечинма бўлиши керак эди. Шунингдек, Исо имонлиларни ҳаракатлантирадиган куч, уларнинг ички интилишлари билан ҳам қизиқарди. Исо ўз хизматига киришар экан, Қонуннинг амалий натижа бера олиши ҳақида гапирган эди. Аслини олганда, ўзининг бутун вазифасини У шу Илоҳий Буйруқни чиндан бажаришда деб биларди. Ушбу муносабат билан У шундай дейди:
“Мени, Таврот ёки пайғамбарларнинг битикларини бекор қилгани келган, деб ўйламанглар. Мен бекор қилгани эмас, балки бажо келтиргани келдим.
Сизга чинини айтайин: еру осмон йўқ бўлиб кетиши мумкин. Аммо Тавротдаги на бир ҳарф, на бир нуқта ўчади. Унда ёзилган ҳамма нарса амалга ошади” (Матто 5:17, 18).
Севгининг устунлиги
Исо Қонуннинг моҳиятини, яъни амал қилувчи севгини Қонуннинг унумсиз ҳарфига таққослаб, қарама-қарши қўяди. У Қонунни шундай тушунтирган:
“Эгангиз Худони бутун қалбингиз билан, жону дилингиз билан, бутун онгингиз билан севинг. Бу биринчи ва энг буюк амр.Иккинчиси эса шунга ўхшашдир: “Ўзгани ўзингизни севгандай севинг.” Мусонинг бутун Қонуни ва пайғамбарларнинг ҳамма сўзлари мана шу икки амрга таянади” (Матто 22:37-40).
Севги – Худога бўлган севги, ўзгани севиш – ҳақиқий эзгулик ва диёнат ўлчови бўлиши лозим. Шуни ҳам таъкидлаб ўтишимиз керакки, Исо яҳудийларнинг Муқаддас Битигидаги Қонуннинг маросим томонига амал қилгани сизга маълум. Одамлар кейинроқ яратган маросимларга эса У асло Ўзини алоқасиз деб ҳисоблар эди.
Суннийлар муаммоси: шариат қонуни
Суннийлик Муҳаммад ва унинг издошларининг ғоялари асосида шаклланган бўлиб, иудаизмнинг юқори даражада арабийлашган кўникмасини Мусо Қонунларидан камроқ, Талмуд ва Мишнанинг кейинги қатламларидан ортиқроқ намоён қилади. Бунга яна Шарқ масиҳийлари ва зардуштийлар билан қилинган мулоқот асосида юзага келган ғояларни ҳам қўшиш лозим.
Ислом Қонунни амалга ошириш жараёнида юзага келди. Қонун эса Қуръонда акс этиб, Муҳаммаднинг шахсий ҳаётига ва унинг хизматларига асосланган эди. Исломнинг ривожланишига сабаб – қонуннинг барча амал қилувчи элементлари тизимини қатъий тартибга келтиришга интилиш бўлди. Қонунларнинг ягона намунаси ва яратувчиси Муҳаммад эди. Сунна – Қуръондан, бошқа манбалардан олинган Пайғамбар фаолияти ва ҳикматлари тўпламидир. Шундай қилиб, қонун тушунчасини олий даражада қабул қилиш – суннийликка хос хислатдир. Суннийлар шариат қонунига ва Муҳаммад ҳамда унинг издошлари асос солган удумларга риоя қиладилар.
Хушхабарни ўрганар эканмиз, биз Исонинг турли тоифадаги инсонлар феъл–атворига бўлган муносабати ҳақида билиб оламиз.
Бойлар ва тафсирчилар
Хушхабарда айтилишича, Исонинг ёнига бир бой йигит келибди ва абадий ҳаёт насиб бўлиши учун қандай савобли иш қилишим керак, деб Ундан сўрабди. Йигит ёшлигидан Илоҳий амрларга риоя қилиб келар экан. Бироқ ундаги ички тўсиқ шунда намоён бўлдики, йигит Худодан кўра, ўзининг мол-мулкини афзалроқ билар, бойликни кўпроқ яхши кўраркан. Унинг олдида турган вазифа илоҳий амрларга риоя қилиш эмас эди, чунки йигит бу амрларни ёшлигидан бажариб келарди (қолаверса, унинг ҳаёт тарзи шундан иборат эди). Муаммо шунда эдики, ҳатто Раббийнинг илтимосига кўра ҳам у ўз мол-мулкини сотиб, пулини камбағалларга тарқатишдан бош тортди.
Сохта диндорликка шафқат йўқ
Исо фарзий ва маъжусийларга нисбатан шафқатсиз бўлган, чунки уламолар ва фарзийлар ўтириб олиб фақат амр беришни яхши кўрардилар. Бироқ “Улар кўтариб бўлмайдиган оғир юкни бировларга юклайдилар, ўзлари эса ёрдам бериш учун ҳатто бармоғини ҳам қимирлатмайдилар” (Матто 23:4). Исо яна сиртидан имон-эътиқодли бўлиб кўринган, аммо аммо ичларидан йиртқич бўриларга ўхшаганларга (Матто 7:15) ҳам шафқатсиз бўлган.
Исо ва тавба қилганлар
Иккинчи томондан, Исо тавба қилганларни дарҳол кечирган. Шаҳарда гуноҳкор деб танилган бир аёл бўлган экан. У Исонинг фарзий уйида меҳмонда эканини билиб, бир хумчада атир мой олиб келди. Исонинг орқа томонида, оёқлари ёнгинасида ўтирганича йиғлаб, кўз ёшлари билан Унинг оёқларини ҳўллай бошлади. Сўнг сочлари билан Исонинг оёқларини артди-да, ўпиб атир мойи суртди. Шунда бу аёлнинг гуноҳлари кечирилди. Аёл Исони шунчалик севдики, Исога бўлган ишончи уни қутқарди. Исо аёлга деди: “Ишончинг сени қутқарди, эсон-омон боргил” (Луқо 7:36-50).
Исо суннийга қандай муносабатда бўлар экан? Албатта, Исо унинг юрагида нимани кўра олишига боғлиқ бўларди. Юқорида келтирилган ҳикоятларда Исо ёш йигитнинг қалбида Раббийга эмас, мол-мулкка бўлган севгининг устунлигини кўргани, сохта диндорларнинг иккиюзламачилиги ва гуноҳкор аёлнинг чин дилдан тавба қилганини кўргани ҳақида сўз юритилди. Исо ҳар бир вазиятдан келиб чиққан ҳолда иш тутди.
Муқаддас Руҳнинг инъомлари ҳақида
Гарчи биз инсон қалбида жо бўлган қобилиятларни билиб олишда Исо билан мутлақо тенглаша олмасак-да, лекин шуни аниқ биламизки, У барчамизга турли Руҳий инъомларни, яъни ҳар хил қобилиятни берган (1 Коринфликларга 12:10). Руҳга тўлиб, инсонларнинг юракларига кириб бориш иқтидори бизга ҳадя этилган. Шунга муносиб равишда ҳаракат қилишимизни У биздан кутади.
Қонун орқали нажот топиш йўқ
Ҳақиқатан ҳам нажот топиш ниятида шариат қонунига амал қиладиган суннийлар учун биз астойдил ибодат қилишимиз, сабр-тоқат қилишимиз талаб этилади. Муҳаммаднинг сўзи – бу Битикнинг сўнгги сўзи бўлиб, унинг Қонунларига риоя қилиш натижасида (у ўргатганидек) нажот топиш мумкин, деган таълимотга суннийлар алданиб қолишди.
Бундай одамларнинг кўзини зулмат пардаси тўсган. Улар учун фақат ибодат қилиб, танлаган йўллари беҳудалигини кўрсатиш туфайли бу пардани олиб ташлаш мумкин. Аввалам бор, Тавротнинг амр-фармонлари ҳақиқий вазифаси нимадан иборат эканини кўрсатиб ўтиш даркор: “Қонун Ҳарфи ўлдиради, Руҳ эса ҳаёт бағишлайди” (2 Коринфликларга 3:6). Илоҳий Қонуннинг моҳиятини Павлус Римликларга Мактубда ажойиб тарзда тушунтириб берган:
“Биз биламизки, қонун неки буюрган бўлса, қонунга қарам бўлганларга буюрган, токи ҳар бир оғиз юмилсин ва бутун дунё Худо олдида жавобгар бўлсин.
Зотан қонунга амал қилса–да, ҳеч ким Худонинг олдида оқлана олмайди, чунки қонун инсонга ўз гуноҳкорлигини янада аниқроқ кўрсатади” (Римликларга 3:19-20).
Ислом эса умуман бошқа ғояни тарғиб қилади. Бу ғояга биноан, нажот топиш фазилат, қадр-қимматга қараб берилар экан, яъни тарозуда тортилганда кимнинг яхши ишлари қилган ёмон ишларидан оғир келса, унда бундай одам учун мукофот – жаннат бўлади. “Гуноҳнинг эвази — ўлим, Худонинг инъоми эса Раббимиз Исо Масиҳ орқали бериладиган абадий ҳаёт” (Римликларга 6:23) эканлигини, қолаверса, “Кимки қонуннинг ҳаммасига риоя қилса–ю, фақат бир нарсада гуноҳ қилса, у бутун қонунни бузган ҳисобланишини” (Ёқуб 2:10) на Муҳаммад, на унинг издошлари тушунар эдилар. Муқаддас Битигимиз мисолида буни ишонувчан суннийга тушунтириб бериш учун бизда сабот, матонат бўлиши керак.
Муҳаммаднинг бегуноҳлиги тўғрисида Қуръон таълимоти
Эҳтимол, сунний шундан кейин Исони Муҳаммад билан тенглаштиришни хоҳлаб қолар. Муҳаммаднинг бегуноҳлиги ҳақидаги умумий фикрга қарамасдан, баъзида уни илоҳий деб ҳисоблашади, Қуръон қатор оятларда Муҳаммаднинг гуноҳкорлигини далиллайди:
16:63(61) “Агар Оллоҳ одамларни (улар қилган ҳар қандай) зулм-зўравонликлари билан ушлаганда (азоблаганда) Ер юзида бирон жониворни қўймаган бўлар эди” (Шу жумладан Муҳаммадни ҳам).
40:57(55) “Бас, (эй Муҳаммад, сизга мушриклар томонидан етаётган озор-азиятларга) сабр қилинг – зеро Оллоҳнинг (Ўз пайғамбарлари ва мўминларга ёрдам бериш ҳақидаги) ваъдаси ҳақдир – ва гуноҳингизга мағфират сўранг ҳамда туну кун Парвардигорингизга ҳамду сано айтиш билан (У зотни) покланг! (Ҳаммага тааллуқли).
42:3(5) “(Мушрик жамоаларнинг ширк келтиришлари сабабли) устларидаги осмонлар ёрилиб кетишга яқин бўлур. Фаришталар эса Парвардигорга ҳамду сано айтиш билан (У зотни айб–нуқсондан ва “шерик”лардан) покларлар ва Ердаги (мўмин-мусулмон) кишилар учун (Оллоҳдан) мағфират сўрарлар” (Шу жумладан Муҳаммад ҳам).
42:29(30) “(Эй инсонлар), сизларга не бир мусибат етса, бас, ўз қўлларингиз қилган нарса – гуноҳ сабабли (етур). Яна У кўп (гуноҳларнинг жазосини бермасдан) авф қилиб юборур” (Муҳаммаднинг бошига ҳам бахтсизликлар тушган).
47:21(19) “Бас, (Эй Муҳаммад), ҳеч қандай илоҳ йўқ, магар Оллоҳгина бор эканлигини билинг ва ўз гуноҳингиз учун ҳамда мўмин-мўминалар(нинг гуноҳлари) учун мағфират сўранг” (Муҳаммадга қарата айтилган гап).
49:1,2 “(Эй Муҳаммад), токи Оллоҳ сизнинг гуноҳингиздан илгари ўтган ва кейин кел(ади)ган нарсалар (барча гуноҳларингиз)ни мағфират қилиши учун ва сизга Ўз неъматини комил қилиб бериб, сизни Тўғри йўлга ҳидоят қилиши учун ҳамда Оллоҳ сизга қудратли Ёрдам бериши учун, дарҳақиқат, биз сизга очиқ-равшан фатҳ-ғалаба ато этдик” (Шу жумладан, Муҳаммад ҳам).
Масиҳий китобхон учун бу жуда зерикарли кўриниши мумкин. Лекин мусулмонлар Муҳаммад ҳақида нотўғри тасаввурда, хато фикрда эканликларини уларга кўрсатиш лозим. Юқоридаги парчаларни иқтибос сифатида келтирар эканмиз, Қуръондаги илҳом берувчи Худони назарда тутмаймиз. Лекин шундай ўйлайдиган мусулмонлар Муҳаммад ҳақидаги ўз кўтаринки тасаввурларида қолмасликлари керак. Муҳаммаднинг айтишича, “Исо фақатгина биз (пайғамбарлик) инъом этган бир бандадир” (Қуръон, 43:59). Муҳаммад агар ҳоҳлаганда эди, Исони Ерда халифа қилиб қолдириб, ўзи “Пайғамбарлар Муҳри” сифатида Исонинг ўрнига одамларнинг юрагидан жой олишга ҳаракат қилган бўларди.
Исо – қутқарилиш учун ягона умид
Муҳаммад суннийларга берган тартибда асосли, оқилона умидга ўрин йўқлигини Исо сабр-тоқат билан тушунтирган бўларди. Ҳар қандай қонун (Мусо ёки шариат қонунлари) нажотга олиб келмаслигини, ҳамма одамларни ягона йўл – ўлим кутаётганлигини Исо билар эди. Шунингдек У, Худонинг бегуноҳ Ўғли, Худонинг Қўзиси ва Жонли Қурбонлик сифатида бутун одамзод учун ўзини қурбон қилиш кераклигини ҳам тушунарди. Нажот топиш калити – Ўзида эканлигини Исо биларди, чунки У хочга тортилиши керак эди. Ва бу, шубҳасиз, бутун одамзод учун келтирилган қурбонлик эди.
“Қонун орқали нажот топиш” – хоҳ у Мусо қонунлари бўлсин, хоҳ у шариат қонунлари бўлсин, мумкин эмаслигини англаган Исо мусулмонлар ҳузурида олам Нажоткори сифатида намоён бўлади, Ўзининг хочга тортилиши туфайли қонун талабларига жавоб беради.
Биз, Масиҳ издошлари, мусулмонларга, гуноҳларингиздан илоҳий нажот топиш орқали озод бўлишларингиз зарур, деб тушунтириш учун даъват этилганмиз.
Биз мусулмон дўстларимизга, шунингдек, Қуръонга мурожаат қилишларини маслаҳат берардик, чунки у ерда Илоҳий нажотга ишора бор: “Биз (Исмоилнинг) ўрнига (Иброҳимга) катта бир (қўчқор) сўйишни – қурбонликни эваз қилиб бердик (яъни катта қўчқорни жаннатдан туширдик)” (Қуръон, 37:107).
Бу, албатта, Иброҳим ўғлининг ўрнига Парвардигор томонидан белгиланган қурбонлик эди. Зеро бу қурбонлик туфайли Парвардигор Иброҳимнинг ўғлини қутқариб қолди. Ушбу ўхшашликка асосланган ҳолда, таъкидлаш лозимки, Исо шундай Қурбонликки, Унинг қони туфайли бутун одамзоднинг гуноҳи кечирилиши мумкин.
Исо ёки Муҳаммад
Буларнинг бари, сўзсиз, Исо ва Муҳаммад ўртасида танлов ўтказишнинг муқаррарлигини кўрсатади. Гарчи улар қонунни, марҳаматни, нажот топишни бир-бирига зид равишда тушунишса ҳам, Исо – Худонинг Ўғли, хочга тортилган, қайта тирилган ва Ўз Отасининг тахтига ўтирган Зот бўлса-да, шундай савол туғилади: “Сиз Муҳаммад тўғрисида қандай ўйлайсиз?”
Биз китобхонга Иловага эътибор қилишни маслаҳат берардик, у ерда Инжил пайғамбари айтган кўплаб ҳикматларни топиши мумкин. Исо Ўз шогирдларига: “Сохта пайғамбарлардан эҳтиёт бўлинглар! Улар сизнинг олдингизга қўй пўстинида келадилар, лекин ичларидан йиртқич бўрилардир” (Матто 7:15) деб, уларни огоҳлантирган. Исонинг айтишича, биз сохта пайғамбарларни уларнинг қилган ишларидан билиб оламиз. Шуни ёдда сақлаш керакки, бугунги исломнинг мақсади - масиҳийларга қарши туриб, Инжилнинг ўсиб бораётган таъсирига доимо қаршилик кўрсатишга ҳаракат қилишдан иборатдир.
Доноларга сўз
Муҳаммадга Муқаддас Китоб нуқтаи назаридан баҳо бериш ва мусулмонларга гапни шундан бошлаш бефойда. Ундан кўра, имкон қадар, мусулмон дўстингизнинг эътиборини Исо Масиҳга қаратишга интилинг. Агар дўстингизни Муқаддас Битикни ўрганишга қизиқтира олсангиз, у тез орада Худонинг Ўғли ва Муҳаммад ўртасидаги катта тафовутни англаб олади.
Ушбу бобнинг сўнгида мусулмон дўстингиз учун сизнинг ибодатингиз бениҳоя муҳимлигини таъкидлаб ўтмоқчиман. Мусулмонни Исо Масиҳга юз бурдириш борасида сизнинг сабр-тоқатингиз, буюк севгингиз ва Муқаддас Руҳ иродасига суяниш қобилиятингизни кўрсата билишингиз жуда катта фойда келтиради.
Книга на Узбекском языке: Семья Авраама: исцеление сломанной ветви (Дон Мак-Керри)
Эта книга призвана помочь христианским работникам, научить их как трудиться с сыновьями и дочерьми Измаила, так как Мухаммад и его потомки решили отождествить себя с коленом Агари и Измаила.
Эта книга написана не для научных работников, она написана непосредственно для тружеников. Работа эта призвана стать введением в труд среди мусульман.
Для тех, кто имел счастливую возможность закончить учебное заведение, специализируясь на исламе, для тех, кто достиг определенных вершин, занимаясь практическим трудом и самообразованием, нет ничего особенного в этой книге. Но для тех, кто специально не изучал миссиологию и ислам, у кого не было доступа к самым последним исследованиям в этой сфере, книга эта может восполнить имеющийся пробел в знаниях.
