J.Makdauell, E.Devis. Yalang‘och dalillar - (7-savol) Kitob O'zbek tilida
Ялангоч далиллар (Дж. Макдауэлл, Э. Девис) Ўзбек тилида Аудиокитоб
Ota-onalar nazarida siz jinsiy aloqa haqida hech qachon bermaydigan 39 savol
Mundarija
Tashakkurnoma
Xo‘sh, boshlaymizmi?
1. Sabr toqat va pokdomonlik ikkovi bir narsami yoki yo'q?
2. Nega Xudo va muqaddas kitob jinsiy aloqaga qarshi chiqishadi?
3. Xudo jinsiy aloqani nega yaratdgan?
4. Siz “Sevgi” so'zi ostida nimani tushunasiz?
5. Muqaddas kalomdagi "Xudo sevgidir" so'zlari nimani anglatadi?
6. Insonning asosiy jinsiy azosi qayerda joylashgan?
7. Jinsiy aloqa miyamga ta'sir ko'rsatishi mumkinmi?
8. Ahir zamonaviy tibbiyot tanosil qasaligiga qarshi kurashishni o'rganib olmaganmi?
9. Eng ko'p tarqalgan tanosil kasaligi qaysi?
10. Ayollar erakaklarga nisbatan saraton kasaligiga ko'proq chalinishlari to'g'rimi?
11. Yoshlar boshqa yoshdagi odamlarga nisbatan tanosil kasalliklarga ko‘proq chalinishi to'g'rimii?
12. Ahir prezervativdan foydalanib qilingan jinsiy aloqa
xavfsiz emasmi?
13. Mabodo ikkalamizda ham tanosil kasaligining alomatlari bo'lmasa biz kasal bo'lib chiqishimiz mumkinmi?
14. Ahir tanosil kasaliklarini antibiotiklar va ukol yani igna orqali dori yuborish bilan davolab bo'maydimi?
15. Tanosil kasaliklarini yuqtirish qiyinmi?
16. Tanosil kasaliklari yanada og'irroq hastaliklarga masalan, saratonga olib borishi mumkinmi?
17. Ahir homladorlikga qarshi hab dorilarni qabul qilish jinsiy aloqa havfisizligini tamilamaydimi?
18. Men Qanday qilib tanosil kasaligiga duch kelmasligim mumkin?
19. Nikohgacha jinsiy aloqa va ruhiy salomatlik o'rtasida bog'liqlik bormi?
20. Anal jinsiy aloqa bilan shug'ullanish maqbul ahvolmi?
21. Oral jinsiy aloqani haqiqiy jinsiy aloqa deya hisoblash mumkinmi?
22. Biroq oral jinsiy aloqa bilan shug'ullanib bokiralikni saqlab qolish mumkin emasmi?
23. Oral jinsiy aloqa qanchalik xavfsiz?
24. Ahir jinsiy aloqa faqat ikki kishiga taluqli shahsiy emasmi?
25. Ahir dastlab birga yashab ko'rish yaxshi emasmi?
26.Ahir nikohgacha bo'ladigan jinsiy aloqa nikohdagi jinsiy aloqa uchun yaxshi tayyorgarlik emasmi?
27. Biroq jinsiy aloqa ajoyibku, nega u bilan mashhul bo'lish hamisha ham yaxshi va to'g'ri emas?
28. Agar garmonlarim jumbushga kelib, mendan kuchli chiqayotgan bo'lsachi, nikohgacha kutish uchun sabrim etadimi?
29. Men bokiralikni yo'qotganman, demak endi hech narsani toqirlay olmaymanmi?
30. Jinsiy mazmundagi oz foto suratlarini yuborish bu noto'g'rimi?
31. Men kechirimni qanday olishim va uni qay tariqa his qilishim mumkin?
32. Bu odam meni sevishini qanday bilishim mumkin?
33. Mun Xudoning hoxshini qanday bilishim mumkin?
34. Men qanday qilib yo'q deyishim mumkin?
35. Men bu borada qanchalik uzoqqa borishim mumkin?
36. Murosaga kelishga meni undaydigan kishilarga nima deyishim mumkin?
37. Pornografiya shaxsiy hayotimga qanday ta'sir qiladi?
38. Masturbatsiya bu durustmi?
39. Agar gunoh qilishdan o'zimni to'htatishga ojizligimni sezib tursam, nima qilishim kerak?
40. Qizlarga, Erin Devis
41. Yigitlarga, Josh Makdauelldan
42. Yoshlar yetakchilari uchun eslatma
43. Muhokama uchun savollar
7.Jinsiy aloqa miyamga ta’sir ko‘rsatishi mumkinmi?
Biz qayd etib o‘tganimizdek, miya - sizning asosiy jinsiy a’zoingiz. Va kelgusi hayotingizdagi jismoniy yaqinlikka uning bildiradigan munosabati sizning qabul qiladigan qaroringizga bog‘liq.
Korinfliklarga Maktubga (6:18) yana murojaat qilamiz. Mazkur oyatda Xudoning O‘zi belgilagan chegaralardan chiqmaslikka da’vat bor, zero bu o‘z tanasiga qarshi gunoh hisoblanadi. Bizning davrimizda olimlar havoriy Pavlusning so‘zlarini tasdiqlashdi, ya’ni nikohdan tashqarida bo‘ladigan jinsiy aloqa inson miyasiga ta’sir qiladi.
Keling, ilmiy dalillarga murojaat qilib, yaqinlik bizning asosiy jinsiy organimizni qanday o‘zgartirishini muhokama etaylik.
Yaqinlik tuyg‘usi miyada tug‘iladi
Yodingizda bo‘lsa, biz oksitotsin - “quchoqlash gormoni” haqida so‘z yuritgandik. Bu yaqinlashtirish uchun javobgar gormon jismoniy yaqinlik paytida ajralib chiqadi va himoyalanganlik, ishonch va chuqur mayinlik hissini uyg‘otadi. Biz mushtoq bo‘ladigan - Xudo jinsiy aloqani shu maqsad uchun yaratgan - birlashuv manbai aslida bizning boshimizga joylashtirilgan.
Darvoqe, ayniqsa ayol miyasi teginish va quchoqlash paytida yuqori miqdordagi oksitotsinni qabul qiladi. Bu holda erkak miyasida o‘sha harakatlar boshqa gormon - vazopressin22 gormonini uyg‘otadi.
Juftliklar bir-birlariga nisbatan qanchalik g‘amxo‘r, sodiq bo‘lsalar, ularning miyasi oksitotsin va vazopressinni - yaqinlikni mustahkamlash va uzaytirish uchun - ko‘proq ishlab chiqaradi. Xudo tanamizni uzoq davom etadigan yaqinlik uchun yaratgan bo‘lib, miyada kechadigan jismoniy jarayonlarda bu o‘z ifodasini topadi. Agar biz o‘z juftimizni tez-tez almashtirib tursak, oksitotsin darajasi pasayadi - organizm uni kerakli miqdorda ishlab chiqara olmaydi. Betartib jinsiy aloqalar erkak miyasida vazopressin ajralib chiqishiga bosim o‘tkazadi va u qisqa muddatli munosabatlar tufayli kelib chiqadigan xavf-xatarga “befarq” bo‘lib qoladi23. Javobgarlikka ega bo‘lmagan qisqa muddatli jinsiy aloqalar miyangizni kimyoviy darajada o‘zgartirishga qodir.
Shuningdek, oksitotsin va vazopressinning ajralib chiqishi - miyaning yaqinlikka nisbatan yagona ta’sir shakli emas. Bundan tashqari, jinsiy aloqa dofamin deya ataluvchi moddani - “baxt gormoni”ni ishlab chiqaradi. Ushbu gormon biz har safar qiziqarli, yoqimli nimadir bilan mashg‘ul bo‘lganimizda ajralib chiqadi. Agar oksitotsin bizga sevib qolganimizni “aytayotgandek” bo‘lsa, dofamin esa: “Men yana xohlayman, menga yana kerak!” - deya qichqiradi. Olimlar yangi turmush qurgan sevishganlar qonida yuqori darajada dofamin bo‘lishini qayd etishgan24. Mazkur gormon miyada rohatlanish hissini keskin ko‘tarib, istaklarni qo‘zg‘aydi.
Dofamin ahloq toifalariga betaraf ekanligini tushunish muhim25. U bunyodkor va vayronkor harakatlar, yaxshi va yomon munosabatlar o‘rtasidagi farqlardan bexabar. U o‘zining mazmun-mohiyatiga ko‘ra ko‘proq giyohvand moddaga o‘xshaydi. Miyaga lazzatlanishning muayyan darajasida qolishi uchun barcha oshib boradigan dozalar kerak bo‘ladi. Nikohdan tashqaridagi jinsiy aloqalar domafinga bo‘lgan chanqoqlikni yanada ko‘proq paydo qiladi, bu esa juftliklar o‘rtasidagi munosabatlarga jiddiy ta’sir qiladi. Agar munosabatlar buzilsa, bu oksitotsin ishlab chiqarilishiga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi; dofaminning ko‘tarilishi uchun esa yana va yana ko‘proq jinsiy aloqa talab etiladi. Miyaning dofaminga bo‘lgan chanqog‘ini “qondirish” uchun ko‘proq jinsiy aloqa kerak, bu esa yangi juftni izlashga olib boradi, ayni pallada yaqinlik darajasi pasayadi. Bundan tashqari, dofamin rohatlanish hissini keskin ko‘targani bois, faol jinsiy aloqadagi juftliklar buni tez-tez muloyim tuyg‘ulardan zavqlanish hissi bilan almashtirib turishadi va chinakam yaqinlikni izlash o‘rniga dofaminning yuqori darajasi ortidan quvishni boshlaydilar, bu esa munosabatlarning tez buzilishiga olib boradi. Jinsiy aloqaga bog‘lanib qolish - miya tushishi mumkin bo‘lgan tuzoqlardan biridir. Jismoniy yaqinlik paytida miyadagi kimyoviy harakat qaramlikni hosil qilishi mumkin, shundan so‘ng odam o‘zining hirsiy ishtahasini jilovlashi yanada qiyin bo‘ladi. Mabodo odam o‘zini faqat ikkinchi yarmi uchun ehtiyot qilsa, ya’ni nikohdagina jinsiy aloqa qilsa, yaqinlikni nihoyatda zavqli qiladigan neyrokimyoviy moddalarni miya yetarli miqdorda qabul qilishiga ishonavering.
Jinsiy aloqa xotirangizga ta’sir qiladi
Tajribalar bizning ongimizni qanday o‘zgartirishi haqida yanada aniqroq misollar bor. Har safar barcha beshta sezgilaringiz jalb etilgan biror-bir vaziyat sizni hayajonga solganida, tanada norepinefrin deya atalauvchi - uni “xotira gormoni” deb ham aytishadi - gormon ishlab chiqariladi. U bo‘lib o‘tgan tajribalardan go‘yo surat chizib olib, kallada uni doimo saqlab qoladi. Jismoniy yaqinlik tuyg‘ularimiz va hissiyotlarimizga chuqur ta’sir qilishini nazarda tutgan holda, organizm javob tariqasida bu moddani yetarlicha miqdorda ajratib chiqaradi hamda kechinmalaringiz ongingizda muhrlanib qoladi.
Siz nikoh qurayotganda, yangi munosabatlar bilan birga o‘tmish xotiralarini ham yangi hayotingizga olib kirasiz. Albatta, o‘zingizga aytishingiz mumkin: “Bir umr o‘zim bilan birga yashashini istagan insonimni uchratsam, men hatto avval kim bilan bo‘lganligimni eslamayman”. Lekin bunaqa bo‘lmaydi.
Hirsiy kechinmalar xotirangizda muhrlangan, bu jarayon biologik darajada yuz beradi. Siz avvalgi juftingiz haqidagi xotiralardan qutula olmaysiz, negaki ular miyangiz parametrlarini o‘zgartirgan bo‘ladi.
Ibroniylarga Maktubda (13:4) aytilgan: “Nikohni hammangiz e’zozlanglar. Er-xotinlik munosabatini beg‘ubor saqlanglar...”. Bu fikrni quyidagicha shakllantirish ham mumkin: “O‘z jinsiy aloqalaringizni poklikda saqlang”. “Poklik” so‘zining ta’riflaridan biri - “begona aralashmalarni qo‘shmagan”26 ma’nosini bildiradi. Biz jinsiy aloqa qilishni to‘ygacha kutib turishni istamasak, xotiramizda bir umr saqlanib qoladigan barcha avvlgi juftlarimizni nikoh to‘shagida tasavvur qilamiz va bu endilikda jinsiy aloqaga kimyoviy jarayondek munosabatda bo‘lishimizga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi.
Qachondir bir qator ma’ruzalarim (ulardan so‘ngisini jinsiy aloqa mavzusiga bag‘ishlagandim) yakunidan so‘ng do‘stlarimdan biri, cho‘pon, meni aeroportgacha kuzatib qo‘yishini taklif etdi. Biz mashinaga o‘tirganimizda, u dastlab noqulay holatda sukut saqladi. So‘ngra nihoyat shunday dedi:
“Josh, menga sening yordaming kerak. Mana yigirma yildirki men bir ajoyib ayol bilan nikohdaman, lekin hanuzgacha biror marta to‘shakda u bilan bo‘lmaganman.
- Nimani nazarda tutyapsan? - so‘radim men.
- Yuqori sinfda o‘qiganimda men hali Xudoga ishonmasdim va ahloqan buzuq edim... haddan ziyod buzuqchilik qilardim, - iqror bo‘ldi u. - Bu ahvol men toki universitetga o‘qishga kirmagunimcha davom etdi. O‘sha yerda men Masihga o‘z Rabbim deya imon keltirdim va hayotimni deyarli - jinsiy aloqa masalasidan tashqari - butunlay o‘zgartirib yubordim. Uchinchi kursda o‘qiyotganimda bo‘lajak rafiqamni uchratdim. O‘sha kungacha ayol zoti bunchalik ajoyib bo‘lishini tasavvur ham qilmagandim. Biz bir-birimizni sevib qoldik va turmush qurdik...
U shundan so‘ng hirsiy gunoh uning nikohiga qanday ta’sir qilganini aytib berdi.
|
Siz avvalgi juftlaringiz haqidagi xotiralardan qutula olmaysiz. |
- Birinchi nikoh kechasidan boshlab, avval men bilan birga bo‘lgan qizlar, o‘tmish lavhalari va tasvirlari xayolimda aylanardi, ular meni haligacha tinch qo‘yishmaydi.
O‘tmishdagi munosabatlarning sharpalari xayolimda o‘ralashib qolgan, bu esa achinarli, halokatli oqibatlarga olib kelgan.
Xullas, aniq tushunish zarur: har bir qarorimiz, har bir harakatimiz bilan biz miyamiz tuzilishini o‘zgartiramiz.
Книга на Узбекском языке: - Голые факты (Джош Макдауэлл, Эрин Девидсон)
Казалось бы, информации о сексе у нас теперь предостаточно, но заблуждений, связанных с ним, не становится меньше. Подростков эта тема особенно волнует, однако зачастую они ищут необходимые сведения не там, где нужно. Если у вас есть вопросы, но вы не знаете, кому их задать, или если вам задают вопросы, а вы не знаете, где искать на них ответы, — эта книга для вас.
Эта книга знаменитого американского проповедника адресована всем молодым людям, но прежде всего тем, кто борется с сексуальными искушениями, кто хочет знать больше обо всем, что касается любви, отношений и интимной близости, тем, кто стесняется задавать неловкие вопросы, и, самое главное, тем, кто стремится узнать, как чтить Бога своим телом. Однако эта книга, содержащая предельно откровенные и исчерпывающие ответы на главные вопросы молодежи касательно секса, может быть полезна не только подросткам, но и их родителям, наставникам, пасторам и молодежным лидерам.
