Сторми Омартиан. Ибодатгўй Аелнинг Кучи (3-боб) Ўзбек тилида 
МУНДАРИЖА
Ибодатнинг кучи
1-боб. Раббий, мени Ўзингга жалб эт, йўлларингдан юришни ўргат
2-боб. Раббий, мени покла, менда имонли юракни ярат
3-боб. Раббий, менга кечиришни ўргат
4-боб. Раббий, доимо Сенга итоатли бўлишимни ўргат
5-боб. Раббий, шайтон билан курашувимда иродамни мустаҳкамла
6-боб. Раббий, фикрларимни назорат қилишни ўргат
7-боб. Раббий, ҳаётимнинг барча жабҳаларида менга йўл кўрсат
8-боб. Раббий, Сенинг Каломингни чуқурроқ англашда менга ёрдам бер
9-боб. Раббий, ҳаётимда тартиб ўрнатишимга ёрдам бер
10-боб. Раббий, Сенинг ҳақиқий сажда қилувчинг бўлишимга ёрдам бер
11-боб. Раббий, меҳнатимни марҳаматла
12-боб. Раббий, Сенинг Руҳинг ҳосилини келтиришимга ёрдам бер
13-боб. Раббий, мени покликда ва ҳалолликда сақла
14-боб. Раббий, Ўзинг мени даъват қилган ишларга муносиб айла
15-боб. Раббий, одамлар билан тўғри мулоқот қилишимга ёрдам бер
16-боб. Раббий, доим Сени эшитишимга, Сенинг истагингни бажари шимга ёрдам бер
17-боб. Раббий, мени ва мен учун ардоқли бўлган нарсаларни сақла
18-боб. Раббий, тўғри йўл танлашда менга донолик ато эт
19-боб. Раббий, турли ёвузликлардан мени халос қил
20-боб. Раббий, мени салбий қарашлардан халос қил
21-боб. Раббий, ғам-ташвиш лаҳзаларида мени юпат
22-боб. Раббий, гуноҳга қарши туришим учун ёрдам бер
23-боб. Раббий, менга шифо бер, баданимни озода сақлашни ўргат
24-боб. Раббий, мени сохта қўрқувдан қутқар
25-боб. Раббий, Сенга қилган хизматим орқали одамларнинг меҳрини уйғотишимга ёрдам бер
26-боб. Раббий, менинг оғзимдан фақат ҳаётбахш сўзлар чиқсин
27-боб. Раббий, ишончим тоғларни суриб юборадиган аёл бўлишимга ёрдам бер
28-боб. Раббий, Масиҳга ўхшашим учун менга ёрдам бер
29-боб. Раббий, ўтмишимдан мени озод қил
30-боб. Раббий, ўзим учун тайёрлаган келажакка мени бошла
3-боб Раббий, менга кечиришни ўргат
Онам менга нисбатан жуда қаттиққўл бўлган, отам эса онамнинг акси эди. Имонли бўлгач, мен онамни кечирдим. Лекин кўп йиллар ўтгандан кейин отамни ханузгача кечирмаганимни Худо менга аён қилди. Масиҳий руҳшуносга қалбимда тўлиб — тошган безовталигимни, умидсизликка тушганлигимни айтганимда, у мендан: «Отангга нисбатан гина-қудратинг борми?» — деб сўради. Мен унга: «Йўқ», — деб жавоб бердим. Нима сабабдан шундай экан? Отам менинг дилимни оғритмади, менга азоб бермади-ку! Лекин менинг руҳшунос устозим ибодат қилиб, Худодан бор ҳақиқатни очиб беришини сўрашимни маслаҳат берганда, тўсатдан, дард, алам ва ғазаб ичимдан қайнаб чиқди. Кўзларимдан ёш қуйилиб оқди. Қалбимнинг туб-тубида отамнинг бирор марта менга ёрдам қўлини чўзмагани, онамнинг ножўя ҳаракатидан мени қутқармагани аниқ ва равшан бўлди. Кўпинча онам мени омборхонага қамаб қўярди, отам эса бирор марта ҳам чиқариб олишга уринмади. Онамнинг руҳий хасталигини билиб туриб, отам бефарқ бўлгани учун, ичимда унга нисбатан қанчалар гина-қудрат тўлиб тошганини англадим. Ўша куни отамни кечирганимдан сўнг юрагимда хотиржамлик сездим. Олдин ҳеч бундай ҳис-туйғуни англамаган эдим.
Жуда кўп ҳолларда ўзимизни қанчалар кек сақловчи эканлигимизни билмаймиз. Биз ўзимизни кечиримли, деб ўйлаймиз. Аслида эса ундай эмас. Агар биз Худога илтижо қилиб, дилимиздаги гина ва қудратларни очиб беришини илтимос қилмас эканмиз, бизлар ҳеч қачон гинахонлик исканжасидан қутула олмаймиз. Аксарият холларда бизнинг ҳақиқатгўйлигимиз кечиришни хоҳлашимиз ва бунинг уддасидан чиқишимиз билан ўлчанади. Бусиз бизлар ҳеч қачон Худо ваъда қилган меросга эга бўлолмаймиз.
Тўғри йўлни танлай билиш
Бизлар ҳаммамиз «нафрат» сўзини биламиз, унинг инсонларга салбий таъсири ва кучидан хабардормиз. Одатда бу сўзни бизлар ишлатмасликка ҳаракат қиламиз. «Бировга нафрат билан қараш», деган фикрнинг ўзи бизлар учун кўнгилсиз воқеа. Аслида эса гинахонлик — бу нафрат илдизидир. Агарда биз юрагимиздаги аламимизни унутиб, кечиримли бўлмасак, бу ҳис-туйғу нафратга айланиб кетади. Исо бу масалада ниҳоятда қаттиққўл бўлган. У шундай деган: «Биродаридан нафратланган ҳар қандай киши қотилдир. Ҳеч бир қотил эса абадий ҳаётга эга бўлмайди» (1 Юҳ. 3:15). «Ибодат қилиб турганингизда бировда гинангиз бўлса, уни кечириб юборинг, токи осмондаги Отангиз ҳам сизларнинг гуноҳларингизни кечирсин» (Марк 11:25).
Келинг, ўз фикр-мулоҳазаларимизга аниқлик киритайлик. Кечиримли бўлмаган одамлар қотил ҳисобланадилар, чунки Худонинг Ўзи уларнинг гуноҳларини кечиришдан ва абадий ҳаётдан маҳрум қилади. Мен шундай деган бўлардим: агар кечириш ва гинахонлик ўртасида танлаш имкони бўлса, унда энг маъқул усулни, яъни кечиришни танлаш даркор.
Гинахонликни танлаб олсак, унда ўзимизни қоронғуликда юришга дучор қилган бўламиз (қаранг: 1 Юҳ. 2:9-11). Бизлар нур ичида яшай олмаймиз, қаерга бораётганимизни билмай қоқинамиз, йўлдан адашамиз. Адашиш оқибатида бизлар кўп хатоликларга йўл қўямиз. Шунда бизнинг заифлигимиз устун келиб, турли хасталикларга ва ғам-ғуссага дучор бўламиз. Ғазаб туйғуларимизни жиловлай олмаганимиз бизни атрофимиздагиларга яққол намоён қилади. Гап нимадалигини билмай туриб, бизни ўраб турган одамлар хафагарчилигимизни ҳис этишади, ўзларини бизнинг ҳузуримизда ноқулай сезишади. Агар биз кечиришни танласак, бундан нафақат бизнинг ўзимиз ютамиз, балки атрофдаги одамлар ҳам биздан мамнун бўлишади.
Айниқса, одам ўз яқинларини кечириши жуда ҳам қийин, чунки улар доим биз билан бирга. Бизни, қолганларга қараганда, яқиндан билишади, бегоналардан фарқли ўлароқ улар заифликларимизни била туриб, янада даҳшатлироқ зарба беришлари мумкин. Айнан шунинг учун ўз яқинларимизни кечира билмаслигимиз бизнинг бошимизга кўп кулфатлар келтиради. Демак, ҳар қандай кечиришни ўз оила аъзоларимиздан бошлашимиз керак.
Аввалам бор, Муқаддас Китобда аниқ ва равшан кўрсатилганидек, ота-онамизни кечиришимиз керак. Ўнта амрдан бешинчисида шундай дейилган: «Ота-онангизни ҳурмат қилинг. Ўшанда Мен, Эгангиз Худо, сизларга бераётган юртда умрингиз узоқ бўлади» (Чиқ. 20:12). Ўз ота-онангиз ҳурматини жойига қўймаганингиз, ўз ҳаётингиз илдизига болта урганингиз билан баробар. Уларни кечирмай туриб, сиз ота-онангизни ҳурмат қила олмайсиз.
Мен: «Онамни кечираман, мен Парвардигорга итоат қиламан, Унинг берган ваъдалари ҳаётимда жо бўлишини хоҳлайман», деб қарор қилдим. Чамаси, мен уддасидан чиқдим, шекилли, ёшлигимни билишнинг ўзи кифоя. Аммо, бир марта онани кечириш билан барча муаммоларга чек қўйилди деган хулоса келиб чиқмайди. Узоқ йиллар давомида менга етказилган озор ва ғам-ғусса кўнглимда қатлам-қатлам бўлиб тўпланиб кетган экан. Дилимдаги ҳар бир қатлам кўтарилгани сари мен онамни қайта-қайта кечирардим. Мен онамни ҳар доим кечиришимга тўғри келарди, чунки унинг ёши ўтган сари, руҳий хасталик уни тобора енгиб, феъл-атворига салбий таъсир кўрсатарди.
Биз бирор марта бўлса ҳам, ўзимизда бирорта кимсани кечирмаслик иштиёқини сездик, ҳам дейлик. Аммо бу кейинги сафар ҳам уни кечирмаймиз, дегани эмас. Демак, кечириш — бу гинахонлик ва раҳмдилликдир, яъни икки йўлдан бирини ҳар куни танлашимизга тўғри келади. Хоҳлаймизми ёки хоҳламаймизми, бундан қатъий назар, биз ўзга одамни кечиришни ҳал қилишимиз керак. Бу ҳис-туйғу эмас, балки қарор қабул қилиш демакдир. Агар биз кечириш учун кайфиятимиз яхшиланишини кутиб юрадиган бўлсак, унда ҳаётимизнинг сўнгигача кутишимизга тўғри келади. Агарда бизнинг бирор-бир кимсага нисбатан адоватимиз бўлса, бундан ўзимиз изтироб чекаётган бўлсак, бунда бизнинг ҳам айбимиз бор. Чунки биз айбимизнинг кечирилишига ва изтиробдан қутулишимизга қарор қилмадик. Доим Худо олдида ўз адоватимизни тан ола билиш — бу бизнинг мажбуриятимиз. Фақат буни бажарганимиздагина, Ундан бошқаларни кечиришни сўрашимиз ва ҳаётимизни давом эттиришимиз мумкин.
Шу билан бирга бизлар яна қариндош-уруғларимиздан кимларни кечиришимиз кераклигини Худо кўрсатишини илтижо қилиб сўрашимиз керак. Инсон бўлиб дилимизни адоватга ва гина-қудратга тўлдириб яшашимизга бизнинг ҳақимиз йўқ (тўғри, баъзида биз салга аччиқланадиган бўламиз, лекин бу бошқа гап). Лекин бизнинг қолипларимиз Парвардигорникига қараганда анча паст бўлгани учун, кўпинча кечириш лозим бўлган вазиятни англай олмаймиз. Ҳозирга қадар қай бир қариндошингизга адоватингиз борлигини кўрсатишни Парвардигордан сўранг. То кечиришни ўрганмагунингизча, сиз хотиржам яшай олмайсиз.
Агар сиз кечиришга ожизлик қилсангиз
Кечиримли бўлиш жуда қийин. Баъзида эса буни амалга ошириш бениҳоят машаққат, чунки етказилган зиён оғир изтиробга олиб келган. Агар сиз бирор кимсани кечиролмасангиз, сизга ёрдам беришини Худодан сўранг. Мен онам вафот этгунига қадар айнан шундай қилганман. Ва охир — оқибатда онамга нисбатан бўлган адоват ҳиссидан батамом қутилдим. Агар сиз бирор одамни кечира олмасангиз, Худодан нажот ва кечиришга қодир бўлган юракни инъом қилишини сўранг. Ўзингизга маълум бўлган барча ибодатлар орқали сизни хафа қилганлар учун ибодат қилинг. Шунда Эгамиз Худо бундай ибодатларга жавоб қайтаришини, юрагингизни юмшатишини гувоҳи бўласиз. Бизнинг дилимизни оғритганлар учун ибодат қилганимизда, биздаги гина-қудрат, адоват ва изтироб ўрнини севги ва муҳаббат эгаллайди.
Ташвишланманг: бизнинг кечиришимиз одамларни ва уларнинг қилмишларини оқламайди. Қайтанга, бизнинг кечиришимиз инсонларни Худонинг қўлига топширади, чунки бундайларни У ҳукм қилади. Аслида кечириш — бу ўч олишнинг энг қулай тури. Чунки биз уларни кечиргач, бундай одамлардан озод бўламиз, Худо биз учун тайёрлаб қўйган инъомларга эришишга имкон туғилади. Биз кечиришимиз — одам ўз гуноҳини тан олишига ёки олмаслигига, у биздан кечирим сўрашига ёки сўрамаслигига боғлиқ эмас. Агар шундай бўлмаганда эди, кечириш ҳам даргумон бўлиб қоларди. Бизни хафа қилган одам ўзини қандай тутишидан қатъий назар, уни кечиришни билишимиз керак.
Баъзида ҳаётимизда шундай даҳшатли ҳодисалар рўй берадики, биз ҳатто бир неча йил ўтса ҳам бизга етказилган дарднинг оғирлигини англай олмаймиз. Баъзида эса содир этган ишимиздан ўзимизни ўзимиз кечиролмаймиз, бутун умр шундай қилганимиз учун ёки бошқача йўл тутмаганимиздан пушаймон бўламиз. Аҳён-аҳёнда юз берган воқеада Худони айблаймиз. Ундан кўра сизнинг ҳаётингизда шунга ўхшаш воқеа бўлиб ўтганмикан ёки йўқми — шуни кўрсат, деб Худодан сўранг. Токи сизнинг гина-адоватингиз Эгамнинг ўйлаб қўйганларини рўёбга чиқаришига тўсқинлик қилолмасин.
Нима бўлишидан қатъий назар
Тўрт юзу тўқсон марта — мана қанча дилозорни кечиришимиз керак экан. Бутрус Исодан сўрабди: «Раббим, агар биродарим менга қарши гуноҳ қилса, мен неча марта уни кечирайин? Етти марта кечирсам етарлими?» Исо унга деди: «Сенга етти марта эмас, балки етмиш карра етти марта, деяпман» (Матто 18:21-22). Балки бир кунда сиз кимнидир тўрт юзу тўқсон марта кечиришингизга тўғри келар, лекин қанча талаб этилса, шунча кечирганингиз Парвардигорга маъқул. У сизни кечиришни биладиган аёл сифатида кўришни истайди.
Исо бир одам ҳақида ҳикоя айтиб берди. У одам жуда катта қарзини тўлашга имкони бўлмагани учун, подшоҳ унга раҳми келиб қўйиб юборибди. Шунга қарамасдан, бу раҳмсиз банда унча кўп бўлмаган қарзни деб, дўстини зиндонга қаматиб қўйибди. Бу воқеадан хабар топган шоҳ унга шундай дебди: «Эй, ёвуз банда! Менга ёлворганинг учун, мен сенинг барча қарзингдан кечдим. Мен сенга раҳм қилганимдай, сен ҳам шеригингга раҳм қилсанг бўлмасмиди?» (Матто 18:32-33). Ғазабланган шоҳ бу кўрнамак бандани то ишлаб, қарзини охиригача тўламагунча оғир ишларни бажаришга жўнатибди. Исо шундай дебди: «Агар сизларнинг ҳар бирингиз ўз биродарингизнинг гуноҳини чин кўнгилдан кечирмасангиз, Менинг самовий Отам ҳам сизларга худди шу йўлни тутади» (Матто 18:35).
Бу жуда жиддий огоҳлантириш. Ҳар биримизнинг, яъни Масиҳга имон келтирганларнинг катта қарзлари авф этилган. Шунинг учун бир-биримизга нисбатан қаттиққўл бўлишга бизнинг ҳақимиз йўқ. Худо шундай деб айтган: «Бир-бирингизга кўнгилчан ва меҳр-шафқатли бўлинглар. Худо сизларни Масиҳ ҳақи кечиргани каби, сизлар ҳам бир-бирингизни кечиринглар» (Ефес. 4:32). Агар бизлар кечирмасак, ўз адоватимизнинг қули ва ўз нафратимизнинг қурбони бўлиб қоламиз.
Бизнинг ҳамма ишларимиз абадийлик нуқтаи назаридан икки мезон орқали баҳоланади: биринчиси — Худога, иккинчиси — бошқа одамларга нисбатан севгидан. Худони одамларга қараганда севиш анча осонроқ, лекин Худо биринчи ва иккинчи мезон ўртасига баробар белгисини қўяди. Яқинларингизга бўлган севгининг энг ёрқин тимсоли — бу кечиришни билишингиздир. Бизларни хафа қилаётганларни, бизга қайғу етказаётганларни ва адолатсизлик қилаётганларни кечириш қийин. Бироқ Худо бизга ҳатто душманларимизни ҳам севишни ўргатади. Шу йўл билан У бизни баркамол бўлишга ундайди (қаранг: Матто 5:48). Гина-қудратга ёки адоватга сабаб топиш доимо осон, лекин бизлар бу нуқсонларга албатта чек қўйишимиз лозим.
Худо сизга тайёрлаб қўйган ҳамма нарсани беришни хоҳлайди. Аммо сиз ўзгаларни кечирмасангиз, сиздаги руҳий ўсиш тўхтайди, Худо сизнинг ҳаётингиздаги иштирокини бас қилади. Муқаддас Руҳ қалбингизни очиб беради, сизни бошқаради. Сиз эса кечиришни ўрганасиз. Сиз яна ҳам Худони кучлироқ севишни, Унинг севгисини ҳис этишни ўрганасиз. Бусиз ҳаётнинг мазмуни бўлмайди.
Ибодат
Эй, Раббий, менга кечиришни ўргат. Кечира билмаслигим нимадан иборат эканлигини ўзимга кўрсат. Қалбимнинг қаърида беркиниб олган гина-қудратларимни очиб ташла, токи бу гинахонликлар ҳаёт йўлимга тўғаноқ бўлмасин. Агар дилимда яшириниб олган афсус-надомат, қахр-ғазаб бўлса, уларни менга очиб бер, чунки мен уларни эътироф этай, ўша гуноҳларим кечирилишини Худодан илтижо қилай. Айниқса, Сен менга… (сиз кечирмоқчи бўлган одамнинг исмини айтинг) ни кечиришимга ёрдам бер. Сен менинг гуноҳларимни афв этганингни тушунишимга ёрдам бер, токи бошқаларни кечира олишим учун менга ҳеч нарса тўсиқ бўлолмасин. Бутун ҳақиқат фақат Сенга аёнлигини мен биламан, адолат ғолиб келишига Сен ғамхўрлик қиласан.
Қилган хатоларимни ва йўл қўйган камчиликларим учун ўзимни ўзим кечиришимга ёрдам бер. Агар бу нуқсонларим учун Сени айблаган бўлсам, Сенинг қаршингда уларни тан олишимга ёрдам бер. Ўз Каломингда айтганингдек, душманларни севишга, мени лаънатлаганларни дуо қилишга, мендан нафратланганларга ва жабр-зулм ўтказганларга яхшилик ва улар учун ибодат қилишга ўргат (қаранг: Матто 5:44-45). Менинг номимга иснод келтирган, менга жабр ўтказганлар учун ибодат қилишга ёрдам бер, токи уларга нисбатан менинг юрагим юмшаб, меҳрим уйғонсин. Гинахонлик ва қахр-ғазабдан юрагим тош бўлиб қотишини истамайман. Менга кечиришни ўргат.
Ота-онамга нисбатан адоватим бор бўлса, хатти-ҳаракатим билан уларни хафа қилган бўлсам, ёки аксинча, уларнинг айби билан баъзи бир вазиятларда гинахонликка йўл қўйган бўлсам, эй Раббий, менга очиб бер. Менинг ҳаётим ота-онамга бўлган беҳурматлигим туфайли қисқаришини истамайман, яъни Сенинг буюк амрингни бузмайман. Агар мени ва менинг қариндошларим ўртасида гина-қудратдан, кечирилмаган адоватдан қад кўтарган девор турган бўлса, мен Сендан илтижо қиламан, ушбу деворни бузиб ташла. Ҳар гал зарурат туғилганда одамларни кечира олишимга ёрдам бер. Иложи бўлса оила аъзоларимни бир-бири билан яраштириш учун мени келиштирувчи қилгин, токи уларнинг ўртасидаги кескинлик, келишмовчилик бартараф бўлсин.
Эй Раббий, Сен ва менинг ўртамизда ҳеч қандай тўсиқ бўлмаслигини, қилган ибодатларим менинг юрагимдаги гуноҳларимга бориб тақалишини мен истайман. Бугун мен ҳаммани кечирмоқчиман. Адоват ва гина юкидан холи бўлиб, ҳаёт сўқмоқларидан енгил юрмоқчиман. Агарда бирор кимса мендан хафа бўлса, у мени кечиришига ёрдам бер, муносабатларимизни қандай тиклашни кўрсат. Ўзим қоронғуликда юриб, бошқалар учун нур соча олмаслигимни мен биламан. Мен шундай қарор қабул қилдим: мен ҳам, Сен каби, нурда юраман ва ҳар қандай гуноҳдан покланаман (қаранг: 1 Юҳ. 1:7).
МУҚАДДАС КИТОБДАН
сизнинг ибодатларингизни таъсирчан қиладиган оятлар
Бошқаларни ҳукм қилманг, сизлар ҳам маҳкум бўлмайсиз. Бошқаларни айбламанг, сизлар ҳам айбдор бўлмайсиз. Бошқаларни кечиринг, сизлар ҳам кечириласиз.
Лука 6:37
Одамнинг ақли жаҳлини тияди, гуноҳни кечириш унга шуҳрат келтиради.
Ҳикмат. 19:11
Лекин Мен сизга айтаман: душманларингизни севинглар. [Сизни лаънатлаганларни дуо қилинглар. Сиздан нафратланганларга яхшилик қилинг. Сизнинг номингизга иснод келтирганлар учун,] сизга жабр-зулм ўтказганлар учун ибодат қилинглар.
Матто 5:44-45
Аммо биродаридан нафратланган киши қоронғиликда бўлади. У қоронғиликда юради-ю, қаерга бораётганини билмайди; чунки қоронғиликда унинг кўзлари кўр бўлган.
1 Юҳ. 2:11
Агар сиз бошқаларнинг айб-гуноҳларини кечирсангизлар, самовий Отангиз ҳам сизни кечиради. Бироқ, агар сиз бошқаларнинг айб-гуноҳларини кечирмасангизлар, Отангиз ҳам сизни кечирмайди.
Матто 6:14-15
Книга на узбекском языке: Сила молящейся женщины (Сторми Омартиан)
