Сторми Омартиан. Ибодатгўй Аелнинг Кучи (18-боб) Ўзбек тилида 
МУНДАРИЖА
Ибодатнинг кучи
1-боб. Раббий, мени Ўзингга жалб эт, йўлларингдан юришни ўргат
2-боб. Раббий, мени покла, менда имонли юракни ярат
3-боб. Раббий, менга кечиришни ўргат
4-боб. Раббий, доимо Сенга итоатли бўлишимни ўргат
5-боб. Раббий, шайтон билан курашувимда иродамни мустаҳкамла
6-боб. Раббий, фикрларимни назорат қилишни ўргат
7-боб. Раббий, ҳаётимнинг барча жабҳаларида менга йўл кўрсат
8-боб. Раббий, Сенинг Каломингни чуқурроқ англашда менга ёрдам бер
9-боб. Раббий, ҳаётимда тартиб ўрнатишимга ёрдам бер
10-боб. Раббий, Сенинг ҳақиқий сажда қилувчинг бўлишимга ёрдам бер
11-боб. Раббий, меҳнатимни марҳаматла
12-боб. Раббий, Сенинг Руҳинг ҳосилини келтиришимга ёрдам бер
13-боб. Раббий, мени покликда ва ҳалолликда сақла
14-боб. Раббий, Ўзинг мени даъват қилган ишларга муносиб айла
15-боб. Раббий, одамлар билан тўғри мулоқот қилишимга ёрдам бер
16-боб. Раббий, доим Сени эшитишимга, Сенинг истагингни бажари шимга ёрдам бер
17-боб. Раббий, мени ва мен учун ардоқли бўлган нарсаларни сақла
18-боб. Раббий, тўғри йўл танлашда менга донолик ато эт
19-боб. Раббий, турли ёвузликлардан мени халос қил
20-боб. Раббий, мени салбий қарашлардан халос қил
21-боб. Раббий, ғам-ташвиш лаҳзаларида мени юпат
22-боб. Раббий, гуноҳга қарши туришим учун ёрдам бер
23-боб. Раббий, менга шифо бер, баданимни озода сақлашни ўргат
24-боб. Раббий, мени сохта қўрқувдан қутқар
25-боб. Раббий, Сенга қилган хизматим орқали одамларнинг меҳрини уйғотишимга ёрдам бер
26-боб. Раббий, менинг оғзимдан фақат ҳаётбахш сўзлар чиқсин
27-боб. Раббий, ишончим тоғларни суриб юборадиган аёл бўлишимга ёрдам бер
28-боб. Раббий, Масиҳга ўхшашим учун менга ёрдам бер
29-боб. Раббий, ўтмишимдан мени озод қил
30-боб. Раббий, ўзим учун тайёрлаган келажакка мени бошла
18-боб Раббий, тўғри йўл танлашда менга донолик ато эт
Олдинги бобда ҳикоя қилганимдек, меҳмонхона балконида ўтирганимча ноёб имкониятдан фойдаланиб пастда қирғоқ бўйида нималар бўлаётганини кузатдим. Дам олувчилар чуқурликларда сузишарди, мабодо саёзликка келиб қолишса, ўрниларидан тик туриб, яна орқага қараб сузишарди, чунки саёзликдаги сув уларнинг тиззасидан келар эди. Тиниқ сувнинг тагида дам олувчиларнинг сайр қилиб юришларини, ёки бехосдан чуқурликларга тушиб кетишларини тепадан туриб томоша қилиш ўзгача завқ бағишларди.
Кўз олдимга шундай холатни келтирдим: агар мени ўша одамлар билан бирон бир алоқам ёки улар билан боғланиш имкониятим бўлганда эди, ҳар гал уларни хавф-хатардан ёки чуқурликларга тушиб кетишларидан огоҳлантириб турган бўлардим. Лекин улар билан менинг ҳеч қандай алоқам йўқ эди. Шунинг учун мен ўрнимда турган ҳолда уларга ҳеч нарса айтолмас эдим.
Худди шундай ҳолат Худо билан бизнинг ўртамиздаги мулоқотда ҳам рўй беришига ишончим комил. Энг юқорида тургани учун ҳам У ҳаммасини кўриб турарди. Агар бизлар У билан доимо мулоқотда бўлганимизда, биз Ундан шундай деб сўраган бўлардик: «Раббий, биз йиқилиб тушмаслигимиз учун, бизни Ўзинг етакла», шунда У бизни жар ёқасидан нари олиб кетади. Лекин Худо билан бизнинг бундай алоқамиз кўпинча йўқ, шунинг учун биз Унга мурожаат қилмаймиз, Уни, етакчимиз бўлгин, деб изламаймиз. Ундан донолик сўрамаймиз, Унинг ҳақиқатини эшитишни истамаймиз. Шуларнинг оқибатида бизлар кўпинча қоқилиб, йиқиламиз.
Муқаддас Китобда айтилишича, Иброҳимнинг жияни Лут ҳаётининг охирида одамзод душманининг тўрига тушиб қолади, чунки Лутнинг фикрича, у танлаган ер жуда ажойиб экан (қаранг: Ибтидо 13:10-11). Аммо маълум бўлишича, ер юзини ёвуз одамлар қоплаган (қаранг: 13:13). Лут ўз хоҳишича иш тутди. «Менинг қарорим ҳақида Худо нима деб ўйлаши мумкин экан» деб, қизиқмади ҳам. Одамлар ўзларича тўғри қарор чиқаряпмиз деб ўйлаб, неча маротаба Парвардигорнинг ҳимоясидан ва Унинг марҳаматидан маҳрум бўлишди? Улар Раббий донолигини ва Раббийнинг йўлбошчилигини сўрашмади.
Шунга ўхшаш вазиятга сиз тушганмисиз? Агар биз ҳозирда имонли ҳаёт кечираётган бўлсак, бу дегани — биз энди хатога йўл қўймаймиз, дегани эмас-ку. Худо Ўз иродасини бизга бугун ҳам очиб беради, чунки биз ўтган гал буни Ундан ибодат қилиб сўраганимизда, У бизнинг илтимосимизни бажарган деб, адашиб хатога йўл қўямиз. Олдинги сафар рўй берган мўъжиза бугунги вазиятда амалга ошмаслиги мумкин. Худодан доноликни ва Унинг раҳнамолигини доимо сўраш керак.
Худо билан нима боғлиқ бўлса, Руҳда намоён бўлади. «Инсон ўзининг туғма ҳис-туйғулари билан Худо Руҳи ўргатган нарсаларни қабул қила олмайди. У буларни тушунмагани учун тентаклик ҳисоблайди. Зеро илоҳий ҳақиқатни талқин қиламиз» (1 Кор. 2:14). Сиз бирон марта бўлса ҳам доноликка эга бўлмаган одамнинг ножўя ҳаракатига ёки аҳмақона фикрига гувоҳ бўлганмисиз? Бундай қадамнинг оқибати сизга аён, аммо унинг ўзи учун жумбоқ. Бошқа одамнинг нодонлиги, ўзингизникига қараганда жуда сезилади. Мана шунинг учун биз ҳар куни Парвардигордан донолик ато этишини ибодат қилиб сўрашимиз лозим.
Доно бўлиш — бу ҳаётдаги барча вазиятни тўғри ва диққат билан кўра билиш, ҳар бирида одилона ҳукм чиқаришдир. Бу — ҳақиқатни ёлғондан ажрата билиш, ҳамма нарсага оқилона қараш, жарликка тушиб кетиш хавфини ҳис этиш ва вазиятни тўғри ҳал қилишдир. Бунга фақат Худо қодир ва ёлғиз У буни қандай бажаришни билади. «Муқаддас Ҳақиқат Руҳи келгач, У сизларни бутун ҳақиқат йўлига бошлайди. У Ўзича гапирмайди, неки эшитса, ўшани сўзлаб беради, У келажак ҳақида сизларга хабар қилади» (Юҳ. 16:13). Неча марта донолик бизнинг ҳаётимизни қутқарганини ва ёвузлик йўлидан бизни нари олиб кетганлигини, ёки бўлмаса яна келажакда неча маротаба бундай йўл тутиш керак эканлигини кўз ўнгимизда тасаввур қилишимиз қийин. Шундай қилиб, Руҳ ҳақиқатисиз биз ҳеч нарса қилолмаймиз, шунинг учун Худодан мадад сўрашимиз керак. Сиз шундай деб ибодат қилишингиз лозим: «Раббий, ҳар бир ишимда менга донолик ато эт. Ҳар куни донишмандликда юришимга Ўзинг ёрдам бер».
Доноликда юришнинг ҳақиқий ўнта усули
1. Раббий Каломида бўлиш. Ўғлим, насиҳатларимни қабул қилиб, амрларимни юрагингда сақласанг, доноликка қулоқ солиб, қалбингни фаҳм-идрокка очсанг, фаросатга ташна, идрокка чанқоқ бўлсанг, уни кумуш излагандай изласанг, яширин хазина қидиргандай қидирсанг, Эгамиздан қўрқиш нималигини тушунасан, Худо кимлигини биласан» (Ҳикмат. 2:1-2, 5).
2. Донолик қобилияти учун ибодат қилиш. «Агар сизлардан бирор кишининг ҳикмати камлик қилса, ҳаммага самимият билан, таъна қилмасдан берувчи Худодан сўрасин, Худо унга беради» (Ёқуб. 1:5).
3. Ҳамма нарсада Худони билмоқ. «Ҳар ишингда Эгамизни эътироф эт, шунда У йўлларингни тўғрилайди» (Ҳикмат. 3:6).
4. Худо олдида титраш ва эҳтиромда юриш. «Эгамиздан қўрқиш — доноликнинг бошидир, Худони билиш — идрокдир» (Ҳикмат. 9:10).
5. Донишманд одамларга қулоқ тутиш. «Доноларнинг сўзларига қулоқ тут, қалбингни билимимга оч» (Ҳикмат. 22:17)
6. Донишмандликни қадрлаш ҳаммасидан юқори туради. «Доно бўл, идрокли бўл, уларни унутма, сўзларимдан чиқма. Доноликдан юз ўгирма, сени ҳимоя қилади, уни севгин, сени асрайди» (Ҳикмат. 4:5-6).
7. Итоаткорликда юриш. «У тўғри одам учун нажот сақлайди, тўғри юрадиганга Ўзи қалқон бўлади» (Ҳикмат. 2:7).
8. Димоғдор бўлмаслик. «Мағрурлик билан шармандалик келади, донолик эса камтарлар биландир» (Ҳикмат. 11:2)
9. Ўз яқинигни севиш. «Қўшнисини камситган ақлсиздир, идрокли сукут сақлайди» (Ҳикмат. 11:12)
10. Оламнинг донолигини эмас, Раббийнинг донолигини қидириш. «Худонинг Ўзи сизларга Исо Масиҳ уммати бўлишни ато қилди. Исо Масиҳ биз учун Худонинг ҳикмати бўлди. Масиҳнинг шарофати билан биз солиҳ, муқаддас, гуноҳдан фориғ бўлдик» (1 Кор. 1:30). «Доно қаерда? Олим қаерда? Бу дунёнинг нотиқи қаерда? Дунёнинг ҳикматини Худо ақлсизликка айлантиргани йўқми?! Модомики дунё ўз ақл-заковати билан Хдонинг муродию ҳикматини англаб етмаган экан, Худо тентакликдай туюлган пайғомга ишонувчиларни қутқаришни лозим кўрди» (1 Кор. 1:20-21).
Донолик сўрашнинг асосий ўнта сабаби
1. Донишманд одам узоқ ҳаёт кечиришдан, бойлигидан ва обрўсидан лаззатланиб яшайди. «Унинг ўнг қўлида узоқ умр, чап қўлида эса бойлик ва шон-шуҳрат бор» (Ҳикмат. 3:16).
2. Доно одам ўз ҳаётидан мамнун. «Йўли — шодлик йўли, барча сўқмоқлари тинчдир» (Ҳикмат. 3:17).
3. Доно одам ҳаётининг бутлигидан роҳатланади. «Донолик уни ушлаб турганлар учун ҳаёт дарахти кабидир, уни асраганлар эса бахтлидир» (Ҳикмат. 3:18).
4. Доно одам бехавотир яшайди. «Йўлингда эсон-омон юрасан, оёғинг эса қоқилмайди» (Ҳикмат. 3:23).
5. Доно одам дам олишдан роҳатланади. «Бехавотир ётасан, уйқунг ширин бўлади» (Ҳикмат. 3:24).
6. Доно одам ўзига ишонади. «Чунки Эгамиз ёнингда бўлади, сени қоқилишдан асрайди» (Ҳикмат. 3:26).
7. Доно одам ҳимояланган. «Доноликдан юз ўгирма, сени ҳимоя қилади, уни севгин, сени асрайди. Юрганингда тўсиққа учрамайсан, югурганингда қоқилмайсан» (Ҳикмат. 4:6,12).
8. Доно одам доим муваффақият қозонади. «Уни ҳурмат қил, сени кўкка кўтаради. Уни қучгин, сени шон-шуҳратга эриштиради» (Ҳикмат. 4:8).
9. Доно одам ёвузликдан сақланади. «Чунки юрагингга донолик киради, руҳинг эса билимдан завқланади. Фаҳм-фаросат сени ҳимоя қилади, ақл-идрок эса қўриқлайди. Ёмон йўлдан, ёвуз гапирадиганлардан асрайди» (Ҳикмат. 2:10-12).
10. Доно одам ўз билим доирасини кенгайтиради. «Донолар тинглаб билимини кўпайтирсин, идрокли эса йўл-йўриқ олсин» (Ҳикмат. 1:5).
Худодан маслаҳат сўранг
Одамлардан маслаҳат сўрашдан олдин, Худога мурожаат қилиш керак. Мен сизга имонсиз шифокорнинг ёки ҳуқуқшуноснинг маслаҳатига қулоқ тутманг демоқчи эмасман, — мен сизнинг эътиборингизни аввалам бор шунга қаратмоқчиман: бирор нимага мурожаат қилишдан олдин кимга борсангиз яхши бўлишини Худодан сўранг, сўнг ўша танлаган одам сиз билан маслаҳатини ўртоқлашиши учун унга Худодан билим ва донолик сўранг. Сизга маслаҳат бераётган одам Худодан бўлмаса, мени Ўзинг сақлагин, деб Раббийдан илтижо қилинг. Имонсиз маслаҳатгўйлардан Худо асрашини, сизнинг йўлингизда имонли ва доно одамлар учрашини Ундан сўранг.
Жуда қизиқиб кетганим учун ўшанда меҳмонхонадан тушиб, тепадан кўрган ва одамлар чўмилаётган пляжнинг саёз жойига тушдим. Сувнинг энг юқори қисмига чиқиб, чуқурлик қаердан бошланишини билишга ҳаракат қилдим. Бир томонимда тик қирғоқ борлигини аниқ билардим. Шунинг учун мен ҳеч иккиланмасдан қироғоққа қараб шахдам юрдим. Чунки мен чуқурликка тушиб кетмаслигимга ишончим комил эди. Аммо бирдан қирғоқ ўпирилиб чуқурлик пайдо бўлдию мен сувга тушиб кетдим. Тепадан дам олувчиларни кузатиб турганимда юз берган воқеа мен билан ҳам содир бўлди. Шундай қилиб, ўзимга ўзим ишонишим менга панд берди, батамом шалоббо бўлганимча соҳилга қайтдим. Одам қанчалик ўз билимига ишонса ҳам, ҳеч қачон ўзбилармон бўлмаслиги керак экан. Бизларга Худонинг донолиги ва ҳар қандай ишда Унинг маслаҳати даркор, чунки фақат У бутун ва бор ҳақиқатни билади.
Ибодат
Эй, Раббий, мен Сендан ўтиниб сўрайман: ҳар қандай вазиятда Ўзингнинг донолигингни ва фикрингни менда намоён қил. Донолик олтиндан қимматлигини, ақлга мувофиқ фикр юритиш кумушдан яхшироқлигини мен биламан (қаранг: Ҳикмат. 16:16). Шунинг учун донишмандликдай бойликни, баъманиликни менга ҳадя эт. Сен «доноларга донолик ва ақллиларга ақл берганинг» (Забур 15:7-11) учун Сенга шукроналар айтаман. Ҳар бир ҳаётий вазиятни кўриб тўғри англаб олишим учун донолигимни, билимимни кўпайтир. Тўғри йўл тутишга мени ўргат.
Эй Раббий, оламга ва имонсиз одамларга мурожаат қилмай, фақат тақводор одамлардан маслаҳат сўрашни менга ўргат. Раббий, ҳатто тушимда ҳам Сен ҳар доим мени тўғри йўлга бошлашинг учун миннатдорчилик билдираман. «Сен ҳаёт йўлини менга билдирганинг» (Забур 15:7-11) учун Сенга шукроналар айтаман.
Мен Сенинг амрларингни, Сенинг Каломингни яхши кўраман. Кечаю кундуз улар ҳақида ўйлашни менга ўргат. Муқаддас Китоб оятларини ёдимда сақлашга, Сенинг Каломингни юрагимга жо қилишга ёрдам бер. Эй Раббий, мен: «Ўзигагина ишонган — аҳмоқ, ақл билан юрадиган эса нажот топиши» (Ҳикмат. 28:26) ни биламан. Мен ўз юрагимга эмас, Сенинг маслаҳатингга қулоқ тутишни истайман, чунки доимо донишмандликда юриб, ҳеч қачон ёмон ишларни қилишни истамайман. Менга донолик ато эт.
Сен Ўз Каломингда тақводорларга омонлик беришингни айтгансан (қаранг: Ҳикмат. 2:67). Тақводорликда ва имонда юришга, Сенинг амрларингга итоат этишда менга ёрдам бер. Менга донолик, билим, тушуниш ва мулоҳазали бўлишни ато эт, мен буларга жуда муҳтожман; иблиснинг тўридан мени сақла, токи мен бехавотир йўллардан қоқинмай юрайин (қаранг: Ҳикмат. 2:10-13). Раббий, Сенинг айтишингча: «ҳикмат ва илму маърифатнинг ҳамма хазиналари Масиҳда пинҳондир» (Кол. 2:3). Ушбу хазиналарни топишимга ёрдам бер.
МУҚАДДАС КИТОБДАН
сизнинг ибодатларингизни таъсирчан қиладиган оятлар
Эгамиздан қўрқиш — доноликнинг бошидир, Худони билиш — идрокдир. Чунки Мен туфайли умрингга умр қўшилади.
Ҳикмат. 9:10-11
Солиҳнинг оғзи доноликдан сўзлайди, Унинг тили адолатни сўйлайди. Худосининг қонуни жой олгандир юрагида, Адашмайди шунинг учун қадамида.
Забур 36:30-31
Уй донолик билан қурилади, идрок билан мустаҳкам бўлади. Хоналар эса билим билан турли қимматбаҳо, қимматли бойликка тўлади.
Ҳикмат. 24:3-4
Менга илтижо қилсанг сенга жавоб бераман, сен билмайдиган буюк ва ақл бовар қилмайдиган сирларни сенга айтаман.
Ерм. 33:3
Фаросатга ташна, идрокка чанқоқ бўлсанг, Уни кумуш излагандай изласанг, яширин хазина қидиргандай қидирсанг, Эгамиздан қўрқиш нималигини тушунасан, Худо кимлигини биласан. Чунки доноликни Эгамиз беради, билим ва идрок Унинг оғзидан чиқади.
Ҳикмат. 2:3-6
Книга на узбекском языке: Сила молящейся женщины (Сторми Омартиан)
