Вера Самарина. Ҳомиладорлигим кундалиги - (33 ҳафта — 221 кун) Китоб Ўзбек тилида
Homiladorligim kundaligi (Vera Samarina) O‘zbek tilida Audiokitob
Мазкур китобни мен
қизим Аринушкага ва
ёруғ дунёга келадиган
барча болаларга бағишлайман.
ЧАҚАЛОҚ ЭМИЗИШ ҲАҚИДА ҚЎШИМЧА МАКТУБ
Азиз онажоним!
Мен сизга сут безларингиз ҳақида ёзмоқчиман. Ҳозир кўкрагингизда ўзгаришлар юз бермоқда, кўкрагингиз туғилишимга тайёрланмоқда. Яратгувчи улар учун белгилаган асосий вазифани — чақалоқни ширин сут билан боқишни амалга оширишга ошиқмоқда. Эсингизда бўлса, ҳайз келиши кечиккан кунларда кўкракларингиз оғирлашиб қолган эди. Ўша кунлари балки кўкрагингиз санчиб оғригандир ҳам. Бу сарғиш моддали гормон — прогестерон ўз фаолиятини бошлаганини билдиради. Прогестерон таъсирида эмчакларингизнинг учи тўқ тусга кириб, анча чиқиб қолди. Эмчак атрофи ҳам тўқ рангга кириб, бўртиб қолди, ҳомиладорлигингизнинг 8–ҳафтасига келиб, устида майда бўртиқчалар пайдо бўлди. Бу ёғ безлари “Монтгомери безлари” деб аталади. Бу безлар эмчак учини ёғлаб туриб, ёрилишининг олдини олади.
Эмчак учидан сарғиш модда чиққанини ўзингиз ҳам пайқагандирсиз. Бу гормон пролактин бўлиб, гипофизда ҳосил бўлади. Ҳа, кўкракларингиз сут ишлаб чиқаришни машқ қилмоқда. Сут жуда кам бўлса–да кийимингизни доғ қилиб қўйяпти.
Кўкракларингиз устида томирлар ҳам кўриниб қолгандир, чунки сут безлари қон билан мўл таъминланмоқда. Кўкракларингиз ҳарорати озгина ошган, кўкрак остидаги танангиз эса иссиқина бўлиб қолган! Ахир, кўкракларингиз ҳақиқий ошхона вазифасини ўтайди. Ошхонада эса доим иссиқ бўлади!
Ҳа, қорнингиз билан бирга кўкрагингиз ҳам катталашиб бормоқда. Кўкрагингиз шу қадар тез ўсяптики, терисида қизғиш ёки кўкимтир тарам–тарам излар пайдо бўлган. Лекин ҳеч хавотир олманг, бора–бора бу излар оқиш тусга кириб, кўринмай қолади. Бундан ташқари дорихоналарда бундай изларни кетқизадиган махсус крем сотилмоқда.
Кўкрагингиз осилиб қолмаслиги учун қулай бюстгальтер тақиб юринг. Иложи борича бюстгальтер пахтали, косачалари каттароқ, кенг тасмали бўлсин. Бюстгальтер учун махсус ишлаб чиқарилган прокладкалардан ҳам фойдаланинг. Кўкрак мушакларини мустаҳкамлаш учун қуйидаги машқларни бажаринг, ҳар бир машқни 5–10 марта такрорланг:
• тирсакларингизни елка даражасига кўтаринг, кафтларингизни бирлаштиринг. Кафтларингизни бир–бирига сиқиб, бир неча сония давомида қўл, елка ва кўкрак мушакларини таранг ушланг.
• қўлларингизни юқорига кўтаринг, уларни иложи борича юқорироқ чўзишга ҳаракат қилинг, сўнг аста–секин икки томонга туширинг;
• қўлларингизни икки ён томонга чўзинг, сўнг олдинга ва орқага айлантиринг. Қўлларингиз чизган доира шакллари майда бўлсин, асосий ҳаракат елкалар билан бажарилсин;
• қўлингизга кичкина сочиқни олинг. Қўлларингизни олдинга чўзиб, сочиқнинг иккала учидан ушланг, сўнг сочиқни икки томонга айлантиринг.
Кўкрагингизни махсус тарзда массаж қилишингиз ёки эмчак училарини тортиб чўзишингиз шарт эмас. Мени эмизаётганингизда тўғри ушласангиз бас, мен ўзим эмчакнинг ичига кириб кетган учини ҳам сўриб чиқара оламан. Туғруқхонада мени қандай ушлаш кераклигини сизга албатта ўргатишади. Ҳозирча эса фақат қулай бюстгальтер тақиб юриб, тез–тез чўмилиб туринг ва кўкрак мушаклари учун машқ қилиб туринг.
Одатда туғруқдан кейинги бир–икки кун давомида сут кам келади ёки умуман бўлмайди. Бундан сиз ҳеч хавотир олманг, чунки учинчи ва тўртинчи кунларга келиб сут кўпая бошлайди ва шундай вақт келадики, сутингиз кўплигидан уни бошқа чақалоқларга ҳам соғиб берадиган бўласиз! Онажон, бу ниҳоятда бахтиёр онлар бўлади! Сиз мени кўпроқ вақт давомида, ҳеч бўлмаса бир ёшгача эмизасиз деб умид қиламан. Борди–ю омадим чопса, мени икки, ҳаттоки, уч ёшгача ҳам эмизасиз! Тўғри, катта бўлганимдан кейин «қозон овқати» ни ҳам ейдиган бўламан. Бироқ бағрингизда ўтказган дамларим энг ширин дамлар бўлади. Мен олдингидай кўп сут ичмасам ҳам, сутдаги фойдали витаминлар мени турли инфекциялардан ва аллергик касалликлардан сақлаб туради. Бошқача қилиб айтганда, сутингиз менинг иммунитетимни мустаҳкамлайди, сиз учун эса мени эмизиш сут безлари шишининг олдини олади. Шунинг учун, иложи борича мени кўпроқ вақт давомида эмизишга ҳаракат қилинг!
Бундан ташқари мени тез–тез эмизиб туришингиз ҳам ниҳоятда муҳим. Педиатрларнинг тавсияси бўйича болани эмизиш оралиғи 4 соатдан ошмаслиги керак, фақат кечаси 6–7 соатгача эмизмаслик мумкин. Мутахассислар болани бутилкадан, соғилган сут ёки сутли қоришмалар билан боқишни асло тавсия қилмайдилар. Вақти келиб, онанинг организми болага, яъни менга, зарур бўлган сутни керакли миқдорда етиштириб беради!
Мени кўкракдан ажратганингиздан кейин, сизнинг гипофизингиз пролактин ишлаб чиқаришдан тўхтайди. Натижада тухумдонлар ўз фаолиятини бошлайди. Гипофиз фолликулостимуляция қиладиган гормонни ишлаб чиқаради ва ҳайз циклини яна йўлга қўяди. Шунда ой кўришни бошлайсиз. Ҳаётингиз яна ўз йўлига тушиб кетади: тухумдонингиз юзлаб тухумчалар етиштиради, улар ўз навбатида бирон бир укача ёки сингилчага ҳаёт беришга тиришади! Мен ҳозирдан укачам ёки сингилчам бўлишини хоҳлайман!
Сизни ўпиб қоламан, сиз тилаб олган меҳрибон Мўъжизангиз.
33 ҳафта — 221 кун
Қадрдон онажоним! Салом!
Мен ўсишда давом этяпман, ҳадемай туғиламан, туғилишимга бор–йўғи икки ойдан камроқ вақт қолди. Юрагим анчагина бақувват бўлиб қолган: бир суткада 650 литр қон ҳайдайди. Ишониш қийин–а!
Ушбу ҳатимда сизга ўсиб ривожланишимга нима омил бўлаётгани ҳақида ёзмоқчиман. Ўсишимни таъминлайдиган энг катта аъзо бу йўлдошдир. Эсингиздами, йўлдош ҳақида сизга бир неча марта ёзганман?
Йўлдош барча озиқ моддаларнинг манбаидир. Йўлдош орқали сиз қонингиздаги оқсил, ёғлар, углеводлар, минерал тузлар ва витаминларни менга етказиб турасиз. Йўлдошда қўшимча озуқалар ҳам тўпланиб туради, бу дегани йўлдош озуқа омбори вазифасини ҳам ўтайди.
Булардан ташқари йўлдош бачадон ичидаги ўпка вазифасини бажаради: мен йўлдош орқали «нафас оламан» — йўлдошдаги кислородни шимиб олиб, чиқинди газни — карбонат ангидридни чиқариб юбораман. Шунингдек, йўлдош мени керакли миқдорда сув билан таъминлаб туради. У менга бир соатда 3,5 литр сувни етказиб туради ва деярли ўша миқдордаги чиқинди сувни чиқариб ташлайди.
Йўлдош жуда яхши фильтр: қон орқали менга келаётган барча моддалар йўлдошда синчковлик билан текширилади ва ҳеч қандай зарарли нарса ичимга кирмайди. Афсуски, йўлдош баъзи дориларни, никотин, алкоголь ва наркотик моддаларни тўхтата олмайди. Бу зарарли моддалар ўзим ва ҳаётим учун катта хавф туғдиради.
Йўлдош худди химоя тўсиқдай мени инфекциялардан сақлаб туради. У кўплаб микроорганизмларни — шамоллаш, грипп, герпес, қизамиқ, гепатит, ОИТС (орттирилган иммун танқислик синдроми, яъни СПИД) вирусларини тўхтатади. Йўлдош соғлигимни ҳимоя қилгани учун Худога шукурлар айтаман! Йўлдош қонимга махсус оқсилларни — антитаначаларни етказиб туради, мен туғилганимдан кейин бу оқсиллар организмимни микроблардан ҳимоя қилади.
Ушбу ҳикоямни мен кейинги хатимда давом эттираман. Отажонимга салом айтинг!
Икковингизни ҳам чин қалбимдан яхши кўраман.
Ажойиб Баҳодирингиз
Эгамизнинг ҳамдга лойиқ ишларини,
Унинг қудратини, У қилган ажойиботларни
Биз яширмаймиз уларнинг болаларидан,
Ҳикоя қилармиз келгуси авлодларга ҳам.
Забур 77:4
УТТ орқали шифокор йўлдошнинг катталигини, бачадонда жойлашувини, етилган даражасини текширади. Бу маълумот туғруқдан олдин ниҳоятда зарур бўлади.
Книга на Узбекском языке: Дневник моей беременности (Вера Самарина)
Предлагаемая Вашему вниманию книга состоит из двух частей. Первая что "письма" еще не рожденного малыша, адресованные маме и папе. Материал основан на изучении работ по внутриутробному развитию ребенка, в том числе самого полного атласа по эмбриологии человека академика Л. И. Фалина, монографии "Физиологин плода и детей" под ред. проф. В. Д. Глебовского, а также учебника по эмбриологии человека под ред. проф. Э. И. Вальковича. Вторая часть книги содержит информацию, которая поможет Вам выбрать имя своему ребенку. Автор предлагает список имен, включающий в себя имена библейских персонажей с краткими историями их жизни.
